Η μεταπολεμική Ελλάδα δεν θα υπήρχε στη μνήμη μας χωρίς τον Μίκη Θεοδωράκη.
Γιατί δεν έγραψε απλώς μουσική.
Πήρε την ιστορία και την αγωνία αυτού του τόπου και την έκανε μουσική.
Τμήμα αυτής της ιστορίας
Και το έκανε αυτό γιατί πρώτα από όλα ήταν ο ίδιος τμήμα αυτής της ιστορίας.
Με όλα τα πάθη του και όλα τα λάθη του.
Γιατί για να μπορεί κάποιος να ρίχνεται με πάθος στη ζωή και τη δημιουργία πρέπει να μπορεί να κάνει και μεγάλα λάθη.
Και παρότι μπορεί κανείς να γράψει ξεχωριστές ιστορίες για τον συνθέτη Μίκη και για τον πολιτικό Μίκη, στην πραγματικότητα η διαδρομή του ήταν μία.
Ηταν η διαδρομή του ΕΠΟΝίτη και του μαχητή των Δεκεμβριανών, που μπορούσε να γράφει μουσική ακόμη και στην εξορία.
Του ηγέτη των «Λαμπράκηδων» που ταυτόχρονα έκανε όλη την Ελλάδα να τραγουδά τη «Ρωμιοσύνη» και το «Αξιον Εστί».
Του ανθρώπου που τον τίμησαν (και τον αγάπησαν) εξίσου Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι.
Να παίρνει πάντα θέση
Του πολιτικού που μπορεί να πέρασε από διαφορετικούς χώρους, αλλά στην πραγματικότητα πάντοτε ακολούθησε αυτό που ο ίδιος πίστευε κάθε στιγμή σωστό.
Του ανθρώπου που ήξερε ότι ο καλλιτέχνης οφείλει πάντα να παίρνει θέση.
Ομως, πάνω από όλα ήταν η μουσική του.
Αυτή η μουσική που δεν μας είναι απλώς οικεία, αλλά είναι σχεδόν κομμάτι της ίδιας της υπόστασής μας.
Αυτή η ανατριχίλα που προκαλεί η φωνή του Μπιθικώτση στο «Αυτά τα δέντρα», ή ο «Αντώνης» από τον κύκλο του Μαουτχάουζεν, ή το «Σφαγείο», ή το «Γελαστό παιδί», δεν είναι απλώς η συγκίνηση από ένα τραγούδι οικείο και αγαπημένο.
Είναι κάτι πιο βαθύ και πιο μεγάλο.
Είναι σαν να νιώθεις την ιστορία να κυλά μέσα στις φλέβες σου.
Θα είναι πάντα μαζί μας
Την ιστορία της Ελλάδας που αγωνίζεται και του κόσμου που ελπίζει.
Γι’ αυτό και τον αγάπησαν σε όλο τον κόσμο.
Και για αυτό δεν είμαστε απλώς φτωχότεροι. Είναι σαν να πεθαίνει ένα ολόκληρο κομμάτι αυτού του τόπου.
Ο Μίκης δεν είναι πια μαζί μας.
Ομως, η μουσική του είναι εδώ.
Και έτσι ο Μίκης θα είναι πάντα μαζί μας.
Για όσο καιρό «αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό».