Αισθητά κάτω από το μισό του μέσου όρου της Ευρώπης κινούνται οι δαπάνες υγείας της χώρας μας, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της Eurostat. Η κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στην Ελλάδα, εκτιμάται στα 1.328 ευρώ το 2021, αντιπροσωπεύει δηλαδή το 43,2% του μέσου όρου της Ε.Ε. των 28 που φτάνει φέτος τα 3.068 ευρώ κατ΄ άτομο.
Δαπάνες χαμηλότερες του μέσου όρου της Ε.Ε. έχουν επίσης οι ευρωπαϊκές χώρες του νότου, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος, Μάλτα και οι π. ανατολικές χώρες.
Η εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη πληρώνει ο ΕΟΠΥΥ έχει προσδιορισμένο κλειστό προϋπολογισμό 2 δις. ευρώ περίπου, με τα 1,191 δις. ευρώ να αφορούν φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ) για σοβαρές παθήσεις. Για τα ΦΥΚ, προβλέπονται επίσης και συμφωνίες κλειστών προϋπολογισμών, οι οποίοι εξαιρούνται από τη δαπάνη του περίπου 1,2 δις. ευρώ.
Μόνο για το πρώτο εξάμηνο του έτους, η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ έφτασε το 1,758 δις. ευρώ από τα οποία τα 645 εκατ. ευρώ αφορούν φάρμακα μέσω των φαρμακείων του Οργανισμού και τα υπόλοιπα από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Στο πλαίσιο των συμφωνιών κλειστού προϋπολογισμού, οι δαπάνες του Οργανισμού για αυτές τις κατηγορίες φαρμάκων έφτασαν το α΄ εξάμηνο τα 100 εκατ. ευρώ από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ και άλλα 78 εκατ. ευρώ από τα ιδιωτικά φαρμακεία.
Συνολικά η φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ αυξήθηκε κατά 1,3% στο πρώτο εξάμηνο του έτους, έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2020, με μειωμένη τη δαπάνη των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ κατά 3,6% και αυξημένη τη δαπάνη προς τα φαρμακεία, κατά 4,3%.
Με την αφαίρεση και των εμβολίων από τον κλειστό προϋπολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, η τελική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για το πρώτο εξάμηνο του έτους, υπολογίζεται στα 1,281 δις. ευρώ, χαμηλότερη κατά 10% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η υπέρβαση υπολογίζεται στα 436 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 1,1% σε σχέση με πέρυσι. Βάσει των υπερβάσεων αυτών, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για clawback στον ΕΟΠΥΥ που θα πρέπει να καταβάλλουν οι φαρμακευτικές, της τάξης των 850 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, η νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, εκτιμάται ότι «έκλεισε» πέρυσι στο 1,174 δις. ευρώ, με τον κλειστό προϋπολογισμό για τα νοσοκομεία να είναι «κλειδωμένος» στα 500 εκατ. ευρώ και για τις δύο προηγούμενες χρονιές.
Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε στο συνέδριο της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδας (ΟΣΦΕ), ο εντεταλμένος σύμβουλος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) Βασίλης Πενταφράγκας, στο πλαίσιο συζήτησης για την διακίνηση των ΦΥΚ και από τα φαρμακεία και την ανάγκη πρόβλεψης κλειστών προϋπολογισμών για τη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, τα φάρμακα που καταναλώσαμε πέρυσι, ήταν από πλευράς ποσοτήτων κατά 47,5% πρωτότυπα που είχαν χάσει την πατέντα τους, 24,6% γενόσημα και 19,4% πρωτότυπα με προστασία πατέντας και 8,4% υβριδικά, βιο-ισοδύναμα κλπ. Από πλευράς αξιών, τα πρωτότυπα είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο (54,1%), ακολουθούσαν τα πρωτότυπα εκτός πατέντας με 20,5%, τα γενόσημα με 13,7% και υβριδικά, βιο-ισοδύναμα κλπ με 11,7%.
Στη διάρκεια των ετών 2009-2020 παρατηρήθηκε μια ραγδαία άνοδος των φαρμάκων υψηλού κόστους, των οποίων η αξία αυξήθηκε κατά 234%, όταν οι τιμές τους αυξήθηκαν κατά 54,4% και ο όγκος τους κατά 122%. Ανοδική ήταν και η πορεία των πρωτοτύπων, των οποίων η αξία αυξήθηκε μόλις κατά 7,6% με τις τιμές τους να αυξάνονται κατά 39,4% και ο όγκος τους κατά 24,2%. Πτωτική ήταν η τάση για τα πρωτότυπα εκτός πατέντας, των οποίων η αξία μειώθηκε κατά 5,1%, με τις τιμές να πέφτουν κατά 14,5% και ο όγκος τους κατά 9,4%. Τα γενόσημα, στη διάρκεια των ετών αυτών, αύξησαν τις πωλήσεις τους από πλευράς ποσότητας κατά 22,4%, παρόλα αυτά όμως, η δραστική περικοπή των τιμών τους κατά 88,7%, οδήγησε και σε ανάλογη μείωση της συνολικής τους αξίας κατά 72,3%.
