Τρεις κοροναϊοί που ανακαλύφθηκαν στο ορεινό βόρειο Λάος είναι οι πλησιέστεροι συγγενείς του SARS-CoV-2 που γνωρίζουμε ως τώρα, αναφέρουν οι ερευνητές που τους εντόπισαν σε νυχτερίδες. Προειδοποιούν μάλιστα ότι και οι τρεις είναι πιθανότατα ικανοί να μολύνουν ανθρώπους.
Η μελέτη δεν έχει ακόμα υποβληθεί σε έλεγχο και παρουσιάζεται ως προδημοσίευση, ωστόσο ανεξάρτητοι ειδικοί δήλωσαν στο δικτυακό τόπο του Nature ότι η ανακάλυψη ενισχύει τη θεωρία ότι ο πανδημικός κοροναϊός είχε φυσική προέλευση και δεν δραπέτευσε από εργαστήριο.
Τα ευρήματα «είναι συναρπαστικά και αρκετά τρομακτικά» σχολίασε ο Ντέιβιντ Ρόμπερτσον, ιολόγος του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Δείγματα σάλιου, ούρων και κοπράνων από 645 νυχτερίδες του γένους Rhinolophus που αιχμαλωτίστηκαν σε σπηλιές του Λάος εξετάστηκαν από την ομάδα του Μαρκ Ελουά, ιολόγου στο Ινστιτούτο «Παστέρ» του Παρισιού.
Ανιχνεύτηκαν τρεις ιοί που παρουσιάζουν γενετική ομοιότητα άνω του 95% με τον SARS-CoV-2. Ονομάστηκαν από τους ερευνητές BANAL-52, BANAL-103 και BANAL-236.
Μέχρι σήμερα, στενότερος γνωστός συγγενής του πανδημικού κοροναϊού ήταν ο RaTG13 που ανακαλύφθηκε πέρυσι σε νυχτερίδες Rhinolophus στο Γιουνάν της Κίνας, περίπου 1.500 χιλιόμετρα από την εστία της πανδημίας στη Γουχάν, και είναι γενετικά ομόλογος με τον SARS-CoV-2 κατά 96,1%. Δύο από τους νέους ιούς ξεπερνούν αυτό το ποσοστό, ενώ και οι τρεις φέρουν τμήματα γενετικού υλικού που μοιάζουν με τον SARS-CoV-2 περισσότερο από κάθε άλλο γνωστό κοροναϊό.
Εργαστηριακά πειράματα οδήγησαν στην ανησυχητική διαπίστωση ότι και οι τρεις νέοι ιοί μπορούν να συνδέονται στους ανθρώπινους υποδοχείς ACE2, τους ίδιους που χρησιμοποιεί ο ιός της Covid-19. Ένας από τους ιούς, ο BANAL-236, καλλιεργήθηκε στο εργαστήριο και οι ερευνητές αναφέρουν πως σκοπεύουν να τον μελετήσουν σε πειραματόζωα.
Οι δύο άλλοι ιοί δεν αποκλείεται να διαχωρίστηκαν εξελικτικά από τον SARS-CoV-2 πριν από μόλις μια δεκαετία, σχολιάζει ο Σπύρος Λύτρας του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Ωστόσο η εξελικτική πορεία των ιών είναι πιθανότατα πολύπλοκη, αφού οι κοροναϊοί συχνά «διασταυρώνονται» μεταξύ τους όταν τύχει να μολύνουν το ίδιο ζώο και ανταλλάσσουν τμήματα γενετικού υλικού, ένα φαινόμενο που ονομάζεται ανασυνδυασμός.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι τουλάχιστον τέσσερις συγγενείς του SARS-CoV-2 κυκλοφορούν στην Ασία υποδεικνύει ότι ο ιός της πανδημίας είχε φυσική προέλευση, σχολίασαν άλλοι ειδικοί.
Η μελέτη δεν προσφέρει στοιχεία για το πώς ένας πρόγονος του SARS-CoV-2 μπορεί να ταξίδεψε μέχρι τη Γουχάν από τη νότια Κίνα ή το Λάος.
Νέα στοιχεία ίσως προκύψουν από τις πολυάριθμες ερευνητικές ομάδες που συλλέγουν δείγματα από νυχτερίδες της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Κι άλλοι παρόμοιοι ιοί είναι πιθανό να ανακαλυφθούν στο μέλλον.
