«Αυτό που θα γίνει στην Ελλάδα δεν έχει ξανασυμβεί»

«Θα εκπλαγείτε από αυτό που θα συμβεί στην Ελλάδα τα επόμενα 5 χρόνια. Η επενδυτική κοινότητα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού είναι έτοιμη να ποντάρει στο ελληνικό στοίχημα». Με τη φράση αυτή εξέφρασε ο Πρεμ Γουάτσα, μεγαλομέτοχος της Fairfax, την απόλυτη αισιοδοξία του για την πορεία της χώρας. Ο δραστήριος Καναδός, με επενδύσεις σε όλο τον κόσμο, βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα και είχε σειρά επαφών τόσο με τις διοικήσεις των εταιρειών που ελέγχει ο όμιλός του, όσο και με κυβερνητικά στελέχη.

Μιλώντας στα «ΝΕΑ», λίγο πριν από την αναχώρησή του από την ελληνική πρωτεύουσα, μας ενημερώνει πως πρόκειται για το πρώτο του ταξίδι εκτός Αμερικής μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. «Δεν θα μπορούσε να λείπει η Ελλάδα από το πρόγραμμά μου». Ο ενθουσιασμός του για την εντυπωσιακή βελτίωση των μακροοικονομικών προοπτικών είναι μεγάλος. Οπως λέει «μέσα σε μόλις μία διετία, η χώρα σας συζητείται παντού σε όλο τον κόσμο. Τόσο οι έλληνες ομογενείς στις ΗΠΑ και στον Καναδά, όσο και μεγάλου βεληνεκούς θεσμικοί επενδυτές σκανάρουν αυτή τη στιγμή την τοπική αγορά προς αναζήτηση ευκαιριών».

Για εφέτος εκτιμά ότι οι ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ θα φτάσουν το 8%, ενώ δεν θεωρεί έκπληξη αν και το 2022 η ανάπτυξη κινηθεί σε αντίστοιχα επίπεδα, κόντρα στις μέσες εκτιμήσεις των οικονομολόγων για 3% – 4%. Ποιο είναι το κλειδί όμως για την απογείωση, όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος, της οικονομίας; «Αναμφίβολα τον σημαντικότερο ρόλο έχει παίξει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, που έχει καταστήσει μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα την Ελλάδα έναν εκ των πιο δημοφιλών επενδυτικών προορισμών σε όλο τον κόσμο» τονίζει χαρακτηριστικά.

Οπως εξηγεί, «το θεσμικό πλαίσιο έχει καταστεί εξαιρετικά φιλικό για το επιχειρείν, ενώ έχουν μειωθεί οι φορολογικοί συντελεστές. Οι βελτιώσεις αυτές, σε συνδυασμό με την ελαχιστοποίηση του κινδύνου χώρας, όπως αυτή αποτυπώνεται στην πτώση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, αναμένεται να οδηγήσουν σε κύμα επενδύσεων τα επόμενα χρόνια. Αυτό που θα δείτε δεν έχει ξαναγίνει».

Ολα αυτά όμως, υπογραμμίζει, δεν θα ήταν εφικτά χωρίς τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή είναι ο καλύτερος Πρωθυπουργός στην Ευρώπη» λέει ο κ. Γουάτσα. Η αλήθεια είναι πως η κατάσταση στην Ελλάδα δεν ήταν πάντα ρόδινη για τον ίδιο. Αποφάσισε να επενδύσει στη χώρα μας επί πρωθυπουργίας Αντώνη Σαμαρά. Ωστόσο πολύ σύντομα ήρθε το σοκ του 2015.

Το ραντεβού με Τσίπρα. «Εκείνη τη χρονιά, αφού πείστηκα ότι η χώρα θα παραμείνει στο ευρώ, επισκέφτηκα τον Αλέξη Τσίπρα και τον ρώτησα ξεκάθαρα: Θέλετε να μείνουμε στην Ελλάδα;». Η απάντηση του πρώην πρωθυπουργού ξεδιάλυνε τις όποιες αμφιβολίες. «Φυσικά και σας θέλουμε εδώ» του είπε στο πρώτο τους ραντεβού. Στη συνέχεια, όπως περιγράφει ο κ. Γουάτσα, είχε στενή συνεργασία με τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. «Είναι ένας άνθρωπος που δεν μιλούσε πολύ, αλλά στο τέλος η δουλειά γινόταν όπως είχε υποσχεθεί» λέει.

Επενδύσεις στην Ελλάδα

Σε σχέση με την παρουσία του ομίλου στην Ελλάδα, υπογραμμίζει πως δεν θα αφήσει ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία που παρουσιάζεται αυτή τη στιγμή. «Είναι σίγουρο ότι το επόμενο διάστημα θα επενδύσω περισσότερα χρήματα στη χώρα». Ερωτηθείς για το ποιοι κλάδοι τον ενδιαφέρουν, σημειώνει ότι «δεν είναι το θέμα οι κλάδοι, αλλά οι άνθρωποι. Σε αυτούς επενδύω».

Οπως λέει, οι επιλογές του στην ελληνική αγορά στηρίχθηκαν κατά κύριο λόγο σε αυτήν την παράμετρο. «Αυτή τη στιγμή πιστεύω ότι ο Φωκίων Καραβίας στη Eurobank, ο Γιώργος Χρυσικός στην Grivallia και Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου στην Eurolife είναι από τους καλύτερους managers, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο» υποστηρίζει ο κ. Γουάτσα.

Σημειώνεται ότι η Fairfax έχει επενδύσει συνολικά και στις τρεις εταιρείες περί το 1,5 δισ. ευρώ από τις αρχές της περασμένης δεκαετίας μέχρι σήμερα. Βρέθηκε να χάνει αρκετά εκατ. ευρώ, μετά το 2015. Σήμερα όμως η αξία των συμμετοχών του βρίσκεται περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ, έχοντας καταγράψει σημαντική ανάκαμψη, ειδικά μέσα στην τελευταία διετία.

Κρίσιμα ραντεβού. Ο κ. Γουάτσα την περασμένη εβδομάδα συναντήθηκε στην Αθήνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, παρουσία του υπουργού Επικρατείας Ακη Σκέρτσου και του οικονομικού συμβούλου του Πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη. Επαφές είχε επίσης με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδ. Γεωργιάδη και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Εξάλλου, είχε την ευκαιρία να μιλήσει με αρκετούς επιχειρηματίες, συμπεριλαμβανομένων των προέδρων του ΣΕΒ και ΣΕΤΕ, Δημήτρη Παπαλεξόπουλο και Ιωάννη Ρέτσο, αντίστοιχα.