Αιχμές κατά της Τουρκίας και της απόφασής της για μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά, συμπεριέλαβε, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, στο χαιρετισμό του, μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, στο Διεθνές Εργαστήριο με θέμα «Οι Άραβες και η Αραβία στις Βυζαντινές πηγές: Άνθρωποι, Τόποι, Νοοτροπίες».
Όπως ανέφερε, «για αιώνες, πολιτισμοί και θρησκείες που άνθησαν στη λεκάνη της Μεσογείου, συνυπήρχαν και βρήκαν πρόσφορο έδαφος για περαιτέρω ανάπτυξη. Ωστόσο, στις μέρες μας, εξτρεμιστικές ιδέες απειλούν να αναβιώσουν ξεχασμένες εδώ και καιρό εχθρότητες και εντάσεις. Αυτό συμβαίνει με την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τζαμιά την Αγία Σοφία και τη Μονή της Χώρας. Αυτά τα δύο μνημεία που έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς δυστυχώς χρησιμοποιούνται για πολιτικούς σκοπούς».
Πρόσθεσε δε ότι «Η ελπίδα μας είναι να χτίσουμε, ή μάλλον να αποκαταστήσουμε, μια γέφυρα ειρηνικής συνύπαρξης που θα βασίζεται σε κοινές αρχές και αξίες, όπως ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, και ειδικότερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».
Μιλώντας για τους δεσμούς μεταξύ του ελληνικού και του αραβικού κόσμου, ο κ. Δένδιας, τόνισε πως σήμερα η Ελλάδα συνεργάζεται ενεργά με αραβικές χώρες όπως η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ, η Σ. Αραβία, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ομάν και σημείωσε ότι «δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το αιώνιο χρέος που οφείλουμε όλοι στους Άραβες μελετητές, οι οποίοι διέσωσαν τα κείμενα των Αρχαίων Ελλήνων λογίων. Αυτές οι επαφές και ανταλλαγές δημιούργησαν στενούς δεσμούς μεταξύ του ελληνικού και του αραβικού πολιτισμού».
Σήμερα η Ελλάδα συνεργάζεται ενεργά με αραβικές χώρες όπως η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ, η Σ. Αραβία, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ομάν (από τον χαιρετισμό μου μέσω video στο Διεθνές Εργαστήριο με θέμα «Οι Άραβες και η Αραβία στις Βυζαντινές πηγές: Άνθρωποι, Τόποι, Νοοτροπίες»). pic.twitter.com/nkMz1UtJwf
— Nikos Dendias (@NikosDendias) October 8, 2021
Ολόκληρος ο χαιρετισμός Δένδια
«Με ιδιαίτερη χαρά απευθύνομαι σε αυτό το Εργαστήριο που ασχολείται με ένα θέμα, το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα της κοινής πολιτιστικής μας ταυτότητας στην ευρύτερη περιοχή. Η άνοδος του Ισλάμ στην Αραβία αμφισβήτησε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αντικατοπτρίζοντας αυτό το πολιτικό κλίμα, η τέχνη χρησιμοποιήθηκε τόσο ως εργαλείο ανταγωνισμού όσο και συνεργασίας.
Η ανταλλαγή και η προσαρμογή μοτίβων και τεχνοτροπιών μετατράπηκαν σε όχημα προβολής ισχύος αλλά και κατανόησης διαφορετικών πολιτισμών. Η εμπειρία που αποκτήθηκε από αυτήν την αλληλεπίδραση απέδειξε ότι υπήρξαν σημαντικά οφέλη και για τις δύο πλευρές.
Η Κωνσταντινούπολη, για παράδειγμα, έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς κόμβους στον κόσμο. Ομοίως, η Ερυθρά Θάλασσα αναδύθηκε ως σημαντική δίοδος εμπορίου μεγάλων αποστάσεων μεταξύ της Μεσογείου και του Ινδικού Ωκεανού. Είναι ενδιαφέρον ότι στις μέρες μας, η Ελλάδα συνεργάζεται ενεργά με αραβικές χώρες της περιοχής, όπως η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ομάν. Επιπλέον, η Ελλάδα σφυρηλατεί, μετά από μια μακρά παύση, στενότερους δεσμούς με την Ινδία.
Η ελπίδα μας είναι να χτίσουμε, ή μάλλον να αποκαταστήσουμε, μια γέφυρα ειρηνικής συνύπαρξης που θα βασίζεται σε κοινές αρχές και αξίες, όπως ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, και ειδικότερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Μιλώντας για τους δεσμούς μεταξύ του ελληνικού και του αραβικού κόσμου, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το αιώνιο χρέος που οφείλουμε όλοι στους Άραβες μελετητές, οι οποίοι διέσωσαν τα κείμενα των Αρχαίων Ελλήνων λογίων. Αυτές οι επαφές και ανταλλαγές δημιούργησαν στενούς δεσμούς μεταξύ του ελληνικού και του αραβικού πολιτισμού.
Για αιώνες, πολιτισμοί και θρησκείες που άνθησαν στη λεκάνη της Μεσογείου, συνυπήρχαν και βρήκαν πρόσφορο έδαφος για περαιτέρω ανάπτυξη. Ωστόσο, στις μέρες μας, εξτρεμιστικές ιδέες απειλούν να αναβιώσουν ξεχασμένες εδώ και καιρό εχθρότητες και εντάσεις. Αυτό συμβαίνει με την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τζαμιά την Αγία Σοφία και τη Μονή της Χώρας. Αυτά τα δύο μνημεία που έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς δυστυχώς χρησιμοποιούνται για πολιτικούς σκοπούς.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ιστορία έχει δείξει ότι, με το πέρασμα των αιώνων, αυτό που επικρατεί είναι η ειρηνική αλληλεπίδραση μεταξύ των πολιτισμών που έχουν ανθήσει στην περιοχή. Υπήρξαν το θεμέλιο ενός μακρού, αμοιβαία επωφελούς παρελθόντος και συνιστούν υπόσχεση για ένα ευοίωνο μέλλον».