Ένα από τα πιο ιδιαίτερα και ενδιαφέροντα έργα του Μπερνάρ Μαρί Κολτές επέλεξε να παρουσιάσει το Θέατρο Τζένη Καρέζη από τις 15 Οκτωβρίου και κάθε Παρασκευή και Σάββατο σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Σωτηρίου. Πρόκειται για το έργο «Αγώνας Νέγρου και Σκύλων» το οποίο, γραμμένο το 1979, αποτελεί ένα άκρως ζωντανό και επίκαιρο κείμενο που θίγει δεξιοτεχνικά τους φόβους, τις ψευδαισθήσεις, τις ελπίδες αλλά και την απληστία του ανθρώπου, πάθη ικανά να τον θέσουν εκτός ορίων, ηθικής αλλά και εκτός ευτυχίας.
Η υπόθεση εξελίσσεται σε μία χώρα στις Δυτικής Αφρικής, όπου ο Άλμπουρυ ένας μαύρος άνδρας, εισβάλει σε ένα περίκλειστο και καλά φρουρούμενο Γαλλικό εργοτάξιο, για να παραλάβει το νεκρό σώμα του αδελφού του, που σκοτώθηκε σε εργατικό ατύχημα. Εκεί θα συναντηθεί με τρεις λευκούς που κατοικούν εντός του εργοταξίου, τον Όρν τον υπεύθυνο του εργοταξίου, τον Καλ έναν νεαρό Γάλλο μηχανικό και την Λεονή μία γυναίκα με εύθραυστη υγεία, που έφερε ο Όρν μαζί του απ’ το Παρίσι με σκοπό να την παντρευτεί. Οι δύο λευκοί άνδρες με διάφορες προφάσεις, αρνούνται να παραδώσουν το νεκρό στον αδελφό του. Τότε ο Άλμπουρυ τους δηλώνει ότι δεν πρόκειται να φύγει από τον χώρο τους μέχρι να του δώσουν τον νεκρό για να τον θάψει.
Η στάση του Άλμπουρυ θα οδηγήσει την αντιπαράθεση του με τον Όρν και τον Καλ στα άκρα και θα φέρει στην επιφάνεια τη συγκάλυψη της δολοφονίας, του Νουόφια του αδελφού του Άλμπουρυ καθώς και ένα σκάνδαλο διαφθοράς, εις βάρος των κατοίκων του χωριού που βρίσκεται κοντά στο εργοτάξιο, το οποίο η Γαλλική κατασκευαστική εταιρεία θέλει να κρατήσει καλά κρυμμένο. Στον αγώνα του για δικαιοσύνη ο Άλμπουρυ θα βρει έναν απρόσμενο σύμμαχο, την Λεονή. Τα γεγονότα του έργου διαδραματίζονται εντός μιας νύχτας, από το σούρουπο ως την αυγή στις επόμενης μέρας.
Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους υποδύονται οι Δημήτρης Ραφαήλος, Σαμουήλ Ακίνολα, Ντόρα Μακρυγιάννη και Μάρκος Παπαδοκωνσταντάκης.
Ο Σαμουήλ Ακίνολα μιλάει για την παράσταση, τον ρατσισμό και τις σύγχρονες τραγωδίες.
Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
Χτυπάει το τηλέφωνό μου και ο Αλέξανδρος Σωτηρίου (ο σκηνοθέτης) μου λέει ότι ανεβάζει μια παράσταση και θέλει να παίξω έναν από τους τέσσερις ρόλους. Μου στέλνει το κείμενο και βλέπω ότι είναι του Bernard-Marie Koltès. Είχα την τύχη να παίξω και πριν έξι χρόνια Koltès, το έργο “Δυτική Αποβάθρα” στο Εθνικό Θέατρο. Η αλήθεια είναι ότι το έργο “Αγώνας νέγρου και σκύλων” δεν το ήξερα αλλά διαβάζοντάς το είπα μέσα μου “ναι, αυτό με ενδιαφέρει”, έχει κάτι το αλλιώτικο, κάτι το διαφορετικό και αμέσως με συνεπήρε. Επιπλέον, είναι ένα έργο που δεν είναι γνωστό στο κοινό και ένιωσα ότι αυτό είναι μια πρόκληση.
Πώς διαχειρίζεστε το ρόλο σας;
Ο Άλμπουρυ με βάζει στη διαδικασία να βγω από την δική μου καθημερινότητα και να μπω σε έναν άλλο κόσμο, τον οποίο δε γνωρίζω. Μεταφέρομαι στο 1979 στη Δυτική Αφρική, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τους Αφρικανούς, όπου κάθε μέλος της οικογένειας πρέπει να εργάζεται καθημερινά για να εξασφαλίζει τα προς το ζην, αλλιώς αποτελεί βάρος γιααυτήν. Ως Σαμουήλ γεννημένος στην Ελλάδα, έχω μεγαλώσει σε μια καθημερινότητα πιο ανθρώπινη από αυτή του Άλμπουρυ. Ο δρόμος για να συναντηθώ με τον Άλμπουρυ είναι μαρκύς. Χρειάζεται το παίξιμο να είναι βιωματικό και απαιτείται ακρίβεια και ειλικρίνεια. Αυτή είναι η τέχνη της δουλείας μας άλλωστε, αλλιώς γίνεται κάτι άλλο, κάτι τετριμμένο.
Σε ποιες έννοιες που θίγει το έργο εσείς στέκεστε;
Το έργο θίγει πολλά ζητήματα. Προσωπικά, στέκομαι στη διαφορά του να διαθέτουμε ανθρωπιά σε σχέση με το να αποκαλούμαστε απλά άνθρωποι. Στη διαφορά του να καταλαβαίνουμε το πρόβλημα του άλλου από το να τον περιφρονούμε.
Γιατί θεωρείτε το έργο σύγχρονη τραγωδία;
Η τραγωδία κατά τον Αριστοτέλη είναι η μεταφορά επί σκηνής μιας ανθρώπινης πράξης. Η στάση του Άλμπουρυ για την ταφή του νεκρού αδελφού του είναι αμετακίνητη και ωθεί στα άκρα την αντιπαράθεσή του, με τους δύο λευκούς υπεύθυνους του εργοταξίου, οι οποίοι με διάφορες προφάσεις αρνούνται να του παραδώσουν το σώμα του νεκρού. Ο Άλμπουρυ είναι σύμβολο ανθρωπιάς και αξιοπρέπειας όπως ακριβώς και η Αντιγόνη στην ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή.
Σ’ έναν κόσμο όπου καθημερινά ο ρατσισμός και οι διακρίσεις οδηγούν ανθρώπους στα άκρα, ένα έργο σαν κι αυτό πώς μιλάει;
Το έργο εστιάζει στον άνθρωπο και την εσωτερική του πάλη. Ένας άνθρωπος είναι ακραίος από θέση ή γίνεται αναπαράγοντας ακραίες συμπεριφορές για να υπηρετήσει κάποιο σκοπό και να καλύψει μια προσωπική του έλλειψη; Ένας άνθρωπος μπορεί να χάσει την πορεία του εξαιτίας πολλών παραγόντων. Προσωπικά, νομίζω ότι συμβαίνει όταν χάνεται η αθωότητα μας και αρχίζουμε να υιοθετούμε άλλες συμπεριφορές για να επιβιώνουμε, σε ένα κόσμο που λειτουργεί με ταμπέλες. Η άγνοια γεννά τον ρατσισμό και ως εκ τούτου κάθε τι άγνωστο και διαφορετικό τείνει να μεγαλώνει το φόβο μας. Είτε είσαι μαύρος, άσπρος, κοντός ψηλός, ξανθός, μαυρομάλλης, χοντρός, αδύνατος, αν δεν μας μοιάζεις σε απορρίπτουμε.