Με ισχυρές συμμαχίες στη γεωπολιτική σκηνή επιχειρεί να απαντήσει η κυβέρνηση στην τουρκική προκλητικότητα, που όλο και κλιμακώνεται.
Η συμφωνία με τις ΗΠΑ, η οποία συνοδεύεται από μία «ενισχυτική» προς τα ελληνικά συμφέροντα επιστολή του υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, έρχεται μόλις μία εβδομάδα μετά την ψήφιση από τη Βουλή της αμυντικής συμφωνίας με τη Γαλλία.
Η κυβέρνηση κάνει λόγο για κινήσεις, που αποτελούν ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης στο ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα, ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.
Και παράλληλα, τονίζει πως, για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ καταδικάζουν το casus belli, απορρίπτοντας την τουρκική επεκτατική πολιτική, σε ένα συμβατικό κείμενο.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα το γεγονός ότι οι ΗΠΑ επιλέγουν την Ελλάδα, ως μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες επενδύουν για το μέλλον, ενισχύοντας το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα.
Το βλέμμα στην ευρύτερη περιοχή
Μετά τις δύο συμφωνίες με ΗΠΑ και Γαλλία, η κυβέρνηση στρέφει το βλέμμα της στην ευρύτερη περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερα σημαντική είναι η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη στην Αθήνα.
Υπενθυμίζεται ότι, την Πέμπτη, μπήκαν οι υπογραφές ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο στο μνημόνιο συνεργασίας για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο κρατών. Πρόκειται για μία ακόμα κίνηση που επιβεβαιώνει τις εξαιρετικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, ενώ άκαρπο παραμένει το «άνοιγμα» που επιχείρησε η Άγκυρα στο Κάιρο.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, θα βρεθεί την επόμενη Πέμπτη στη Λιβύη, προκειμένου να συμμετάσχει στη διεθνή διάσκεψη για την σταθεροποίηση της χώρας.
Να σημειωθεί ότι ο Ερντογάν επενδύει στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει νέες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Αθήνα να έχει καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση – συμπεριλαμβανομένης της Τρίπολης – ότι το συγκεκριμένο μνημόνιο είναι παράνομο.
«Ιστορική συμφωνία»
Για «ιστορική συμφωνία» μιλούν τα κυβερνητικά στελέχη, αναφορικά με την ελληνοαμερικανική συμφωνία, επισημαίνοντας ότι γίνεται σαφής αναφορά στην προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, έτσι όπως ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Προσθέτουν, μάλιστα, ότι αυτό παραπέμπει στα κυριαρχικά μας δικαιώματα, σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, τόνισε πως «είναι μια συμφωνία, η οποία αναγνωρίζει την αμοιβαιότητα στη διαφύλαξη της ειρήνης, της ασφάλειας στην περιοχή, ακόμη και στην περίπτωση ένοπλης επίθεσης, που μπορεί να δεχτεί η χώρα στην επικράτειά της. Είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο αποτυπώνεται σ’ ένα κείμενο και αποτελεί την ουσιαστική απάντηση στο casus belli, που έχει διατυπώσει απέναντι στη χώρα μας η Τουρκία».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, άλλωστε, η επιλογή στρατοπέδου πλησίον της Αλεξανδρούπολης και του Ναυστάθμου της Σούδας, στη συνέχεια των γεγονότων του Έβρου, του τουρκολιβυκού μνημονίου και των προκλήσεων της Τουρκίας, ενισχύει το αμερικανικό αποτύπωμα σε περιοχές καίριας σημασίας για τη χώρα μας. Και παράλληλα, επιτρέπει τη χρήση των εκσυγχρονισμένων εγκαταστάσεων από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι η συμφωνία με τις ΗΠΑ, λίγες ημέρες μετά τη συμφωνία με τη Γαλλία, καθώς και τις συμφωνίες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δημιουργούν μια ασπίδα προστασίας για την Ελλάδα.
Με αυτό τον τρόπο, όπως εκτιμούν, η Ελλάδα καθίσταται κρίσιμος παράγοντας στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ενισχύει την ευρωπαϊκή άμυνα και ενδυναμώνει τον διατλαντικό δεσμό, τηρώντας στο ακέραιο τις συμμαχικές της δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ.
Η αντίδραση της αντιπολίτευσης
Σφοδρή ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε στην κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ για τη συμφωνία με τις ΗΠΑ. Η επίθεση αυτή, μάλιστα, έρχεται λίγες ημέρες μετά την έντονη κριτική που άσκησε η αξιωματική αντιπολίτευση στην αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, την οποία υπενθυμίζεται ότι καταψήφισε στη Βουλή.
Ειδικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πως, με την υπογραφή της συμφωνίας, «ο κ. Μητσοτάκης γίνεται ο πρώτος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης που εκχωρεί επ’ αόριστον στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε ελληνικό έδαφος. Το κάνει, μάλιστα, ανακοινώνοντας με μεγάλη περηφάνια ότι η συμπερίληψη στρατιωτικής εγκατάστασης στην Αλεξανδρούπολη παρέχει ‘δυνατότητα ταχείας μεταφοράς και στάθμευσης αμερικανικών δυνάμεων στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία’. Βάζοντας έτσι την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή επικίνδυνων εντάσεων στη Μαύρη Θάλασσα».
Όπως υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση, «ως αντιστάθμισμα σε αυτές τις σοβαρότατες παραχωρήσεις, έχουμε μόνο γενικόλογες αναφορές στον σεβασμό της κυριαρχίας μας. Δεν εξασφαλίζεται, όμως, καμία συγκεκριμένη αμερικανική παρουσία, εμπλοκή ή δέσμευση για τη στήριξη αυτής της κυριαρχίας απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα, ιδίως στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
«Γάντι στο νέο του δόγμα»
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι «η ελληνοαμερικανική συμφωνία του κ. Μητσοτάκη ταιριάζει γάντι στο νέο του δόγμα, αυτό του προβλέψιμου συμμάχου και της ‘Ελλάδας- προκεχωρημένου δυτικού φυλακίου’, αλλά δεν ταιριάζει ανάμεσα σε δυο ισότιμους εταίρους και σε μια Ελλάδα με ανεξαρτησία, αξιοπρέπεια και εθνική κυριαρχία».
Την ίδια στιγμή, ο Κώστας Ήσυχος, πρώην αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, με άρθρο του στην «ΕφΣυν», χαρακτηρίζει τη χώρα μας ως «πρόθυμο όμηρο» των στρατηγικών συμφερόντων των ΗΠΑ.
Και τονίζει πως η συγκεκριμένη συμφωνία, «σύμφωνα με τις δηλώσεις κορυφαίων διπλωματών και κυβερνητικών στελεχών των ΗΠΑ, ισχυροποιεί τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, με στόχο τη Μαύρη Θάλασσα και, κυρίως, την Κριμαία. Εξάλλου, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μετατρέπεται σε βάση ‘αιχμής’ στα επιθετικά σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ εναντίον της νότιας Ρωσίας», προσθέτει
Υπενθυμίζει, μάλιστα, ότι ο ρόλος της Τουρκίας «στον Καύκασο, στο Αφγανιστάν, η οποία με τις ευλογίες του Πενταγώνου καθίσταται επιβλέπουσα των Ταλιμπάν, η θρησκευτική ‘εισβολή’ της Τουρκίας στους Ουιγούρους της Δυτικής Κίνας, η οικονομική, διπλωματική, θρησκευτική και στρατιωτική της εξάπλωση στη Βόρεια και Δυτική Αφρική, στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και στην Κεντρική Ασία, έχει την απόλυτη στήριξη του ΝΑΤΟ, αφού τα άμεσα νέο-οθωμανικά της συμφέροντά της, έστω τακτικά, εναρμονίζονται με την ευρωατλαντική στρατηγική κατά Κίνας και Ρωσίας».
Κουτσούμπας: «Επιθετικές οι ‘αμυντικές’ συμφωνίες»
Την αντίθεση του ΚΚΕ στους εξοπλισμούς και στις αμυντικές συμφωνίες εξέφρασε και ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, Δημήτρης Κουτσούμπας, εξηγώντας ότι το ΚΚΕ είναι αντίθετο, «ακριβώς γιατί, ενώ τις ονομάζουν όλες αυτές τις συμφωνίες ‘αμυντικές’, στην πραγματικότητα΄, είναι όλες επιθετικές».
Και αυτό, όπως είπε, επειδή «αφορούν συμμετοχή της Ελλάδας, όχι στην υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της, στην υπεράσπιση της άμυνας της πατρίδας, αφορούν σε επικίνδυνα σχέδια των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και ξεχωριστών ισχυρών κρατών της ΕΕ, σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας, της Υποσαχάριας Αφρικής, μέχρι και στον Ειρηνικό, που στοχεύουν τη Ρωσία και την Κίνα».
«Πρωταθλήτρια σε πολεμικές δαπάνες»
«Η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια σε πολεμικές δαπάνες», υπογράμμισε ο κ. Κουτσούμπας, προσθέτοντας ότι ενώ «λείπουν χρήματα για το λαό, δίνονται σε γαλλικά και αμερικάνικα πολεμικά βιομηχανικά συγκροτήματα, την ώρα που απαξιώνεται και κλείνει η ελληνική ΕΑΒ, η ΕΛΒΟ, τα ΕΑΣ και λοιπά αμυντικά συστήματα. Άρα, για ποια άμυνα μιλάμε;», προσέθεσε.
«Το συμφέρον της Ελλάδας είναι να είναι με το μέρος των συμφερόντων του λαού της και των άλλων λαών. Να προωθεί συμφωνίες, βεβαίως, να κάνει διαπραγματεύσεις», είπε ο γραμματέας του ΚΚΕ.
Και τόνισε χαρακτηριστικά: «Δεν λέει τίποτα να λες ‘συμφωνώ με την κυριαρχία σου, την ακεραιότητα, την ασφάλεια της χώρας’, γιατί ο καθένας δίνει διαφορετικό νόημα στις έννοιες αυτές. Τι σημαίνει για παράδειγμα ‘κυριαρχία’ για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, για την υφαλοκρηπίδα, για τα χωρικά ύδατα, γι’ αυτά που αμφισβητεί η Τουρκία; Το λέει καθαρά αυτό η αμερικανική πολιτική, ο κ. Μπλίνκεν χθες, ή το ΝΑΤΟ; Δεν το λένε».
Δένδιας: Δέσμευση ΗΠΑ υπέρ της σταθερότητας της Ελλάδας
«Τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών και της κυβέρνησης Μπάιντεν υπέρ της σταθερότητας και της ευημερίας της Ελλάδας, των Βαλκανίων, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου», καταδεικνύει η υπογραφή της ανανεωμένης αμυντικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Associated Press.
Και αυτό γιατί, όπως εξήγησε, η συμφωνία υπογράφηκε την ώρα που οι ΗΠΑ επικεντρώνονται περισσότερο στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
«Είναι σαφές ότι η αμερικανική κυβέρνηση και οι ΗΠΑ στρέφουν την προσοχή τους στην αντιμετώπιση της πρόκλησης που αποτελεί η Κίνα για τις ΗΠΑ. Αυτό είναι απόλυτα σαφές», παραδέχθηκε ο υπουργός Εξωτερικών, προσθέτοντας ότι «η συμφωνία AUKUS αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της μετατόπισης του ενδιαφέροντος των Ηνωμένων Πολιτειών».
Παράλληλα, όμως, υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα, ως χώρα μεσαίου μεγέθους, αλλά ευρισκόμενη σε μια εξαιρετικά ασταθή περιοχή, θεωρεί ότι η αμερικανική παρουσία παραμένει ακόμη απαραίτητη στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι η συμφωνία συνεπάγεται «ενισχυμένη αμερικανική παρουσία στην ηπειρωτική Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Θράκη, στη Βορειοανατολική Ελλάδα, περιοχή που είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για εμάς τους Έλληνες, όσο και για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ». Βρίσκεται εξάλλου, όπως υπενθύμισε, κοντά στα σύνορά μας με την Τουρκία, μόλις λίγα χιλιόμετρα.
«Δεν στρεφόμαστε εναντίον της Τουρκίας»
Ο Νίκος Δένδιας ξεκαθάρισε, πάντως, ως προς την συμφωνία της χώρας μας με τις ΗΠΑ, πως «δεν πρόκειται για συμφωνία, η οποία στρέφεται, ή πρόκειται να στραφεί εναντίον οποιουδήποτε άλλου, αλλά για συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, η οποία σκοπό έχει τη σταθερότητα και την ευημερία τους».
«Γίνεται η Τουρκία στόχος μέσω αυτών των συμφωνιών; Η ξεκάθαρη απάντησή μου είναι όχι, καθόλου», ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Θα θέλαμε πολύ η Τουρκία να καταστεί μέρος αυτής της συνεννόησης στο μέλλον. Φυσικά, όμως, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει η Τουρκία να αλλάξει τη συμπεριφορά της. Η Τουρκία πρέπει να κατανοήσει ότι η ενδεδειγμένη πορεία είναι μέσω του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Όχι μέσω απειλών πολέμου».
«Αν η αμερικανική παρουσία δεν καθίσταται πρόδηλη, τότε ορισμένες χώρες ενδεχομένως να σχηματίσουν ‘έξυπνες’ ιδέες για το ρόλο τους», ανέφερε με νόημα ο κ. Δένδιας.
«Υπάρχουν χώρες στη συνολικότερη περιοχή, που οραματίζονται τον εαυτό τους ως τοπικές υπερδυνάμεις. Κάποιες φορές, φοβάμαι ότι η Τουρκία ίσως εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.
