Για τρίτη συνεχόμενη φορά μείωσε το βασικό της επιτόκιο δανεισμού η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, παρά το γεγονός ότι η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος της χώρας, της λίρας, έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά. Πρόκειται για κίνηση που δείχνει ότι η Αγκυρα «κλείνει τα αφτιά» στις ανησυχίες των αγορών που χτυπούν καμπανάκι ότι χαμηλά επιτόκια και υψηλός πληθωρισμός συνήθως δεν έχουν καλά αποτελέσματα για την οικονομία. Πλέον το ένα αμερικανικό δολάριο έχει φτάσει να αγοράζει 11 λίρες Τουρκίας, την ώρα που ο επίσημος πληθωρισμός τρέχει σε ετήσια βάση με 19,9% σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου.
Η απόφαση για τη νέα μείωση, αυτή τη φορά από το 16% στο 15% τη στιγμή που ο πληθωρισμός τρέχει με σχεδόν 20%, ελήφθη την ώρα που ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επαναλάμβανε ότι η Αγκυρα δεν θα εγκαταλείψει την εκστρατεία του για χαμηλότερο κόστος δανεισμού παρά την αποδυνάμωση του νομίσματος και τον αυξανόμενο πληθωρισμό.
Επικαλούμενος αυτή τη φορά ισλαμικές διδασκαλίες που απαγορεύουν την τοκογλυφία, τα σχόλια του Ερντογάν πριν από τη συνεδρίαση της επιτροπής χάραξης νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας ήταν μια ακόμη επανάληψη της ανορθόδοξης θεωρίας του ότι το υψηλό κόστος δανεισμού είναι εκείνο που προκαλεί πληθωρισμό αντί να τον περιορίζει, ανέφερε το Bloomberg.
Η λίρα έχει αποδυναμωθεί σχεδόν κατά 30% έναντι του δολαρίου φέτος και περισσότερο από 15% μόνο το τρίμηνο που διανύουμε, καταγράφοντας τη χειρότερη απόδοση μεταξύ όλων των μεγάλων νομισμάτων που παρακολουθεί το Bloomberg. Η λίρα Τουρκίας έχει αποδυναμωθεί περισσότερο από 20% από τότε που η κεντρική τράπεζα άρχισε να μειώνει τα επιτόκια στις αρχές του φθινοπώρου.
Ο τέταρτος
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Σαχάπ Καβτσιόγλου είναι ο τέταρτος διοικητής της από το 2019, με τον πρόεδρο Ερντογάν να διώχνει τους τρεις προκατόχους του και να απομακρύνει μέλη της επιτροπής χάραξης νομισματικής πολιτικής που αντιτάχθηκαν το προηγούμενο διάστημα στις μειώσεις των επιτοκίων.
Ο Ερντογάν πάντως ανέφερε ότι η κεντρική τράπεζα θα αποφασίσει την πολιτική της ως ανεξάρτητος θεσμός, αρνούμενος κατηγορίες για έντονη πολιτική πίεση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Η κεντρική τράπεζα έριξε χθες την ευθύνη για τον αυξημένο πληθωρισμό στις «παροδικές επιπτώσεις παραγόντων από την πλευρά της προσφοράς», συμπεριλαμβανομένων των υψηλών παγκόσμιων τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.
Το κυβερνών κόμμα AKP του Ερντογάν βασίζει εδώ και δεκαετίες την εκλογική του επιτυχία σε υψηλά επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης, που συχνά οδηγούνται από τη μείωση του κόστους δανεισμού για την ενθάρρυνση της πιστωτικής επέκτασης. Για φέτος η Τουρκία επιδιώκει να πετύχει αύξηση του ΑΕΠ πάνω από 9%.
Ομως η πιο διευκολυντική νομισματική πολιτική της Τουρκίας αφήνει επίσης τη λίρα ευάλωτη σε περαιτέρω ενίσχυση του δολαρίου ΗΠΑ. Το δολάριο ενισχύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο του τελευταίου έτους έναντι καλαθιού νομισμάτων αυτήν την εβδομάδα, συσσωρεύοντας πίεση ειδικά προς τα νομίσματα των πιο ευάλωτων αναδυόμενων αγορών. Οι αγορές ενισχύουν το δολάριο επειδή περιμένουν μια πιο σύντομη αύξηση επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
Οταν η οικονομία βούλιαξε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η υποστήριξη του κόσμου για τον Ερντογάν και το κόμμα του έπεσε σε ιστορικά χαμηλά, ωθώντας τον να αυξήσει πολύ τις προσπάθειες για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Παρ’ όλα αυτά το συνεχές ράλι του πληθωρισμού σε σειρά προϊόντων, από τρόφιμα μέχρι πρώτες ύλες, προς το παρόν δείχνει να πλήττει περισσότερο την παραδοσιακή βάση της εργατικής τάξης στην οποία βασίζεται το ΑΚΡ.
