«Στέλεχος ειδικού ενδιαφέροντος» που προκαλεί ανησυχία χαρακτήρισε την παραλλαγή της Μποτσουάνα η τεχνική συμβουλευτική επιτροπή του ΠΟΥ, έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση οκτώ ωρών.

Με τον χαρακτηρισμό αυτό ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επιβεβαιώνει ότι η αφρικανική παραλλαγή είναι πιθανό -αλλά όχι βέβαιο- να είναι πιο μεταδοτική ή πιο παθογόνος ή να διαφεύγει της ανοσίας που προσφέρουν τα εμβόλια.

Το στέλεχος του κοροναϊού που προκάλεσε παγκόσμιο συναγερμό μετά την εξάπλωσή του στη Νότια Αφρική θα ονομάζεται στο εξής «στέλεχος Όμικρον», σύμφωνα με το σύστημα του ΠΟΥ που βασίζεται σε γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου.

«Καλούμε σε αυξημένη επιτήρηση και γενετικούς ελέγχους» δήλωσε η δρ Μαρία βαν Κερκχόβε του ΠΟΥ ανακοινώνοντας την απόφαση.

Σε εξέλιξη παραμένει στο μεταξύ συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), το οποίο αναμένεται να παρουσιάσει εντός της Παρασκευής την «εκτίμηση κινδύνου».

Η νέα παραλλαγή βρίσκεται ήδη και σε ευρωπαϊκό έδαφος, καθώς κρούσμα επιβεβαιώθηκε στο Βέλγιο σε γυναίκα που είχε επιστρέψει από την Αίγυπτο και εκδήλωσε συμπτώματα στις 22 Νοεμβρίου.

Ανησυχία για εμβόλια και μονοκλωνικά αντισώματα

Το «Όμικρον» έχει προκαλέσει τουλάχιστον 77 επιβεβαιωμένα κρούσματα στη Νότια Αφρική, όμως τα πρώτα 4 περιστατικά είχαν καταγραφεί στις 11 Νοεμβρίου στη Μποτσουάνα.

Παραμένει ωστόσο ασαφές αν το νέο στέλεχος ευθύνεται για την απότομη έξαρση των κρουσμάτων στην περιοχή του Γιοχάνεσμπουργκ, ένα ενδεχόμενο που ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν πιθανό.

Οι γενετικές αλληλουχίες 100 δειγμάτων δείχνουν ότι το Όμικρον φέρει 32 μεταλλάξεις -τριπλάσιες σε σχέση με το Δέλτα- στην πρωτεΐνη-ακίδα που χρησιμοποιεί ο κοροναϊός για να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα.

Η πρωτεΐνη αυτή είναι στόχος όλων των σημερινών εμβολίων, κάτι που σημαίνει ότι οι μεταλλάξεις του Όμικρον ενδέχεται να μειώνουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.

Ενδέχεται επίσης να μειώνουν την αποτελεσματικότητα των μονοκλωνικών αντισωμάτων που στοχεύουν την ίδια πρωτεΐνη του SARS-CoV-2.

Η ΕΕ υπόσχεται νέο εμβόλιο αν χρειαστεί

Λίγες ώρες πριν από την απόφαση του ΠΟΥ, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε ότι τα συμβόλαια που έχει συνάψει η ΕΕ με τις φαρμακοβιομηχανίες προβλέπουν τροποποίηση των εμβολίων «αμέσως» μετά την αναγνώριση ανησυχητικών νέων παραλλαγών.

Λίγο αργότερα όμως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) χαρακτήρισε «πρόωρη» τη συζήτηση για προσαρμογή των εμβολίων.

Η γερμανική BioNTech ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι συνεργάζεται με τη Pfizer για τη διερεύνηση της νέας παραλλαγής και θα ανακοινώσει τα προκαταρκτικά συμπεράσματα «σε δύο εβδομάδες».

Διαβεβαίωσε επίσης ότι, σε περίπτωση που χρειαστεί, μια νέα βερσιόν του εμβολίου mRNA θα είναι έτοιμη «το πολύ σε έξι εβδομάδες».

Αργότερα η αμερικανική Novavax ανακοίνωσε ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της φάσης ΙΙ των κλινικών δοκιμών, το υποψήφιο εμβόλιό της «είναι πιθανό» να προσφέρει προστασία έναντι νέων, αναδυόμενων στελεχών.