Ο Τάσος Πυργιέρης ετοίμασε τη δική του «Κολεξιόν» στο Θέατρο Faust

Το έργο «Η Κολεξιόν» του Χάρολντ Πίντερ παρουσιάζεται στο Θέατρο Faust με τους Αλέξανδρο Βάρθη, Παναγιώτα Βιτετζάκη, Θάνο Λέκκα και Χρήστο Σταθούση, σε σκηνοθεσία Τάσου Πυργιέρη. Ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του μεγάλου Άγγλου δημιουργού, χαρακτηρίζεται όπως και τα περισσότερα του από τους ελλειπτικούς διαλόγους και την απογυμνωμένη από φτιασίδια γλώσσα, το προσωπικό στυλ με το οποίο καθιερώθηκε στο αγγλικό και στο διεθνές θέατρο.

Με αφορμή τη συνάντηση ενός άντρα και μιας γυναίκας στο πλαίσιο μιας επίδειξης μόδας, εγείρονται ερωτήματα συζυγικής απιστίας για εκείνη και αφοσίωσης εκείνου στον σύντροφό του. Ακολουθεί ένα παιχνίδι αντιπαραθέσεων όπου η πραγματική αλήθεια δεν αποκαλύπτεται ποτέ γιατί συνεχώς ακυρώνεται και αναπροσαρμόζεται από τους πρωταγωνιστές των γεγονότων με υπεκφυγές και διορθωτικές επεξηγήσεις.

Ο Πίντερ εξετάζει μέσα σε ένα μεσοαστικό περιβάλλον, την υποκειμενικότητα και την υποκρισία σε σχέση με τον ωφελιμιστικό καιροσκοπισμό στο παιχνίδι εξουσίας των κρυμμένων παθών μιας τάξης. Ξεκάθαρη εκδοχή των γεγονότων σε αυτή την τραγικοκωμωδία δεν υπάρχει. Οι θεατές ωστόσο έχουν να αναμετρηθούν με τις εσωτερικές τους παραδοχές στις αμφισβητήσιμες ομολογίες των κοινωνικών τους συμβάσεων.

Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση αφού πρόκειται για ένα έργο που δεν ανεβαίνει συχνά στη χώρα μας;

Με ενδιαφέρει να καταπιάνομαι με θεατρικά έργα, που είναι λιγότερο δημοφιλή στην ελληνική σκηνή. Ένα από αυτά είναι και η Κολεξιόν, που πράγματι έχει ανέβει λίγες φορές στην Ελλάδα. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που το επέλεξα, γιατί υπάρχουν ελάχιστες αναφορές και η φαντασία μου δεν περιορίζεται.  Η γρήγορη κινηματογραφική του δομή, ο άμεσος και καθαρός θεατρικός λόγος του, καθώς και η ακριβής απεικόνιση και των τεσσάρων χαρακτήρων  κάνουν ένα οικονομημένο , αλλά καθόλου ελλειπτικό, ολοκληρωμένο θεατρικό κείμενο, που μου κέντρισε το ενδιαφέρον.

Τι σε γοητεύει στο λεγόμενο «πιντερικό θέατρο»;

Ο Πίντερ έχει ένα ιδιαίτερο χιούμορ, που σε αυτό το θεατρικό έργο είναι αναπτυγμένο σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σε όλες τις σκηνές του, οι δυσκολίες των ανθρωπίνων σχέσεων, υπογραμμίζονται με μια εύθυμη και ειρωνική διάθεση από τους ήρωες, που ακροβατούν ανάμεσα στο τι είναι αληθινό και τι ψεύτικο. Στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε τον Πίντερ με μια αυστηρότητα, που συνοδεύεται τις περισσότερες φορές από αλλεπάλληλες σιωπές και παύσεις. Στη δική μου παράσταση επέλεξα να ακολουθήσω μια άλλη σκηνοθετικη οπτική, που ταυτίζεται με την ιδιοσυγκρασία μου, με απώτερο σκοπό να αναδείξω το φλεγματικό χιούμορ του συγγραφέα.

Οι αναφορές του Πίντερ στις ανθρώπινες σχέσεις, την αλήθεια και τα παιχνίδια εξουσίας πόσο επίκαιρες είναι;

Σε μια εποχή που οι ανθρώπινες σχέσεις εκτυλλίσσονται  περισσότερο μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης  παρά από τη διά ζώσης επικοινωνία, που η αλήθεια χάνεται και διαστρεβλώνεται με μεγάλη ευκολία μέσα από τα «δημοφιλή» σε όλους μας πια fake news, που τα παιχνίδια εξουσίας καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της καθημερινής μας ζωής, ο Πίντερ και η Κολεξιόν του επαληθεύουν  τη διαχρονικότητα αυτών των εννοιών. Αν και το έργο  είναι γραμμένο το 1961  και κεντρικό ρόλο παίζει  ένα κλασικό σταθερό κόκκινο τηλέφωνο, η Κολεξιόν διαπραγματεύεται τα παραπάνω ζητήματα με τέτοιο τρόπο, που νομίζεις ότι παρακολουθείς ανθρώπους που ζουν πολύ κοντά σου, στο διπλανό διαμέρισμα, στο επόμενο τετραγώνο.

Πλέον, με τη διάδοση και την κυριαρχία των κοινωνικών δικτύων στη ζωή μας, νομίζεις πως μας νοιάζει περισσότερο το φαίνεσθαι παρά το είναι;

Είναι ξεκάθαρο πια πως το φαίνεσθαι κυριαρχεί στη ζωή μας, οτιδήποτε κι αν κάνουμε το περνάμε μέσα από το φίλτρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Όπου κι αν βρισκόμαστε, μπαίνουμε στη διαδικασία να ενημερώσουμε τους ακολούθους μας «ανεβάζοντας» στα social media «μοναδικές» στιγμές της ζωής μας, χάνοντας την ουσία της. Το θέατρο όμως προσπαθεί να αντισταθεί σ’ αυτό το φαινόμενο,  γιατί δεν μπορεί να υπάρξει  – να αποκτήσει οντότητα –  αν δεν αγγίξει το είναι μας…

Τελικά, θέλουμε πραγματικά την αλήθεια ή τη φοβόμαστε;

Πιστεύω  πως ο καθένας αποδέχεται τη δική του αλήθεια ή αυτήν  που τον συμφέρει ή την αλήθεια που συμμερίζονται οι πολλοί. Κι αυτό μου έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρο διαβάζοντας και σκηνοθετώντας την Κολεξιόν του Πίντερ. Ο συγγραφέας μας παρουσιάζει πως υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές αλήθειες, ο κάθε ήρωας έχει τη δική του, αλλά στο τέλος συμφωνούν όλοι σε μια κοινή αλήθεια, μόνο και μόνο για να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να σταματήσει το παιχνίδι εξουσίας που ασκεί ο ένας στον άλλο.

Εσύ σε μια φανταστική «Κολεξιόν», τι θα παρουσίαζες;

Η αλήθεια είναι πως παρακολουθώ  τις τάσεις της μόδας. Στις παραστάσεις μου, πάντα προσπαθώ να δίνω μεγάλη σημασία στο ενδυματολογικό μέρος. Θέλω μέσα από την εμφάνιση, οι ήρωες να αποκτούν μια πιο ρεαλιστική εικόνα, που θα βοηθήσει τους θεατές να κατανοήσουν περισσότερο τους χαρακτήρες  που ενσαρκώνουν.

Αλλά αν έκανα μια δική μου Κολεξιόν, επειδή εκτός από τη μόδα, έχω ιδιαίτερη αγαπη  στα ζώα και ειδικά στις γάτες, καθότι και γατομπαμπάς, θα ήθελα να κάνω ένα ιδιοτυπο ντεφιλέ με τα ζώα πρωταγωνιστές στην πασαρέλα και τους ανθρώπους  συνοδούς τους. Δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο γιατί ίσως κάποια στιγμή το κάνω πραγματικότητα και δε θα ήθελα  να σας χαλάσω την έκπληξη.