ΣΥΡΙΖΑ – 2+1 ιστορίες από ένα Συνέδριο

Σε ενενήντα ημέρες ακριβώς το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα έχει ολοκληρωθεί (τρίτη ημέρα των διαδικασιών του είναι η 27η Φεβρουαρίου). Πολυσυζητημένο, αναβαλλόμενο εδώ και καιρό, αιτία συγκρούσεων αλλά και ζυμώσεων, θα είναι σταθμός για τη δράση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και για τα νέα χαρακτηριστικά του κόμματος. Το θέμα της διεύρυνσης παραμένει το κεντρικό μιας αντιπαράθεσης που έχει μορφοποιήσει νέες συμμαχίες εντός του ΣΥΡΙΖΑ, μανιφέστα – κείμενα, άτυπες συσκέψεις ομάδων, αλλά και κόντρες που κρατούν από την επόμενη ημέρα της εκλογικής ήττας του 2019. Στον δρόμο για το συνέδριο έχουν προστεθεί και νέα δεδομένα ενώ η όλη διαδικασία, έχει τη μεικτή δυσκολία πως αφορά ένα κόμμα που πρέπει να ασκεί και τα καθήκοντα της αντιπολίτευσης και μάλιστα σε μια σύνθετη συγκυρία. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές ο Αλέξης Τσίπρας και κλιμάκια στελεχών του ξεδιπλώνουν μια εξωστρεφή στρατηγική με περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, ακριβώς ως αντίδοτο στην εικόνα καθήλωσης και στασιμότητας, αλλά και ως αντεπίθεση στην κυβέρνηση. Η εβδομάδα που πέρασε επικύρωσε δε και την προσθήκη της νέας δεξαμενής προσώπων που θα συμπληρώνουν ή θα συμβάλλουν στην όλη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Πάμε να δούμε ορισμένες ιστορίες, τάσεις, γεγονότα προς το Συνέδριο, στον απόηχο της πολιτικής αντιπαράθεσης ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των διεργασιών στο Κίνημα Αλλαγής που επίσης ενδιαφέρουν την Κουμουνδούρου και επικαθορίζουν σε έναν βαθμό την πορεία του κόμματος.

Τα μπρα ντε φερ του οργανωτικού

Τυπικά το Συνέδριο για να γίνει έχει τρία όργανα: την ΚΟΕΣ (Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου), την Επιτροπή για το Καταστατικό και την Επιτροπή Πολιτικής Απόφασης. Η ΚΟΕΣ είναι το ανώτερο όργανο όλων, έχει ήδη συνεδριάσει τρεις φορές μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές και εδώ θα βρει κανείς εκπροσώπους όλων των ρευμάτων και τάσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Οι γνωρίζοντες λένε πως πίσω απ’ τις γραμμές των διαφωνιών για επιμέρους τακτικά και οργανωτικά θέματα κρύβεται η τρέχουσα και μείζονα αντιπαράθεση που αφορά ένα βαθύ πολιτικό θέμα: Η διεύρυνση του κόμματος και τα χαρακτηριστικά του. Για παράδειγμα οι Προεδρικοί που βασικά συσπειρώνονται στην Κίνηση Μελών (Χρήστος Σπίρτζης, Νίκος Παππάς, Κώστας Ζαχαριάδης, Παύλος Πολάκης κ.ά.) έχουν εκφράσει τη θέση πως το Συνέδριο θα πρέπει να συνδέεται με την ευρύτερη πολιτική καμπάνια των ημερών και άρα οι προσυνεδριακές διαδικασίες να δένονται με τις κατά τόπους εκδηλώσεις του κόμματος για θέματα όπως η ακρίβεια. Και εδώ μπαίνει ένα βασικό σημείο αντιπαράθεσης των Προεδρικών με το διατασικό ρεύμα της Ομπρέλας: οι Προεδρικοί βλέπουν την ΚΟΕΣ ως το όργανο που έχει την πλήρη ευθύνη των χρεώσεων των στελεχών στις καμπάνιες. Η Ομπρέλα και οι σύμμαχοί της πάλι πιστεύουν πως την ευθύνη αυτή πρέπει να συνεχίσει να την έχει το Οργανωτικό Γραφείο (υπεύθυνη Οργανωτικού είναι η Εφη Καλαμαρά). Το παραπάνω σύμφωνα με μια άποψη πολύπειρων παραγόντων του κόμματος που δεν παίρνουν θέση είναι αποδεικτικό μιας στενής και μιας πιο μαζικής θέασης για το κόμμα, αφού η ΚΟΕΣ σύμφωνα με μια άποψη εκφράζει πλατύτερα τον σημερινό συσχετισμό για το κόμμα. Από την άλλη πάλι, ισχυρή είναι η γνώμη όσων λένε πως μέχρι το Συνέδριο δεν έχουν καταργηθεί τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και άρα η ΚΟΕΣ δεν συνιστά όργανο που αναιρεί τα άλλα. Παράλληλα, υπάρχει και κάτι άλλο που εξελίσσεται σε ένα ιδιότυπο μπρα ντε φερ. Η Κίνηση Μελών έχει διατυπώσει την άποψη να συγκροτηθεί ένα Εθνικό Συμβούλιο, το οποίο θα «διασφαλίζει την εκπροσώπηση όλου του πλούτου απόψεων, ρευμάτων, τάσεων και καταγωγών», όπως ανέφεραν στο πρόσφατο κείμενο – παρέμβασή τους οι Νίκος Παππάς, Κώστας Ζαχαριάδης και Χρήστος Σπίρτζης εκ μέρους της Κίνησης. Βεβαίως η πρόταση θα περάσει βασικά από την Επιτροπή Καταστατικού και όπως όλα δείχνουν θα είναι εκ των θεμάτων που θα απασχολήσουν το ίδιο το Σώμα του 3ου Συνεδρίου. Η Ομπρέλα δεν θέλει Εθνικό Συμβούλιο πάντως, τουλάχιστον όχι θεσμοθετημένο, και συζητά μόνο την εκδοχή έκτακτης συνεδρίασής του αν συγκροτηθεί, αλλά χωρίς να αναιρεί τη νέα ΚΕ που θα προκύψει από το Συνέδριο. Παλιά η Αριστερά και ο παλιός ΣΥΝ είχαν την κουλτούρα της λεγόμενης συνόδου της ΚΕ ή μιας πιο διευρυμένης σύνθεσης της ΚΕ όποτε χρειαζόταν για μια έκτακτη συνεδρίαση και ειδικό θέμα. Τέλος, θέμα ζύμωσης και αντίθεσης είναι το πόσοι θα ψηφίζουν στις οργανώσεις και άρα βάσει αυτού πόσοι σύνεδροι θα πάνε ανά οργάνωση στην κορυφαία διαδικασία του κόμματος, δηλαδή στο Συνέδριο. Οι της Ομπρέλας θέλουν ως δικλίδα ασφαλείας να ψηφίζουν το λιγότερο τα 2/3 των οργανώσεων – προφορικά και μόνον φέρεται να έχει συμφωνήσει ο γραμματέας της ΚΕ του κόμματος Δημήτρης Τζανακόπουλος.

Οι σοφοί και το βαθύ κόμμα

Αν υπάρχει ένα νέο δεδομένο για τον ΣΥΡΙΖΑ και ενόψει του Συνεδρίου του, αλλά και του νέου μοντέλου αντιπολίτευσης που θέλει να έχει, είναι η επίσημη ανακοίνωση της ομάδας των εμπειρογνωμόνων και των συμβούλων που απαρτίζουν το νέο think tank. Μάλιστα η πρώτη συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα (δημόσια) έγινε την εβδομάδα που πέρασε σε χώρο στον Βοτανικό και εδώ αποσαφηνίστηκε ο νέος ρόλος τους σε σχέση με τον σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ – αν και πρόσωπα όπως ο καθηγητής Νίκος Φαραντούρης και ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας ήδη έχουν ενταχθεί στον προαναφερόμενο σχεδιασμό. «Οι σύμβουλοι που απαρτίζουν το think tank θα συμβάλουν ενεργά, με τις εισηγήσεις, τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους στις πρωτοβουλίες και τις παρεμβάσεις του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούν να συνεισφέρουν και στις εργασίες και τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης» ενώ θα λειτουργούν σε ομάδες εργασίας. Αυτή είναι η επίσημη γραμμή. Βέβαια, ένα τεράστιο θέμα προκύπτει για το πώς θα πράττουν σε σχέση με το βαθύ κόμμα, τα όργανά του. Κι αυτό αφού ο όρος «καχυποψία» είναι μάλλον επιεικής για να περιγράψει το πώς ήδη βλέπουν ορισμένοι εκ των παλιών τα νέα πρόσωπα. Προς το παρόν στο παραπάνω έχουμε έναν πόλεμο χαμηλής έντασης μεταξύ του καθηγητή Αιματολογίας στο Παρίσι Γρηγόρη Γεροτζιάφα και των πιο σκληρών του κόμματος – εδώ εγγράφεται π.χ. ο Παύλος Πολάκης ή μια σειρά πασοκογενών. Κι αυτό με αφορμή την πρόσφατη λαβή συναίνεσης που ο ίδιος ο Γεροτζιάφας έδωσε στην κυβέρνηση σε σχέση με τους χειρισμούς της για το 5ο κύμα της πανδημίας. «Πολιτική και κόμμα δεν σημαίνει πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορικό, ούτε ακαδημαϊκό ταλέντο καθώς η κοινωνία και η πολιτική ΔΕΝ είναι επιστήμη, αλλά η αξιοποίηση και σύνθεση τεχνών και ικανοτήτων για την υπεράσπιση προτάγματος και στρατηγικής. Οπου δημιουργήθηκε Think tank από ειδικευμένο επιστημονικό και ακαδημαϊκό προσωπικό με απουσία και υποτίμηση πολιτικού υποκειμένου, τότε υποχώρησε το πολιτικό κριτήριο και οδηγήθηκαν σε αφομοίωση και ήττα, πετυχαίνοντας την αλλοτρίωση και όχι την κοινωνική ευημερία». Μόλις διαβάσατε ένα απόσπασμα από πρόσφατη παρέμβαση του τέως συμβούλου του Αλ. Τσίπρα, Νίκου Καρανίκα, στα κοινωνικά δίκτυα. Ενδεικτική της υφέρπουσας αντιπαράθεσης.

Φραξιονισμός του zoom

Σιωπηρά αλλά ζωηρά, στο zoom αλλά και σε ομαδικά μυστικά γκρουπ, ξεδιπλώνεται ένα μεγάλο μέρος του σχεδιασμού του ρευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Οι τάσεις συναντιούνται και ψηφιακά και οργανώνουν τα επόμενα βήματά τους: από χαρτογράφηση φίλιων δυνάμεων μέχρι εκδηλώσεις. Προσφάτως αίσθηση έκανε η ηχηρή παρέμβαση του τέως προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση σε μυστικό γκρουπ της Ομπρέλας όπου άσκησε σκληρή κριτική σε όσους κρατούν ακόμη την ιστορική σημαία του Πολυτεχνείου φωτογραφίζοντας την ΠΑΣΠ ΑΣΟΕΕ και ζητώντας να επιστραφεί στον ΣΦΕΑ. Και οι Προεδρικοί κινούνται προφανώς και ψηφιακά όλο αυτό το διάστημα με κέντρο των δράσεών τους συσχετισμούς στις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ και τη μαζικοποίηση της τάσης τους και άρα της δικής τους λογικής για τη διεύρυνση (κεντρικό ρόλο έχει ο Χρ. Σπίρτζης).