Το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Θα Σου Δείξω τον Φόβο» κυκλοφορεί η Ματίνα Ευαγγέλου από τις εκδόσεις Επίμετρο. Η συγγραφέας μας καλεί να ακολουθήσουμε τις ηρωίδες της σ’ ένα ταξίδι εξέλιξης και αυτογνωσίας. Να τις γνωρίσουμε, να τις νιώσουμε, να δούμε το φως και τα σκοτάδια τους, και έπειτα ν’ αναρωτηθούμε οι ίδιοι: Αν το τέλος ήταν αύριο, τι θα θέλαμε από τη ζωή ακόμη; Τι δεν έχουμε κάνει; Ποια κομμάτια λείπουν από το παζλ μας;

Η ιστορία ξεκινάει με την Ελβίρα, μια γυναίκα που υπό τη διαφαινόμενη απειλή μιας νοητικής ασθένειας, ορίζει εκ νέου την ελευθερία της, προσπαθώντας ν’ απαλλαγεί από τα δεσμά του φόβου. Αγαπά, αλλά αποζητά να ερωτευτεί. Προστατεύει, αλλά επιλέγει να θυσιάσει. Έχει έναν «διάσημο» γάμο, έναν εξωσυζυγικό έρωτα, μια βραβευμένη καλλιτεχνική πορεία, και μια βαθιά τραυματική εμπειρία με την κόρη της.

Η Λουκία και ο Δημήτρης, ένα νέο ζευγάρι, νιώθουν για την Ελβίρα φθόνο και έρωτα αντίστοιχα, ενώ η κόρη της αναπτύσσει ισχυρούς δεσμούς με μια διακεκριμένη μαθηματικό, τη Ραζάν, την οποία είχε βοηθήσει στο παρελθόν η μητέρα της, ως προσφυγόπουλο που έφτασε στην Ελλάδα ασυνόδευτο.

Οι ήρωες, οι διαδρομές των οποίων μπλέκουν, αποκαλύπτονται μέσα από ένα σπειροειδές νήμα αφήγησης, ένα πέρα-δώθε στον χρόνο. Τους μαθαίνουμε τμηματικά, ανεβάζουν την ένταση της φωνής τους και φωτίζουν την αλήθεια τους περισσότερο σε κάθε κεφάλαιο. Και ενώ προοδευτικά οι χαρακτήρες τους χτίζονται, η κεντρική ηρωίδα, η Ελβίρα, ακολουθεί αντίθετη πορεία, μοιάζει να αποδομείται. Όσο αποζητά να κάνει πράξη το ζητούμενο της ελευθερίας της, τόσο αναρωτιόμαστε, ποια είναι στην πραγματικότητα. Από τι είναι φτιαγμένη; Επιβεβαιώνοντας τα λόγια της Ραζάν: «Κάθε φορά, σε κάθε διαίρεση, φεύγει από πάνω σου ένα περιττό πολλαπλάσιο. Στο τέλος μένεις εσύ, ο πρώτος αριθμός. Ο αδιαίρετος, υπέροχος, σκληρός πυρήνας του εαυτού σου».

Η Ματίνα Ευαγγέλου μιλάει στα «Νέα» για το βιβλίο της, τη θηλυκότητα και τα κλισέ.

Πώς προέκυψε η ιδέα για το βιβλίο;

Με κάποιον τρόπο εγκαταστάθηκαν οι ήρωες στο μυαλό μου, ξεδιπλώθηκαν οι χαρακτήρες τους και βρέθηκε τελικά η πλοκή που τους συνέδεσε όλους μαζί.

Οι πτυχές της θηλυκότητας που εξερευνείτε πόσο οικείες μας είναι;

Η δράση των ηρωίδων μου κινείται ανάμεσα στον ρομαντισμό και την τραγωδία. Αντιλαμβάνομαι την τραγωδία λογοτεχνικά ως μια προσπάθεια του δημιουργού να εντοπίσει τα όρια των ηρώων του δια της υπερβολής. Με αυτή την έννοια, οι γυναίκες που βλέπουμε μπροστά μας εκτίθενται, δοκιμάζουν και δοκιμάζονται. Η εμπειρία ζωής του κάθε αναγνώστη θα καθορίσει το βαθμό εξοικείωσης με το φάσμα που κινούνται οι ηρωίδες. Αλλά και πέρα από αυτό, με ενσυναίσθηση και διορατικότητα μπορούμε να μπούμε στα παπούτσια τους. Σε τελική ανάλυση, τα βιώματά τους είναι ανθρώπινα.

Η διεκδίκηση της ελευθερίας θεωρείτε ότι πρέπει να γίνεται μ’ οποιοδήποτε τίμημα;

Αυτό εξαρτάται από τον βαθμό καταπίεσης. Σε ακραίες αντικειμενικές συνθήκες όπως παράνομη κράτηση, εκμετάλλευση, σωματική βία, η διεκδίκηση της ελευθερίας είναι μονόδρομος. Κάποιος επίσης μπορεί να βιώσει υποκειμενικά μια θεωρητικά ανεκτή κατάσταση ως αφόρητη. Ο παράδεισος και η κόλαση του καθενός είναι σχετικά πράγματα. Σε σχέση με το “πρέπει”, να σχολιάσω ότι αν υπάρχει κάτι που οφείλουμε, είναι να μην παραβιάζουμε δικαιώματα τρίτων. Μιλώντας για οικογένειες, οι επιλογές του ενός επιδρούν στην ευτυχία του άλλου. Ευτυχία όχι ως στιγμιαία ευφορία, αλλά ως ισόβια αναζήτηση. Οπότε χρειάζεται δουλειά εκεί, διάλογος και διαχείριση.

Εσείς με τα κλισέ πώς τα πάτε;

Προσπαθώ να τα αποφεύγω γιατί περιορίζομαι και όταν συμβαίνει αυτό σωρευτικά ασφυκτιώ. Θα κάνω μια εξαίρεση για το κλισέ του κρύου καφέ όταν έχει δυνατή λιακάδα.

Συμφωνείτε με τη Ραζάν που λέει πως σε κάθε διαίρεση φεύγει από πάνω μας ένα περιττό πολλαπλάσιο;

Η Ραζάν είναι μαθηματικός και αγαπά τους λογικούς συλλογισμούς, εγώ συγγραφέας και αγαπώ τους συμβολισμούς, οπότε κάπως συναντιόμαστε. Η Ραζάν επίσης είχε πολλές δημοσιεύσεις σχετικά με τους πρώτους αριθμούς, οπότε όταν κάποτε έδωσε μια συμβουλή, δανείστηκε αυτά που ήξερε. Στη ζωή μας λοιπόν χτίζουμε σταδιακά πάνω στην πρώτη ύλη μας. Μορφωνόμαστε, αγαπάμε, αποκτούμε, βιώνουμε. Μεγαλώνουμε με γεωμετρική πρόοδο σε περιεχόμενο. Έρχεται όμως η στιγμή της διαίρεσης, όταν όλα αυτά που έχουμε μαζέψει αρχίζουν να είναι αντιφατικά, ίσως και δυσλειτουργικά. Διαλέγουμε να μειωθούμε δραστικά, να μοιραστούμε σε κομμάτια, να αποδομηθούμε, γιατί το νόημα έχει χαθεί.

Η αποδόμηση μήπως τελικά είναι η δόμηση μιας νέας πραγματικότητας;

Ο σκοπός της αποδόμησης είναι η απλοποίηση ενός πράγματος που έχει γίνει πολυσύνθετο και τελικά έχασε σε νόημα εξαιτίας της ενότητας. Η αποδόμηση είναι η αναζήτηση νοήματος. Και χαίρομαι πολύ που κάνατε αυτή την ερώτηση, γιατί όντως ο μονόλογος της Ραζάν καταλήγει σε αυτό ακριβώς, στη διαδικασία αναζήτησης του πυρήνα μας.