Το Πάρκο Ελιάς στην καρδιά της Βέροιας από τις τελευταίες ημέρες του 2021 «φιλοξενεί» ακόμη δύο δέντρα – σύμβολα ανά τους αιώνες: μία υπεραιωνόβια και μία αιωνόβια ελιά. Γερανοφόρα οχήματα του Δήμου Βέροιας επιστρατεύθηκαν προκειμένου να συνδράμουν στην επιχείρηση φύτευσης των δύο δέντρων, το βάρος των οποίων ξεπερνούσε τους τρεις τόνους έκαστο. Μάλιστα, σε κεντρικά σημεία της πόλης δεσπόζουν ακόμη πέντε δέντρα ελιάς μεγάλης ηλικίας, τα οποία επίσης «ταξίδεψαν» από την Πελοπόννησο και μεταφυτεύθηκαν στη μακεδονική πόλη.
«Η Βέροια έχει πολύ μεγάλη σχέση με την ελιά, παρ’ όλα αυτά μέσα στην πόλη μας δεν είχαμε δέντρα τόσο μεγάλης ηλικίας. Εχουμε αποφασίσει ως δήμος να τοποθετήσουμε τις πέντε αιωνόβιες και υπεραιωνόβιες ελιές και τις δύο μικρότερης ηλικίας σε εμβληματικά σημεία της Βέροιας, που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τουριστικά την πόλη αλλά παράλληλα να αποτελέσουν και αφορμή για εκπαιδευτικές δράσεις. Βρισκόμαστε, μάλιστα, σε σκέψεις τη μία υπεραιωνόβια ελιά – πάντα με τη σύμφωνη γνώμη της αρχαιολογικής υπηρεσίας – να τη μεταφυτεύσουμε στη Βεργίνα», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Ανακύκλωσης, Περιβάλλοντος, Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας Βασίλης Παπαδόπουλος. Τα επτά αυτά δέντρα είναι λίγες μόνο από τις εκατοντάδες ελιές που εδώ και αρκετούς μήνες έχουν φυτευτεί σε περισσότερους από 60 δήμους ανά την Ελλάδα, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής δράσης της ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ «Διάσωση και μεταφύτευση ελαιόδεντρων από απαλλοτριωμένες εκτάσεις σιδηροδρομικών έργων». Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο και σκοπό έχει τη διάσωση των ελαιόδεντρων εντός των απαλλοτριωμένων εκτάσεων που απαιτούνται για την κατασκευή των νέων σιδηροδρομικών έργων.
Σύμφωνα, δε, με την περιγραφή της δράσης από την ΕΡΓΟΣΕ, για την κατασκευή των έργων απαλλοτριώνονται οι απαιτούμενες εκτάσεις μαζί με τα επικείμενα δέντρα τους. «Για πρώτη φορά στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί μια καινοτόμος δράση με καθαρά περιβαλλοντική προσέγγιση που έχει ως σκοπό τη διαχείριση αυτού του φυτικού κεφαλαίου και τη διάσωση όσο το δυνατόν περισσότερων ελαιόδεντρων – σημαντικός αριθμός από αυτά είναι αιωνόβια – μέσω της διαδικασίας της μεταφύτευσης προς φορείς του Δημοσίου ή ιδιώτες».
150 ετών
Οι ελιές αυτές προέρχονται κυρίως από περιοχές στον άξονα της νέας σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα από Κιάτο έως Πάτρα και συγκεκριμένα από την ευρύτερη περιοχή του Αιγίου. Οσο για την ηλικία τους, η πλειονότητά τους είναι άνω των 150 ετών, ενώ κάποιες φτάνουν ακόμη και τα 1.500 έτη. Σύμφωνα με τους ανθρώπους της ΕΡΓΟΣΕ, περίπου 800 ελιές μεγάλης ηλικίας βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε διάφορες πόλεις. «Οι δήμοι υποβάλλουν αίτηση για την απόκτηση των αιωνόβιων και υπεραιωνόβιων δέντρων. Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως η μεταφύτευση μιας τέτοιας ελιάς απαιτεί ειδική συντήρηση και φροντίδα».
Μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο ολοκληρώθηκε η δεύτερη φάση του περιβαλλοντικού προγράμματος, που υλοποιήθηκε τη χρονική περίοδο από 16 Ιανουαρίου έως 10 Φεβρουαρίου 2021, στους Δήμους Πετρούπολης, Νέστου, Βούλας – Βάρης – Βουλιαγμένης, Αθηναίων, Περιστερίου, Αχαρνών, Θηβαίων, Αγίων Αναργύρων – Καματερού, Ρέντη, καθώς και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας, στο ΟΑΚΑ και στον Βοτανικό Κήπο. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης μεταφυτεύθηκαν συνολικά 71 ελαιόδεντρα, εκ των οποίων τα οκτώ ήταν υπεραιωνόβια.
Μάλιστα, η «αυλαία» της φάσης αυτής έπεσε με την ελιά 600 ετών που μεταφυτεύτηκε στο κέντρο της Αθήνας, στη συμβολή των οδών Σίνα και Ακαδημίας, έξω από τη Νομική Σχολή. «Αυτή η ελιά είναι 600 ετών και από χθες που ήρθε από το Αίγιο ξαναπαίρνει ανάσα στην Αθήνα. Είναι από αυτά τα μνημεία της φύσης που μεταφυτεύονται στις γειτονιές της Αθήνας εκπέμποντας το δικό τους μήνυμα. Τη δύναμη να στέκεσαι όρθιος στα δύσκολα», είχε γράψει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης.
