Παλαιολόγος Ι. Λιάζος
1.1. Συνοπτική παρουσίαση
Οι διατάξεις των άρθρων 61 & 62 του Ν/Σ «Εκσυγχρονισμός του δικαίου ανταγωνισμού για την ψηφιακή εποχή – Τροποποίηση του ν. 3959/2011 και ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 για την παροχή αρμοδιοτήτων στις αρχές ανταγωνισμού των κρατών μελών ώστε να επιβάλλουν αποτελεσματικότερα τους κανόνες και για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς» όπως ψηφίστηκε από την Βουλή των Ελλήνων και προωθείτε για δημοσίευση στο ΦΕΚ, ρυθμίζει θέματα σχετικά με τις άδειες νόσησης λόγω Covid-19
- τόσο των ίδιων των εργαζομένων
- όσο και των παιδιών τους
Η εν λόγω διάταξη επιχειρεί να εναρμονίσει το ισχύον καθεστώς άδειας με το νέο πρωτόκολλο τουΕΟΔΥ για πενθήμερη απουσία από την εργασία, και για τον σκοπό αυτό θεσπίζει νέα άδεια για εργαζόμενους γονείς που δεν προβλέπεται έως σήμερα και προβλέπει τα εξής:
Αναλυτικά έχουμε:
- Για τους εργαζόμενους γονείς παιδιών που νοσούν (άδεια ειδικού σκοπού)
Η παρακάτω ρύθμιση ισχύει έως τις 15.4.2022 και η οποία δύναται να παρατείνεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και αφορά γονείς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, σε περίπτωση νόσησης από κοροναϊό των τέκνων τους:
- βρεφών,
- προνηπίων και νηπίων,
- μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που φοιτούν μέχρι και την Γ’ τάξη του Γυμνασίου, καθώς και
- τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης,
- ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών, καθώς και
- ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία,
- δικαιούνται
- να παρέχουν την εργασία τους εξ αποστάσεως, για χρονικό διάστημα έως πέντε (5) εργάσιμων ημερών.
Οι εργοδότες οφείλουν να καταχωρούν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ την τηλεργασία των εργαζομένων αυτών συμπληρώνοντας το σχετικό έντυπο 4.1 «ΔΗΛΩΣΗ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ».
- Εφόσον η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας δεν είναι εφικτή, δικαιούνται, για το ίδιο χρονικό διάστημα, να κάνουν χρήση ειδικής άδειας λόγω νόσησης των τέκνων τους από κορωνοϊό COVID-19 που χορηγείται, για τις τέσσερις (4) πρώτες ημέρες απουσίας, ενώ την πέμπτη (5η) ημέρα απουσίας δύνανται να κάνουν χρήση οποιασδήποτε άλλης άδειας.
Η πιο πάνω άδεια χορηγείται μόνο στον έναν εκ των δύο γονέων που είναι δικαιούχοι της άδειας αυτής.
- Αν ο ένας εκ των δύο γονέων δεν εργάζεται, ο έτερος γονέας δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας, εκτός εάν ο γονέας που δεν εργάζεται:
- νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή
- νοσεί από COVIO-19 ή
- είναι άτομο με αναπηρία με ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, σύμφωνα με απόφαση αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής σε ισχύ, ή λαμβάνει αναπηρικό επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ή σύνταξη αναπηρίας.
- Εφόσον ένας εκ των δύο γονέων είναι εκπαιδευτικός, η άδεια χορηγείται υποχρεωτικά στον άλλο γονέα, ανεξαρτήτως εάν απασχολείται στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, με εξαίρεση την περίπτωση που ο άλλος γονέας απασχολείται σε φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας.
Συνεπώς έχουμε:
- Η πενθήμερη απουσία (έως 5 εργάσιμες ημέρες) παρέχεται με βεβαίωση θετικού τεστ (rapid ή pcr) / άρα δεν απαιτείται πρόσθετη ιατρική βεβαίωση.
Οι ημέρες αυτές πληρώνονται ως εξής:
- τρεις πρώτες ημέρες άδειας καλύπτονται από τον εργοδότη (όπως συμβαίνει όταν νοσεί ο ίδιος ο εργαζόμενος ήτοι καλύπτονται από τον εργοδότη στο ύψος που προβλέπει η πάγια εργατική νομοθεσία για τις αναρρωτικές άδειες (50%)),
- η 4η ημέρα καλύπτεται από το κράτος/ΕΦΚΑ Για την επιστροφή των αποδοχών των εργαζομένων που καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό, οι εργοδότες δηλώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία στο Έντυπο Ε11.2Β΄ στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ήτοι:
- στοιχεία επιχείρησης,
- ΙΒΑΝ,
- στοιχεία εργαζομένων που έκαναν χρήση της ειδικής άδειας,
- μικτές αποδοχές κάθε εργαζομένου για την τέταρτη ημέρα αδείας κ.α..
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων επεξεργάζεται τα στοιχεία που υποβλήθηκαν και προχωρά στην πληρωμή μετά τη διενέργεια των απαραίτητων ελέγχων και διασταυρώσεων. και
- η 5η ημέρα από οποιαδήποτε νόμιμη άδεια του εργαζομένου.
- Η ρύθμιση προβλέπει:
- καταρχήν παρέχεται/ προτιμάται η τηλεργασία όταν είναι εφικτό αυτή να παρασχεθεί κατόπιν συμφωνίας με τον εργοδότη, αυτή ισοδυναμεί με κανονική εργασία και δεν ενεργοποιούνται οι διατάξεις της άδειας ασθενείας.
- Το σχήμα της ειδικής άδειας για τους γονείς είναι τριμερές (δηλαδή εργοδότης, κράτος, εργαζόμενος), καθώς πρόκειται για έκτακτο δικαίωμα άδειας λόγω Covid-19 που δεν προβλέπεται στην πάγια εργατική νομοθεσία αλλά έχει αναλογική εφαρμογή με το καθεστώς αδειών των εργαζομένων που νοσούν οι ίδιοι ως προς το ύψος της προβλεπόμενης αποζημίωσης.
- Πέραν της παραπάνω άδειας, ο εργαζόμενος γονέας έχει δικαίωμα να εκμεταλλευτεί μια σειρά υπαρχουσών και νέων αδειών που έχουν θεσπιστεί πρόσφατα με το ν. 4808/2021 όπως, ενδεικτικά:
- Γονική άδεια,
- Άδεια φροντιστή,
- Άδεια απουσίας από την εργασία για λόγους ανωτέρας βίας.
- Για τους εργαζόμενους που νοσούν. Ειδική άδεια
Η ρύθμιση του άρθρου 62 ισχύει έως τις 15.4.2022 και η οποία δύναται να παρατείνεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και αφορά εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, σε περίπτωση νόσησης τους από τον κορωνοϊό COVID-19, δικαιούνται:
- να παρέχουν την εργασία τους εξ αποστάσεως, εφόσον αυτό είναι εφικτό, για χρονικό διάστημα έως πέντε (5) εργάσιμων ημερών.
- Εφόσον η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας δεν είναι εφικτή, δικαιούνται, για το ίδιο χρονικό διάστημα, να κάνουν χρήση ειδικής άδειας ασθενείας λόγω νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19.
- Για την παροχή εξ αποστάσεως εργασίας ή τη χορήγηση της ειδικής άδειας, αρκεί η απόδειξη θετικού διαγνωστικού ελέγχου, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα και δεν απαιτείται ιατρική γνωμάτευση.
Η άδεια αυτή χορηγείται επιπρόσθετα προς άλλες άδειες που αφορούν σε ασθένεια υπαλλήλου και δεν επιτρέπεται να χορηγείται όταν, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, έχει χορηγηθεί στον ίδιο εργαζόμενο οποιαδήποτε άλλη άδεια.
Όταν η νόσηση αφορά τον ίδιο εργαζόμενο, η ρύθμιση προβλέπει:
- Η πενθήμερη απουσία (έως 5 εργάσιμες ημέρες) παρέχεται με βεβαίωση θετικού τεστ (rapid ή pcr) / άρα δεν απαιτείται πρόσθετη ιατρική βεβαίωση.
Εφαρμόζονται οι πάγιες διατάξεις αναρρωτικής άδειας για τους εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα προσαρμοσμένες στο πενθήμερο που προβλέπει το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ:
- οι 3 πρώτες ημέρες άδειας καλύπτονται από τον εργοδότη στο ύψος που προβλέπει η πάγια εργατική νομοθεσία για τις αναρρωτικές άδειες (50%), ενώ
- για την 4η και 5η ημέρα ισχύουν οι γενικές διατάξεις αποζημίωσης ασθένειας (100%).
- Η ρύθμιση προβλέπει
- καταρχήν παρέχεται/προτιμάται η τηλεργασία όταν είναι εφικτό αυτή να παρασχεθεί κατόπιν συμφωνίας με τον εργοδότη,
- αυτή ισοδυναμεί με κανονική εργασία και δεν ενεργοποιούνται οι διατάξεις της άδειας ασθενείας.
- Για άδεια πέραν των 5 ημερών εφαρμόζεται η πάγια ασφαλιστική νομοθεσία με βεβαίωση γιατρού που προσκομίζεται στον ασφαλιστικό φορέα και αποζημίωση στο 100%.
- Για τους εργαζόμενους που ήρθαν σε επαφή με κρούσμα
Με την παρ. 6 του άρθρου 62, διατηρείται σε ισχύ και εξακολουθεί να εφαρμόζεται το άρθρο 15 του ν. 4722/2020 (Α’ 177), περί της αναπλήρωσης του χρόνου απουσίας του εργαζομένου από την εργασία του,
- μόνο για όσους εργαζομένους τίθενται υποχρεωτικά σε περιορισμό λόγω επαφής με επιβεβαιωμένο κρούσμα, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα και για τον αριθμό των ημερών που ορίζουν αυτά. Για την εφαρμογή του άρθρου 15 του ν. 4722/2020, δηλαδή
- να απασχολήσει τον εργαζόμενο με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας ή
- εάν δεν είναι εφικτή η εφαρμογή της εξ αποστάσεως εργασίας
- να απασχολεί τον εργαζόμενο, σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης, πέραν του ημερήσιου συμβατικού ωραρίου του, κατά μία (1) ώρα ημερησίως, σε άλλες εργάσιμες ημέρες, από τη λήξη του περιορισμού του εργαζόμενου μέχρι τη συμπλήρωση του ημίσεος συνόλου των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες παραμονής κατ’ οίκον.
- Ο χρόνος αναπλήρωσης που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο δεν λογίζεται ως υπερεργασία ή υπερωριακή απασχόληση, σε περίπτωση πλήρους απασχόλησης, ούτε ως πρόσθετη εργασία, σε περίπτωση μερικής απασχόλησης.
- ο εργαζόμενος υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία τεκμηριώνει ότι ήρθε σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα και η αναπλήρωση του χρόνου εργασίας αφορά στο σύνολο των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες της παραμονής σε περιορισμό.
*Παλαιολόγος Ι. Λιάζος, Οικονομολόγος – Εργασιακός Σύμβουλος
Πηγή: ΟΤ