Η οικονομία της ζώνης του ευρώ ανακάμπτει ταχέως. Αφού μειώθηκε κατά περίπου 6,5% το 2020, η παραγωγή της ζώνης του ευρώ ανέκαμψε ισχυρά από το δεύτερο τρίμηνο του 2021 χάρη στα υψηλά επίπεδα εμβολιασμού, την ισχυρή πολιτική υποστήριξη και την αυξανόμενη προσαρμογή των καταναλωτών και των επιχειρήσεων στην πανδημία.
Σύμφωνα με τη έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για την ζώνη του ευρώ, το πραγματικό ΑΕΠ έφτασε στο προ-πανδημίας επίπεδά του στο τέλος του περασμένου έτους.
Ευελιξία και χρέος
Μάλιστα, όπως αναφέρει το Ταμείο σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία της ευρωζώνης αναμένεται να παίξει η ευελιξία στην προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν ιδιαίτερα οι υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, τις οποίες καλεί -χωρίς να τις κατονομάζει- να καταθέσουν από τώρα αξιόπιστα σχέδια για τον περιορισμό του χρέους.
Κοιτάζοντας το μέλλον, οι διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι αυξημένες τιμές ενέργειας και η αναζωπύρωση των κρουσμάτων Covid-19 -συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την παραλλαγή Όμικρον- είναι πιθανό να δημιουργήσουν βραχυπρόθεσμα αντίθετους ανέμους στην ανάπτυξη.
Ωστόσο, όπως εκτιμά το ΔΝΤ, αυτοί οι παράγοντες αναμένεται να εξαλειφθούν κατά τη διάρκεια του 2022 και η ισχυρή ανάκαμψη αναμένεται να συνεχιστεί λόγω της ισχυρής αγοράς εργασίας, της εξομάλυνσης του ποσοστού αποταμίευσης των νοικοκυριών και της ώθησης που παρέχει το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πληθωριστικές πιέσεις
Το Ταμείο στη έκθεσή του βλέπει ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων στην ζώνη του ευρώ. Υπογραμμίζει ωστόσο ότι, με την εξάλειψη των προσωρινών παραγόντων, ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί το 2022 και να παραμείνει κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ μεσοπρόθεσμα.
«Η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή και συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την εξέλιξη της πανδημίας», τονίζει χαρακτηριστικά.
Αντίθετοι άνεμοι
Οι συντάκτες της έκθεσης, τονίζουν επίσης, ότι η συνεχιζόμενη σταδιακή κατάργηση της πολιτικής στήριξης , μια πιθανή διόρθωση στις αγορές ακινήτων ή οι επιδράσεις από μια απότομη επιβράδυνση εκτός Ευρώπης θα μπορούσαν επίσης να δημιουργήσουν αντίθετους ανέμους.
Αντίθετα, η ταχύτερη από την αναμενόμενη προσαρμογή στην Covid-19 θα ενίσχυε τη δραστηριότητα, ενώ η ουσιαστική απελευθέρωση των μεγάλων αποταμιεύσεων των νοικοκυριών θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά την κατανάλωση και η αποτελεσματική εφαρμογή των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.
Γεωπολιτικές εντάσεις
Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις αποτελούν νέο καθοδικό κίνδυνο για την ανάπτυξη και ανοδικό κίνδυνο για τον πληθωρισμό, αν και ο ακριβής αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθούν τα γεγονότα και οι σχετικές πολιτικές απαντήσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Εύσημα στην ευρωπαϊκή πολιτική
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι οικονομικές πολιτικές στη ζώνη του ευρώ έχουν υποστηρίξει δυναμικά τα εισοδήματα των νοικοκυριών και προστατεύουν τους εταιρικούς ισολογισμούς. Τα υψηλά επίπεδα εμβολιασμού και η αυξανόμενη προσαρμογή στην πανδημία συνέβαλαν επίσης στην ενίσχυση της ισχυρής οικονομικής ανάκαμψης.
Οι προκλήσεις
Η πρόκληση τώρα είναι να συντονιστεί η ομαλοποίηση της οικονομικής πολιτικής ενόψει της αυξημένης αβεβαιότητας, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης και των κληροδοτημάτων της πανδημίας, καθώς και των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Η ευελιξία θα είναι το κλειδί, καθώς οι πολιτικές στοχεύουν όλο και περισσότερο για να κλείσουν τις πληγές και να μετριάσουν μια πιθανή αύξηση της ανισότητας και της φτώχειας.
Οι υπερχρεωμένες χώρες
Το ΔΝΤ εκτιμά επίσης, ότι μόλις ξεκινήσει σταθερά ανάπτυξη, ιδιαίτερα οι υπερχρεωμένες χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, θα χρειαστεί να μειώσουν τα χρέη τους.
Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει από τώρα να ανακοινώσουν αξιόπιστα σχέδια στη βάση των οποίων θα επιτευχθεί η μείωση του χρέους.
Επιπλέον, οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονται μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης ενός ταμείου για το κλίμα σε επίπεδο ΕΕ.
Πηγή: ΟΤ