Εχοντας ως «πυξίδα» τη δημοσιονομική ισορροπία και τη στοχευμένη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να προσπεράσει την πληθωριστική «καταιγίδα» και τις αναταράξεις στην αγορά των κρατικών ομολόγων. Στελέχη της κυβέρνησης τονίζουν ότι αν θα υπάρξει πρόσθετος χώρος, αυτός θα αποδοθεί στην κοινωνία και όπως αναφέρουν, η όποια παρέμβαση θα είναι στοχευμένη, θα αφορά τη μεσαία τάξη και τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα και θα αποφασίζεται με βάση τον δημοσιονομικό χώρο.
Υπό αυτό το κλίμα δεν αναμένεται άνοιγμα της βεντάλιας των μέτρων (έκτακτα βοηθήματα, επιστρεπτέες προκαταβολές κ.λπ.). Προκρίνονται μέτρα που δεν έχουν μεγάλο δημοσιονομικό αντίκτυπο όπως οι επιδοτήσεις στο ρεύμα και στο φυσικό αέριο καθότι οι πόροι είναι από το Ταμείο Μετάβασης, ενώ έχουν φύγει από το τραπέζι οι μειώσεις φόρου σε τρόφιμα και καύσιμα λόγω του υψηλού κόστους.
Κομβικός μήνας θα είναι ο Μάρτιος καθότι τότε θα ανακοινωθούν τα τελικά στοιχεία για το ΑΕΠ το 2021. Εκτιμάται ότι θα ανέλθει κοντά στο 8,5% (προβλέψεις Κομισιόν) και είναι άνω των εκτιμήσεων του υπουργείου κοντά στο 7%. Αυτό μεταφράζεται σε έναν επιπλέον χώρο που δίνεται από την ισχυρότερη ανάπτυξη του περσινού έτους, καθότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2022 στηρίχθηκε στην πρόβλεψη ανάπτυξης το 2021 για 6,9% και ονομαστικό ΑΕΠ περίπου 178 δισ. Καθεμία επιπλέον μονάδα ρυθμού ανάπτυξης αυξάνει το ονομαστικό ΑΕΠ κατά περίπου 1,8 δισ. Αν, για παράδειγμα, επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις της Επιτροπής που προβλέπουν για το 2021 ρυθμό ανάπτυξης 8,5%, αυτό σημαίνει κατά περίπου 2,8 δισ. πιο υψηλό ονομαστικό ΑΕΠ.
Την ίδια ώρα, η αύξηση του κόστους δανεισμού λόγω της ανοδικής πορείας των κρατικών ομολόγων σε όλη την ευρωζώνη και στην Ελλάδα (το ελληνικό 10ετές είναι στο 2,53% από 0,747% τον Σεπτέμβριο) έχει οδηγήσει την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να είναι πολύ προσεκτική στη δημοσιονομική πολιτική και παγώνει τα σχέδια για μια νέα κίνηση εξόδου στις αγορές.
Το «μαξιλάρι»…
Το ταμειακό μαξιλάρι είναι παρά ταύτα σε ικανοποιητικά επίπεδα, κοντά στα 37-38 δισ. ευρώ, και προβλέπεται εντός του επόμενων μηνών να αποπληρωθούν δάνεια σε ΔΝΤ και διακρατικά από το 1ο Μνημόνιο περί τα 7 δισ. ευρώ. Κύριο μέλημα είναι η βεντάλια των ελαφρύνσεων να ανοίγει με βάση τα περιθώρια της οικονομίας, ένα μήνυμα που η κυβέρνηση το έστειλε προσφάτως σε αγορές και θεσμούς. Διαβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς ότι θα ακολουθεί τη στρατηγική τριών βασικών αξόνων: παροχές με βάση τα δημοσιονομικά περιθώρια, μεταρρυθμίσεις και επιστροφή στη δημοσιονομική ισορροπία (με σκοπό και την επενδυτική βαθμίδα).
Τα προσωρινά στοιχεία που θα ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα για τα έσοδα του Ιανουαρίου αναμένεται να δείξουν την υστέρηση των εσόδων έναντι των στόχων, κυρίως λόγω των επιπτώσεων της μετάλλαξης Ομικρον και της κακοκαιρίας «Ελπίδα» που έπληξαν την οικονομική δραστηριότητα. Τα βλέμματα τώρα είναι στον Φεβρουάριο, όπου και προσδοκάται να υπάρξει καλύτερη εικόνα καθώς αναμένονται εισπράξεις για τα τέλη κυκλοφορίας του 2022, την πρώτη δόση της ρύθμισης των 36-72 δόσεων για τα χρέη της πανδημίας και τον φόρο εισοδήματος για τα αναδρομικά το 2020.