Ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος που επαγρυπνεί για ηλιακές καταιγίδες κατέγραψε τον Φεβρουάριο μια «γιγάντια» έκρηξη στον Ήλιο, η οποία εκτίναξε στο Διάστημα δισεκατομμύρια τόνους φορτισμένων σωματιδίων –ευτυχώς όχι προς την κατεύθυνση της Γης.
Οι εκρήξεις αυτού του είδους ονομάζονται εκτινάξεις στεμματικού υλικού και μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και βλάβες στα δίκτυα ηλεκτροδότησης, αν τύχει να εκτοξευτούν κατ’ ευθείαν προς τη Γη.
Η ευρωπαϊκή αποστολή Solar Orbiter, η οποία κινείται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο για να παρακολουθεί τη δραστηριότητά του όλο το 24ωρο. απαθανάτισε το φαινόμενο σε εικόνες που ενώθηκαν για να δημιουργηθεί ένα θεαματικό βίντεο.
Ο ίδιος ο Ήλιος έχει κρυφτεί από έναν μαύρο δίσκο στο κέντρο της εικόνας. Είναι ο δίσκος του «στεμματογράφου», οργάνου που καλύπτει την εικόνα του άστρου ώστε να μην χάνονται στη λάμψη του οι πιο αμυδρές δομές.
Η εκτίναξη στεμματικού υλικού προήλθε από μια ηλιακή προεξοχή, ένα γιγάντιο νήμα ιονισμένου αερίου που ακολουθεί τις γραμμές του ηλιακού μαγνητικού πεδίου.
Το μαγνητικό πεδίο αποθηκεύει μεγάλη ποσότητα ενέργειας, η οποία απελευθερώνεται απότομα όταν οι μαγνητικές γραμμές τεντωθούν και σπάσουν. Όταν αυτό συμβεί, μεγάλες ποσότητες πρωτονίων και ηλεκτρονίων εκτοξεύονται στο Διάστημα με ταχύτητα εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα.
Ευτυχώς για τη Γη, η εκτίναξη στεμματικού υλικού της 15ης Φεβρουαρίου κατευθύνθηκε στην αντίθετη πλευρά του Ήλιου, επισήμανε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA, η οποία συνεργάζεται στην αποστολή του Solar Orbiter με την αμερικανική NASA.
Το Solar Probe κινείται σε εκκεντρική τροχιά, κάτι που σημαίνει ότι η απόστασή του από τον Ήλιο συνεχώς αυξομειώνεται. Τον Φεβρουάριο, το σκάφος βρισκόταν στην κατάλληλη απόσταση ώστε να καταγράψει το φαινόμενο σε όλη την έκτασή του σε ένα μόνο καρέ.
Η ίδια έκρηξη καταγράφηκε και από τις αποστολές SOHO και Parker Solar Probe της NASA.
Η έκρηξη όπως καταγράφηκε από το σκάφος SOΗΟ (αριστερά) και το Solar Orbiter (ESA)
Όπως επισήμανε η ESA, «παρόλο που αυτό το συμβάν δεν έστειλε προς την κατεύθυνση της Γης θανάσιμα σωματίδια, αποτελεί σημαντική υπενθύμιση για την απρόβλεπτη φύση του Ήλιου και τη σημασία της κατανόησης και παρακολούθησης της συμπεριφοράς του».
