Λίγους μόλις μήνες από την αγγλική του έκδοση και έχοντας ήδη αποσπάσει πολύ θερμές κριτικές από τον Τύπο διεθνώς, το πιο πρόσφατο βιβλίο της Ελισάβετ Φιλιππούλη «Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα. Ιστορίες Επιβίωσης και Επιτυχίας» μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Floral και την Brainfood Εκδοτική.
Πρόκειται για μια συλλογή πρωτότυπων επιστολών καταξιωμένων γυναικών από όλο τον κόσμο, ένα έργο συλλογικό με σκοπό να δώσει κίνητρο και δύναμη σε άλλες γυναίκες να διεκδικούν άφοβα τα δικαιώματα και τους στόχους τους.
Πολιτικοί, ηθοποιοί, συγγραφείς, ακτιβίστριες, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνιδες από 19 διαφορετικές χώρες, μοιράζονται τις προσωπικές τους ιστορίες γεμάτες με αληθινά συναισθήματα και σημαντικές νίκες μέσα από μεγάλες προκλήσεις.
Η βραβευμένη μυθιστοριογράφος Ελίφ Σαφάκ στέλνει μια επιστολή στην πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν, η παρουσιάστρια της βρετανικής τηλεόρασης και ακτιβίστρια Τζουν Σάρπονγκ απευθύνεται στο πρότυπό της τη διάσημη σχεδιάστρια μόδας Νταϊάν φον Φίρστενμπεργκ, η πριγκίπισσα Σουμάγια της Ιορδανίας στις δύο γιαγιάδες της, η Γαλλίδα δημοσιογράφος Μαριάν Περλ στην ᾽ανώνυμη᾽ γυναίκα, η Αγγλίδα επιχειρηματίας Άναμπελ Κάρμελ αποκαλύπτει τον πόνο της από την απώλεια του πρώτου παιδιού της.
Η Ελισάβετ Φιλιππούλη μετατρέπει αυτές τις επιστολές σ’ ένα είδος «συλλογικής φωνής» για κοινωνικά ζητήματα όπως η ισότητα των φύλων, η προσφυγική κρίση, το ΛΟΑΤ κίνημα, η βία κατά των γυναικών και ο ρατσισμός, η πανδημία της COVID-19.
Πώς χτίζει μια γυναίκα την αυτοεκτίμησή της; Πώς διαπραγματευόμαστε τραύματα και συναισθηματικές πληγές από τα παιδικά μας χρόνια; Πώς κάνουμε τις εσωτερικές φωνές της αμφισβήτησης να σωπάσουν και πώς μπορούμε να πετύχουμε εσωτερική ισορροπία ακούγοντας τη φωνή της ψυχής μας;
Η πρωτότυπη έκδοση κυκλοφόρησε διεθνώς τον Ιούλιο του 2021 από τον εκδοτικό οίκο Bloomsbury. Ειδικά για την ελληνική έκδοση, περιλήφθηκαν στην αρχική έκδοση και επιστολές των Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη προς τη μητέρα της Ευαγγελία, Εύα Καϊλή προς την αδερφή της Μανταλένα Καϊλἠ, Σία Κοσιώνη προς τα «Αόρατα Κορίτσια», Μιμή Ντενίση προς τη μητέρα της και Βίκυ Κουρμούζη-Πράις προς τη Μελίνα Μερκούρη.
Η Ελισάβετ Φιλιππούλη μίλησε στα «Νέα» για το βιβλίο, τις γυναίκες και τη συζήτηση μεταξύ των φύλων.
Πώς προέκυψε η ιδέα για το βιβλίο;
Πριν από λίγα χρόνια ανακάλυψα ένα γράμμα που μου είχε δώσει η μητέρα μου όταν έγινα 18 χρονών. Το είχε γράψει 7 χρόνια νωρίτερα, ήμουν 11, και περίμενε να φτάσω σε ηλικία που θα μπορούσανα αντιληφθώ τα λόγια και τα συναισθήματά της. Σε αυτές τις σελίδες μια νεαρή μητέρα απευθυνόταν στην κόρη της, ανοίγοντας την καρδιά της για τα όνειρα της. Εκείνα που κυνήγησε και εκείνα που χάθηκαν. Όταν το ξαναβρήκα δεν ήμουν το κορίτσι των 18. Είχα πλέον ζήσει τη ζωή μου, είχα πονέσει, είχα ελπίσει, είχα καταργηθεί, αλλά επίσης είχα πατήσει στα πόδια μου, μετρούσα νίκες αλλά μετρούσα και απώλειες. Ήμουν μια άλλη γυναίκα και αυτό το γράμμα με έκανε να συνειδητοποιήσω την ανάγκη που υπάρχει μέσα μας να ανοίξουμε την καρδιά μας άφοβα και αληθινά. Επειδή τα τελευταία 20 χρόνια είχα την τύχη να γνωρίσω και να συνεργαστώ με γυναίκες από πάρα πολλές διαφορετικές κουλτούρες, μου γεννήθηκε η σκέψη να τις προσκαλέσω -και να τις προκαλέσω- να αναζητήσουν μέσα στις αναμνήσεις της ζωής τους εκείνα τα μαθήματα ζωής που τις έκαναν σοφότερες, και πιο ανθρώπινες. Πως θα ήταν άραγε εάν αυτή η πολύ εσωτερική και προσωπική διαδικασία έπαιρνε τη μορφή συλλογικής συζήτησης, χωρίς να χάσει τίποτα από την ειλικρίνεια της; Εκείνη τη στιγμή γεννήθηκε η ιδέα για το ‘Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα’.
Πώς επιλέξατε τα πρόσωπα που θα γράψουν αυτές τις επιστολές;
Η φλόγα της έμπνευσης για το βιβλίο αυτό είναι η φλόγα που καίει στην καρδιά κάθε γυναίκας: Αυτή που την σπρώχνει να δίνει γενναιόδωρα την φροντίδα της, αυτή που της δίνει την ώθηση να κυνηγήσει τα όνειρα της, αυτή που την κάνει να θυσιάζεται προκειμένου να αλλάξει την κοινωνία της προς το καλύτερο. Και οι 38 γυναίκες μέσα στο βιβλίο είναι μαχήτριες, πρωτοπόρες, και κυρίως ανθρώπινες με την απλή και πιο ουσιαστική σημασία της λέξης άνθρωπος. Το κριτήριό μου επίσης ήταν να αποτυπώσω τον πλουραλισμό των σύγχρονων κοινωνιών σε εθνικότητες, θρησκείες, ηλικίες, κοινωνικά στρώματα και επαγγελματικές διαδρομές.
Σε μια εποχή που τα έμφυλα ζητήματα συζητιούνται πλέον δυνατά, το βιβλίο τι προσθέτει στον δημόσιο διάλογο;
Υπάρχουν ακόμα κοινωνίες όπου οι γυναίκες πεθαίνουν στα χέρια του πατέρα, του αδερφού ή του άνδρα τους, επειδή ‘ατίμασαν’ την οικογένεια. Σε άλλες κοινωνίες οι γυναίκες σιδερώνουν με καυτό σίδερο τα στήθη τους για να μην είναι ελκυστικές και έτσι ίσως να γλιτώσουν τους συνεχείς βιασμούς. Σε άλλες κοινωνίες, ακόμη και τις λεγόμενες προηγμένες, οι γυναίκες στιγματίζονται εάν δεν λειτουργούν με βάση αποδεκτά κοινωνικά πρότυπα. Το βιβλίο αυτό είναι ένα παράθυρο σε 38 διαφορετικούς κόσμους και ελπίζω ότι προσθέτει ενημέρωση, βαθύτερη αντίληψη και ευρύτερη κατανόηση της πολλαπλότητας των θεμάτων που οι γυναίκες του 21ου αιώνα έχουμε ακόμη να παλέψουμε.
Αυτή η συλλογική φωνή που γίνονται οι επιστολές, τι λέει στις γυναίκες αναγνώστριες;
«Οι Γυναίκες Προς την Ανθρωπότητα» προσκαλούν σε μια συζήτηση ανάμεσα σε γενιές, φυλές και φύλα. Ελάτε να ενώσουμε τις φωνές μας, να ενώσουμε τα χέρια, να χτίσουμε σε όσα μας συνδέουν και να βάλουμε στην άκρη όσα μας χωρίζουν. Επίσης ας παλέψουμε ενάντια όχι μόνο στον ανδρικό αλλά και στο γυναικείο μισογυνισμό.
Οι προσθήκες στην ελληνική έκδοση του βιβλίου, τι ρόλο παίζουν;
Οι τέσσερις προσθήκες στην ελληνική έκδοση έχουν στόχο και να φέρουν στο φως μια πιο ανθρώπινη πλευρά Ελληνίδων γυναικών που η καθεμιά με το δικό της τρόπο αφήνει σημαντικό αποτύπωμα στην σύγχρονη Ελλάδα. Οι γυναίκες που συμπεριλήφθηκαν στην Ελληνική έκδοση είναι η Μιμή Ντενίση, η Σία Κοσιώνη, η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, και η Βίκυ Κουρμούζη Ρrice. Η Εύα Καϊλή υπήρχε και στην πρωτότυπη Αγγλική έκδοση. Οι γυναίκες αυτές είναι αντιστοίχως πρέσβειρες πολιτισμού, δημοσιογραφίας, φιλανθρωπίας, πολιτικής, και της Ελληνικής Διασποράς που διαπρέπει. Ελπίζω πως οι νεότερες Ελληνίδες που θα διαβάσουν την ανθρώπινη πλευρά αυτών των γυναικών θα εμπνευσθούν από τις ιστορίες και τις πορείες τους.
Αν και είναι σημαντικό ζήτημα η γυναικεία ενδυνάμωση, η ανάγκη αυτή, ωστόσο, δεν δείχνει και πόσο πίσω έχει μείνει η κοινωνία στον συγκεκριμένο τομέα;
Υπάρχουν τομείς στους οποίους έχουν γίνει άλματα, τομείς όπου γίνονται μικρά μικρά βήματα, και άλλοι τομείς που οπισθοδρομούν. Εάν κοιτάξουμε τα στατιστικά των τελευταίων δεκαετιών θα δούμε πως έχουμε πολύ περισσότερες γυναίκες στα κέντρα λήψης αποφάσεων, πολιτικά, επιχειρηματικά και κοινωνικά. Αυτό είναι τεράστιο επίτευγμα και δεν πρέπει να το υποτιμούμε. Το παγκόσμιο σύστημα είναι ένα πατριαρχικό οικοδόμημα που δεν μπορεί να μεταμορφωθεί σε μια νύχτα, θα πάρει δεκαετίες και χρειάζεται άκοπη προσπάθεια.