Στη σκιά του πολέμου και των αναταράξεων στη διεθνή αγορά ενέργειας και ομολόγων αρχίζουν να χτυπούν και τα «καμπανάκια» στο πεδίο του δημοσιονομικού νοικοκυρέματος. Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία βάζει εκ νέου την ευρωπαϊκή οικονομία σε θολά νερά ενόψει και της συζήτησης για τις αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες.
Ο βασικός κορμός της 13ης αξιολόγησης των Θεσμών ήταν θετικός, όμως, την ίδια ώρα, είχε «άρωμα» δημοσιονομικής προσαρμογής – χωρίς να παραλείπει επίσης τις διπλές πηγές αβεβαιότητας από το ενεργειακό και υγειονομικό μέτωπο.
Η πανδημία πρόσθεσε περί τα 32 δισ. ευρώ στο ελληνικό χρέος (στα 388,3 δισ. ευρώ τον περασμένο Δεκέμβριο, από 356 δισ. ευρώ στα τέλη του 2019) και εκτόξευσε το έλλειμμα στο 9,5% το 2020 και 7% το 2021. Το ενδιαφέρον της παρούσας έκθεσης των Θεσμών εστιάζει στον στόχο προσαρμογής: το βασικό της σενάριο εκτιμά το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,5% για το 2023 και έπειτα 2,2%. Εν ολίγοις, από το έλλειμμα 1,2% φέτος θα απαιτηθεί προσαρμογή 2,7% του ΑΕΠ ή περίπου 5 δισ. ευρώ το 2023.
Μία κλιμάκωση εκτός των προβλέψεων στις διεθνείς αγορές ενέργειας και η διατήρηση του πολεμικού κλίματος δεν αποκλείεται να επιφέρει αλλαγές. Κυρίως στο «μέτωπο» των παροχών προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Τη στιγμή, μάλιστα, που το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει να εξασφαλίσει από φέτος τις θετικές αξιολογήσεις των διεθνών οίκων, οι οποίες θα ανοίξουν τον δρόμο για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023. Οπως έχουν προϊδεάσει οι αναλυτές των οίκων αξιολόγησης, οι καταλύτες για την αναβάθμιση είναι η δημοσιονομική προσαρμογή και οι μακροοικονομικές προοπτικές. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι πολύ σημαντικές οι προειδοποιήσεις των Θεσμών στην 13η αξιολόγηση, όπου επισημαίνεται ο κίνδυνος της πανδημίας και των τιμών της ενέργειας, όπου ωστόσο συνιστά προσεκτική παρακολούθηση του συστήματος, ώστε να μην καταστεί ελλειμματικός ο λογαριασμός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Αγορά ομολόγων μέχρι τέλος του 2022
Την άποψη να συνεχιστεί το πρόγραμμα αγορών ομολόγων (APP) τουλάχιστον έως το τέλος του έτους και να μη δεσμευτεί η ΕΚΤ για τον χρόνο που θα τερματιστεί για να περιορίσει τον αντίκτυπο από τη σύγκρουση στην Ουκρανία εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο Reuters υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων στον Ουκρανικό.
Ο κ. Στουρνάρας δήλωσε ότι η ΕΚΤ πρέπει να βγάλει επίσημα από το τραπέζι τη μείωση των επιτοκίων, ενώ σημείωσε ότι οι οικονομικές προοπτικές είναι τώρα «πολύ πιο αβέβαιες» κάτι που σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική. Είπε ότι η κρίση αναμένεται να πιέσει τις τιμές «μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα» μετά από μία αρχική κορύφωσή τους. Οι επενδυτές αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την πρόθεσή της να τερματίσει το τακτικό πρόγραμμα αγορών ομολόγων (APP) κατά την επόμενη συνεδρίασή της στις 10 Μαρτίου, ανοίγοντας τον δρόμο για να αυξήσει τα επιτόκια έως το τέλος του έτους.
