Εν μέσω αδιάκοπων βομβαρδισμών στο έδαφος της Ουκρανίας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν -κλιμακώνοντας τη ρητορική του- προειδοποίησε τη Δύση με γενικευμένη σύρραξη εάν επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στον εναέριο χώρο της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας.
Οπως είπε, η Μόσχα θα θεωρήσει αντίπαλη οποιαδήποτε χώρα επιχειρήσει να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία, ένα αίτημα του Κιέβου που το ΝΑΤΟ έχει απορρίψει, προκαλώντας την οργή των Ουκρανών και προσωπικά του προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Θα θεωρήσουμε οποιαδήποτε εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση ως συμμετοχή στην ένοπλη σύγκρουση οποιασδήποτε χώρας, το έδαφος της οποίας θα δημιουργούσε απειλή για τους στρατιώτες μας» είπε χαρακτηριστικά ο ρώσος πρόεδρος, απειλώντας με casus belli τη Δύση. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως οι δηλώσεις Πούτιν έρχονται μια μέρα μετά τη ρητή συγκατάθεση του ΝΑΤΟ ότι δεν πρόκειται να εφαρμόσει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία.
«Αποθήκες με όπλα και πυρομαχικά, αεροπορία, συστήματα αεράμυνας – χρειάζεται χρόνος για να καταστραφούν συστήματα αεράμυνας» είπε ο ρώσος ηγέτης. «Αυτό το έργο πρακτικά έχει γίνει – γι’ αυτό υπάρχουν απαιτήσεις για την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων. Η υλοποίηση αυτής της απαίτησης θα έφερνε καταστροφικά αποτελέσματα όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο» υπογράμμισε ο Πούτιν.
Κλιμακώνοντας, δε, τη ρητορική του, ισχυρίστηκε ότι οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας ισοδυναμούν με «κήρυξη πολέμου», φθάνοντας δε σε σημείο να απειλήσει ότι η Ουκρανία μπορεί να χάσει την κρατική της υπόσταση, εάν οι ηγέτες της συνεχίζουν να αντιστέκονται στην εισβολή. «Αν συμβεί, θα φταίει η Ουκρανική ηγεσία» είπε.
«Μην μας επιβάλλετε περισσότερες κυρώσεις»
Σημειώνεται πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε και την Παρασκευή τους γείτονες της Ρωσίας «να μην κλιμακώσουν την κατάσταση», επιβάλλοντας περισσότερους περιορισμούς στη χώρα του.
«Δεν υπάρχουν κακές προθέσεις προς τους γείτονές μας. Θα τους συμβούλευα, επίσης, να μην κλιμακώσουν την κατάσταση, να μην επιβάλουν περιορισμούς. Εκπληρώνουμε όλες τις υποχρεώσεις μας και θα συνεχίσουμε να τις εκπληρώνουμε» είπε ο ρώσος πρόεδρος μιλώντας σε κυβερνητικό συμβούλιο.
«Δεν βλέπουμε καμία ανάγκη να επιδεινώσουμε την κατάσταση ή να επιδεινώσουμε τις σχέσεις μας» είπε ο Πούτιν. «Όλες οι ενέργειές μας, αν υπάρχουν, είναι πάντα ως απάντηση σε ορισμένες εχθρικές ενέργειες εναντίον της Ρωσίας». «Νομίζω ότι όλοι πρέπει να σκεφτούν πώς θα εξομαλύνουν τις σχέσεις, να συνεργάζονται κανονικά και να αναπτύσσουν κανονικά τις σχέσεις».
Είπε, επίσης, ότι αναγνωρίζει ότι η Ρωσία αισθάνεται ζημιωμένη από τις αποφάσεις των διεθνών επιχειρήσεων να διακόψουν τους δεσμούς με τη Μόσχα. «Αν κάποιος δεν θέλει να συνεργαστεί… κάνοντας με αυτόν τον τρόπο κακό στον εαυτό του, αυτό θα βλάψει και εμάς, φυσικά» είπε ο Πούτιν.
Τα λόγια του υποδηλώνουν ανυποχώρητη στάση μπροστά στην ραγδαία αυξανόμενη απομόνωση της Ρωσίας, σχολιάζουν οι Financial Times.
«Θα πρέπει να βάλουμε κάποια από τα έργα μας στην άκρη για λίγο, να αποκτήσουμε κάποιες νέες δεξιότητες, όπως κάναμε στο παρελθόν σε πολλά άλλα έργα, όπως στην αεροπορία. Αλλά θα συνεχίσουμε να ολοκληρώσουμε τα καθήκοντα που πρέπει να ολοκληρώσουμε» πρόσθεσε ο Πούτιν.
Οι κυρώσεις θα τιθασεύσουν ή θα αγριέψουν τον Πούτιν;
Πάντως, με τις κυρώσεις να πλήττουν τον Πούτιν και τη ρωσική οικονομία, ένα είναι το κυρίαρχο ερώτημα: Υπάρχει περίπτωση οι δυτικές κυρώσεις να καταφέρουν να σταματήσουν τον Πούτιν στην Ουκρανία; Ξεκάθαρη απάντηση δεν υπάρχει, αν και το «όχι» τείνει να κυριαρχεί.
Σύμφωνα με αρκετές αναλύσεις, το κόστος των κυρώσεων για την Ρωσία θα είναι τεράστιο: Η χώρα αποκόπηκε από τα κεφάλαια των διεθνών αγορών, το ρούβλι καταρρέει και πολύ πιθανή είναι η κρίση του τραπεζικού συστήματος.
Από την πλευρά της, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας (CBR), σύμφωνα με όσα διακινούνται, τον Φεβρουάριο είχε αποθεματικά ύψους 630 δισ. δολαρίων- ποσό λίγο υψηλότερο από το 1/3 του περσινού ρώσικου ΑΕΠ. Σύμφωνα με κάποιες απόψεις, αυτά τα αποθεματικά ήταν το «φρούριο της Ρωσίας».
Ο αντίλογος θέλει ότι οι κυρώσεις κατέστρεψαν τα τείχη αυτού του φρουρίου, περιορίζοντας σοβαρά την ικανότητα της CBR να συναλλάσσεται σε ξένα νομίσματα, αποκόπτοντας παράλληλα τις ρωσικές τράπεζες από το παγκόσμιο διατραπεζικό σύστημα SWIFT και από ορισμένες συναλλαγές. Οι κυρώσεις ουσιαστικά -σύμφωνα με το insider– κατέστησαν άχρηστα τα περισσότερα αποθεματικά της CBR, απαγορεύοντας τις συναλλαγές σε αυτά τα ξένα νομίσματα. Μεγάλο μερίδιο αυτών των αποθεματικών βρισκόντουσαν σε ξένους τραπεζικούς λογαριασμούς και πλέον η πρόσβαση χάθηκε. Αυτό άμεσα πλήττει το «θησαυροφυλάκιο» που χρηματοδοτεί τις πολεμικές επιχειρήσεις της Μόσχας.
Από τις 2 Μαρτίου, το ρωσικό ρούβλι είχε υποχωρήσει περισσότερο από 30% έναντι του δολαρίου σε σύγκριση με πριν από τις κυρώσεις. Η απώλεια των αποθεματικών έκανε και εδώ την εμφάνιση της, καθώς η κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να διαθέσει συνάλλαγμα για να στηρίξει το ρούβλι.
Η κλιμάκωση ή η αποκλιμάκωση της κρίσης είναι ο μέγας «άγνωστος Χ» τόσο οικονομικά όσο και γεωστρατηγικά. Η Μόσχα είχε δηλώσει ότι η αποκοπή της Ρωσίας από το SWIFT θα ήταν «κήρυξη πολέμου», αλλά η Ρωσία προσώρας δεν ανταπέδωσε στη Δύση.
