Το άνευ προηγούμενου κοκτέιλ αβεβαιότητας και ακρίβειας τορπιλίζει το πολιτικό σχεδιασμό και φέρνει τα πάνω – κάτω σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ξέφρενο ράλι των τιμών ( πληθωρισμός 6% στην Ευρωζώνη) σηματοδοτεί αναθεωρήσεις στους δημοσιονομικούς στόχους και ενδεχομένως ροκάνισμα των προβλέψεων για την φετινή πορεία της ανάκαμψης. Υπό το αυτό κλίμα και τις θολές συνθήκες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι θεσμοί αφήνουν ορθάνοιχτο παράθυρο για την παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας και το 2023, γεγονός που θα ξεκαθαρίσει τον Μάιο.
Η τρέχουσα εβδομάδα είναι άκρως καθοριστική. Τα επόμενα 24ωρα λαμβάνει χώρα μπαράζ κρίσιμων συνεδριάσεων. Καταρχάς συναντώνται οι κεντρικοί τραπεζίτες για τα επιτόκια και επίσης οι ηγέτες της Ευρώπης καλούνται να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις 10-11 Μαρτίου.
Μεταξύ άλλων, στην έκτακτη Σύνοδο θα μπει στο τραπέζι η κοινή ευρωπαϊκή λύση για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και το σχέδιο για την έκδοση ενός κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι ενεργειακές και αμυντικές δαπάνες. Το πλάνο αυτό έρχεται μόλις ένα χρόνο αφότου η Ευρωπαϊκή Ένωση δρομολόγησε ένα πακέτο έκτακτης ανάγκης 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο υποστηρίζεται από κοινό χρέος για τη χρηματοδότηση των προσπαθειών των κρατών μελών να αντιμετωπίσουν την πανδημία
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα προτείνει εξαίρεση σειράς δαπανών από την προσμέτρηση στα δημοσιονομικά ελλείμματα, προκειμένου να υπάρξει διεύρυνση του δημοσιονομικού χώρου για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το ελληνικό «Σχέδιο έξι Σημείων» για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσεων που θα έχει επιχειρήσεις και νοικοκυριά το πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή προς την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ειδικότερα τα έξι σημεία που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι τα εξής:
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5. Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Τι θα γίνει με τα επιτόκια;
Η μεγάλη ανατροπή πάντως έχει έρθει για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι αγορές πριν λίγες εβδομάδες ανέμεναν ότι η ΕΚΤ να ανακοινώσει τον τερματισμό του έκτακτου προγράμματος ομολόγων και άφηναν παράθυρο για αυξήσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους. Όμως οι παρούσες συνθήκες μάλλον αλλάζουν τα μηνύματα της ΕΚΤ κατά την σημερινή συνεδρίαση της 10ης Μαρτίου και τα βλέμματα να επικεντρώνονται στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, στο οποίο συμμετέχει και Ελλάδα.
Εκτιμάται ότι θα υπάρξει έντονη συζήτηση και σημαντική διάσταση απόψεων μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και κάνει τη συνάντηση μια από τις πιο δύσκολες το τελευταίο διάστημα. Δεν αποκλείεται να αποφασιστεί ότι οι όποιες αποφάσεις θα καθυστερήσουν μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Απριλίου. Οι αναλυτές αναφέρουν ότι οι ευρωπαίοι τραπεζίτες θα περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η κρίση προτού δεσμευτούν για οποιεσδήποτε ουσιαστικές αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ συνεχίζει να αυξάνεται επιθετικά. Η νέα άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων και η περαιτέρω διαταραχή στις αλυσίδες εφοδιασμού που προκλήθηκε από την κρίση σημαίνει ότι οι κίνδυνοι για την αύξηση των τιμών παραμένουν σταθερά ανοδικοί. Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα έδειξαν ότι ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ ξεπέρασε και πάλι τις προσδοκίες τον Φεβρουάριο, εκτινασσόμενος στο υψηλό ρεκόρ 5,8%.