Χρονιά σημαντικών υπογραφών και έναρξης εργοταξίων αναμένεται να είναι το 2022 για μεγάλα έργα υποδομών. Με κριτήρια την ενίσχυση της ανθεκτικότητας κρίσιμων υποδομών της χώρας, τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μετακινήσεων και την επιτάχυνση της ανάπτυξης, έργα νέας γενιάς μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης.
Οι βάσεις μπήκαν την περασμένη χρονιά με το κλείσιμο εμβληματικών εκκρεμοτήτων, όπως οι υπογραφές για τη Γραμμή 4 και τον Ε65, αλλά και μια σειρά διαγωνισμών που άναψαν τις μηχανές των κατασκευών. Έργα ύψους 3,2 δισ. ευρώ συμβασιοποιήθηκαν τα προηγούμενα δύο χρόνια, ενώ σε προχωρημένη διαγωνιστική διαδικασία βρίσκονται έργα 6,5 δισ. ευρώ σε όλη τη χώρα.
Όμως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θολώνει και πάλι το τοπίο, καθώς η εκτόξευση στις τιμές των υλικών, ανησυχεί τον τεχνικό κόσμο και καλλιεργεί ένα κλίμα αβεβαιότητας ως προς την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και τη βιωσιμότητα συμβάσεων που υπεγράφησαν σε προγενέστερο χρόνο.
Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που τα δεδομένα αλλάζουν για τον κλάδο των κατασκευών. Μετά την απόλυτη καθίζηση της οικονομικής κρίσης και πάνω που ο κλάδος είδε φως στην άκρη του τούνελ, η πανδημία έφερε εύλογες καθυστερήσεις, αλλά και ανατιμήσεις, που σε ένα βαθμό αποκλιμακώθηκαν συν των χρόνω. Η διάρκεια της νέας μεγάλης κρίσης του πολέμου στη Γηραιά Ήπειρο θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις, με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να βρίσκεται σε ετοιμότητα, προκειμένου να λάβει μέτρα εφόσον χρειαστεί.
Οι προκλήσεις, τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης για τον τομέα των έργων υποδομών, των οποίων ο οικονομικός πολλαπλασιαστής στην Ελλάδα είναι στο 1,8, θα τεθούν επί τάπητος στο Συνέδριο με τον γενικό τίτλο «Ο Κόσμος που Αλλάζει», το οποίο διοργανώνει στις 29 και 30 Μαρτίου 2022 ο ΟΤ.
Τα έργα που μπαίνουν σε φάση υλοποίησης
Με τις πρόδρομες εργασίες να έχουν φέρει ήδη μικρής κλίμακας εργοτάξια στην πρωτεύουσα, το βασικό έργο της Γραμμής 4 του μετρό, του μεγαλύτερου δημόσιου έργου της χώρας, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, θα φέρει μπουλντόζες μες τη χρονιά. Η Γραμμή 4 θα ξεκινάει από το Άλσος Βεΐκου και θα καταλήγει στο Γουδή, μέσα σε 17 λεπτά, μειώνοντας κατά 53.000 τα οχήματα που θα βγαίνουν στους δρόμους της Αθήνας. Το έργο προβλέπει, παράλληλα, 3.000 δενδροφυτεύσεις και αστικές αναπλάσεις σε συνολική επιφάνεια 85.000 τ.μ. σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων.
Τα πρώτα εργοτάξια του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης με 427 εκατ. ευρώ, αναμένονται επίσης ως το τέλος του 2022, με τα δύο ανατολικότερα τμήματα να βρίσκονται κοντά στο φίνις των διαγωνισμών. Αντίστοιχα, στο πολύπαθο Πάτρα-Πύργος, η επανένταξή στη σύμβαση της Ολυμπίας Οδού βάζει μπρος τα μηχανήματα κατασκευής στο αμέσως επόμενο διάστημα, με τα εργοτάξια να έχουν ήδη στηθεί. Παράλληλα, τρέχουν οι παρεμβάσεις οδικής ασφάλειας στο εν λόγω τμήμα του οδικού δικτύου, ύψους 30 εκατ. ευρώ.
Τα σιδηροδρομικά έργα που δημοπρατήθηκαν από την ΕΡΓΟΣΕ τα τελευταία δύο χρόνια, ύψους 515,3 εκατ. ευρώ, έχουν μπει σε ράγες, ενώ «αιώνιες» συμβάσεις βαίνουν προς ολοκλήρωση ως το τέλος του 2022, φέρνοντας πιο κοντά τον στόχο η διαδρομή Αθήνα – Θεσσαλονίκη να γίνεται σε 3 ώρες και 15 λεπτά. Επίσης, στόχος είναι οι υπογραφές για τα έξι σιδηροδρομικά έργα νέας γενιάς, συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ, να πέσουν το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Εντωμεταξύ, η χρονιά άνοιξε με τη δημοπράτηση πακέτου τεσσάρων οδικών έργων, ύψους 1 δισ. ευρώ, για τα οποία έχουν ήδη αναδειχθεί προσωρινοί μειοδότες. Τα έργα της επέκτασης της Λεωφόρου Κύμης, του τμήματος Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος του ΒΟΑΚ, της Παράκαμψης Χαλκίδας – Ψαχνών και του Μπράλος – Άμφισσα πρόκειται να υπογραφούν, εφόσον δεν υπάρξουν απρόβλεπτες καθυστερήσεις εντός του 2022.
Έρχεται νέο πακέτο έργων ΣΔΙΤ
Με προϋπολογισμό άνω των 4 δισ. ευρώ, συνολικά 20 έργα ΣΔΙΤ βρίσκονται στο μεγάλο πακέτο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η αρχή έχει ήδη γίνει με 10 διαγωνισμούς, ύψους 1,73 δισ. ευρώ, προσελκύοντας ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον. Έργα οδικά, κτηριακών υποδομών, αντιπλημμυρικής προστασίας, ύδρευσης και άρδευσης βρίσκονται στη βεντάλια των ΣΔΙΤ.
Η επόμενη φουρνιά έργων βρίσκεται σε φάση επαναπροσδιορισμού και ωρίμανσης. Εννέα συνολικά έργα προετοιμάζονται προς έγκριση, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 2,3 δισ. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνονται, το mega ΣΔΙΤ για τον φορέα λειτουργίας και συντήρησης του μετρό Θεσσαλονίκης, προϋπολογισμού 305 εκατ. ευρώ, και τα ηλεκτρονικά διόδια με χρέωση ανά διανυθείσα απόσταση. Το έργο των 300 εκατ. αφορά στην εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση του αναγκαίου τεχνολογικού εξοπλισμού για τη σταδιακή μετάβαση στη free flow λειτουργία των διοδίων στους αυτοκινητοδρόμους.
Έργα ύδρευσης, άρδευσης και αντιπλημμυρικής θωράκισης συγκεντρώνουν προϋπολογισμό 930 εκατ. ευρώ. Το φράγμα Ενιπέα θα παρέχει νερό για άρδευση περίπου 100.000 στρεμμάτων και για ύδρευση στα Φάρσαλα και άλλους οικισμούς, πληθυσμού περί των 10.000 κατοίκων. Αντίστοιχα, το ΣΔΙΤ για το Φράγμα Ύδρευσης Κέρκυρας περιλαμβάνει έργα υδροταμιευτικά, ποιοτικής βελτίωσης ύδρευσης και μεταφοράς νερού, στη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Κέρκυρα, ενώ το Φράγμα Ταυρωνίτη θα λύσει ένα αρδευτικό πρόβλημα δεκαετιών.
Σημείωση: