«Ο Θεός ο ίδιος δεν θα μπορούσε να βυθίσει αυτό το πλοίο», αυτό είπε σύμφωνα με έναν από τους πολλούς θρύλους που συνοδεύουν τον Τιτανικό, μέλος του πληρώματός του στην κυρία Σίλβια Κάλντγουελ καθώς εκείνη επιβιβαζόταν για το παρθενικό του ταξίδι τον Απρίλιο του 1912.
Ο «αβύθιστος» Τιτανικός δεν ήταν απλώς ένα νέο και εντυπωσιακό υπερωκεάνειο. Ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα της ναυτιλίας την εποχή εκείνη. Δυστυχώς, η τραγική συνέχεια δεν επιβεβαίωσε σε τίποτα τη φήμη του υπερωκεανείου.
Έτσι, σαν σήμερα, 15 Απριλίου 1912, συνέβη μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες όλων των εποχών: Το ναυάγιο του Τιτανικού.
Γράφει ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» της 2ας Ιανουαρίου 1992.
«Ο Τιτανικός υπήρξε για την εποχή του ένα θαύμα της ναυπηγικής και η καθέλκυση του έγινε με κάθε μεγαλοπρέπεια στις 31 Μαΐου 1911. Το γιγαντιαίο αυτό υπερωκεάνειο, ιδιοκτησία της εταιρείας «White Star Line», ήταν εκτοπίσματος 66.000 τόνων και είχε μήκος 270 μέτρα και ύψος 34 – ένας πραγματικός γίγαντας της ανοιχτής θάλασσας!»(…).
«Το πιο διαφημισμένο σημείο όμως ήταν ο διαχωρισμός του σε 16 υδατοστεγή τμήματα που διασφάλιζαν το ταξίδι από κάθε δυσάρεστο γεγονός. (…) Με τιμητικούς καλεσμένους για το πανηγυρικό του πρώτο ταξίδι στην αφρόκρεμα της τότε κοινωνίας (κόμησσες, λόρδους, πολυεκατομμυριούχους κ.λπ) και επιβάτες στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν αρκετοί Έλληνες, Ιταλοί, Γάλλοι, Άγγλοι, Ολλανδοί, αλλά και ο ίδιος ο πρόεδρος της “White Star”, Μπορυς Ισμάι, ο Τιτανικός απέπλευσε από το λιμάνι του Σαουθάμπτον με κατεύθυνσης τη Νέα Υόρκη, στις 10 Απριλίου 1912»
Οι πρώτες ημέρες κύλησαν ήρεμα για τον Τιτανικό και τους πάνω από 2.000 επιβαίνοντες.
Στις 14 Απριλίου όμως ξεκινά η τραγική και μη αναστρέψιμη πορεία προς την καταστροφή.
Ο καπετάνιος Έντουαρντ Σμιθ ακυρώνει άσκηση χρήσης σωστικών λέμβων, όμως κατά τη διάρκεια της ημέρας το πλοίο λαμβάνει αρκετές ειδοποιήσεις για την ύπαρξη παγόβουνων.
Λεπτό προς λεπτό η τραγωδία
17:50
Υστερα από τις συνεχείς ειδοποιήσεις, ο καπετάνιος Σμιθ αλλάζει την πορεία του Τιτανικού, ελαφρώς νοτιότερα, χωρίς όμως να μειώσει την ταχύτητά του.
21:40
Ο ασυρματιστής Τζακ Φίλιπς, λαμβάνει μήνυμα από παραπλέον σκάφος για την με το οποίο αναφέρεται πως στην περιοχή υπάρχει «παχύς πάγος και μεγάλος αριθμός παγόβουνων». Ο Φίλιπς όμως είναι απασχολημένους με την αλληλογραφία των επιβατών και δεν προωθεί το μήνυμα στη γέφυρα του πλοίου.
23:00
Η πλειοψηφία των επιβατών έχει αποσυρθεί στις καμπίνες.
23:40
Ο παρατηρητής του πληρώματος Φρέντερικ Φλιτ εντοπίζει παγόβουνο ακριβώς μπροστά από τον Τιτανικό. Το παγόβουνο χτυπά στη δεξιά πλευρά του πλοίου.
23:50
Πάνω από 4 μέτρα νερό μπαίνει από το μπροστινό τμήμα του πλοίου.
15 Απριλίου
00:00
Ο καπετάνιος ενημερώνεται ότι το πλοίο μπορεί να συνεχίσει να επιπλέει για δύο ακόμα ώρες.
00:05
Δίνεται εντολή να ξεσκεπαστούν οι σωστικές λέμβοι και να συγκεντρωθούν στο κατάστρωμα το πλήρωμα και οι επιβάτες. Από τους 2.200 περίπου επιβαίνοντες, υπολογίζεται ότι διαθέσιμές θέσεις υπάρχουν μόνο για τους μισούς.
00:25
Γυναίκες και παιδιά ξεκινούν και επιβιβάζονται στις σωστικές λέμβους. Το πλοίο «Καρπάθια», που πλέει σε απόσταση 58 μιλίων από τον Τιτανικό, λαμβάνει το τραγικό μήνυμα σωτηρίας.
00:45
Η πρώτη σωστική λέμβος του Τιτανικού κατεβαίνει στο νερό με ασφάλεια, έχοντας όμως μόλις 28, από τις συνολικά 65 θέσεις καλυμμένες.
02:05
Κατεβαίνει στη θάλασσα η τελευταία σωστική λέμβος. Πίσω στο υπό βύθιση πλοίο εγκαταλείπονται περίπου 1500 ανθρώποι. H κλίση του καταστρώματος γίνεται όλο και πιο απότομη.
02:17
Ο Τιτανικός μεταδίδει το τελευταίο ραδιοτηλεογραφικό του μήνυμα. Ο καπετάνιος Σμιθ ανακοινώνει «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Σύμφωνα με μαρτυρίες η πτυσσόμενη σωστική λέμβος στην οποία βρίσκεται, ανατρέπεται. H σωρός του δεν θα βρεθεί ποτέ.
02:18
Ο Τιτανικός βυθίζεται στο σκοτάδι. Όσο βυθίζεται η πλώρη του, τόσο υψώνεται η πρύμνη του. Το πλοίο χωρίζεται στα δύο.
02:20
Βυθίζεται πρώτα η πλώρη. Η σπασμένη πρύμνη του Τιτανικού μένει για λίγο επίπεδη στην επιφάνεια του νερού. Εκατοντάδες επιβάτες που βρίσκονται μέσα στο νερό παγώνουν μέχρι θανάτου. Πολλές σωστικές λέμβοι που έχουν απομακρυνθεί με πολλές κενές θέσεις, τελικά επιστρέφουν για να περισυλλέξουν ναυαγούς, για τους περισσότερους όμως είναι αργά.
Ο ασυρματιστής του πλοίου «Μπίρμα» στέλνει στον «Τιτανικό»: « Οι μηχανές μας είναι στο φουλ προς εσάς: θα φτάσουμε στις 6 το πρωί. Ελπίζουμε να είστε ασφαλείς»
03:30
Οι επιζώντες του «Τιτανικού» διακρίνουν τις φωτοβολίδες του πλοίου Καρπάθια
04:10
Το «Καρπάθια» περισυλλέγει την πρώτη σωστική λέμβο του Τιτανικού.
08:50
Το «Καρπάθια» αποχωρεί από την περιοχή με προορισμό τη Νέα Υόρκη, έχοντας περισυλλέξει 750 επιζώντες.
18 Aπριλίου
Πλήθος κόσμου υποδέχεται το «Καρπάθια» στη Νέα Υόρκη
Oι αριθμοί του «Τιτανικού»
706 άνθρωποι επέζησαν (492 επιβάτες και 214 πλήρωμα)
Το 31,6% των επιβαινόντων (πληρώματος και επιβατών) επέζησε.
Το 53,4% είναι το συνολικό ποσοστό που θα επιβίωνε, με βάση τις διαθέσιμες θέσεις στις λέμβους.
Από τους επιβάτες της Α΄θέσης επέζησε το 61% των επιβατών της α’ θέσης επέζησαν.
Από του επιβάτες της οικονομικής θέσης επέζησε το 42%
Από τους επιβάτες της Γ΄θέσης επέζησε το 24%.
Πιστεύεται ότι επέζησαν 2 σκυλιά
Επέζησε το 20% των ανδρών επιβατών και το 75% των γυναικών.
Η θερμοκρασία του νερού ήταν στους -2 βαθμούς Κελσίου, με τον μέσο όρο επιβίωσης σε αυτήν τη θερμοκρασία να μην ξεπερνά τα 15 λεπτά.
Η ιστορία των ξεχασμένων Ελλήνων επιβατών του
Όπως ήδη αναφέρθηκε σε αυτό το τραγικό περιστατικό τουλάχιστον 1.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ανάμεσα σε αυτούς και τέσσερις Έλληνες. Στο ορεινό χωριό του Αγίου Σώστη στη Μεσσηνία υπάρχει ένα μικρό μνημείο (δημιουργήθηκε μόλις το 2001) για τους τέσσερις άντρες-θύματα του Τιτανικού. «Εις μνήμην των τεσσάρων Ελλήνων θυμάτων του Τιτανικού του έτους 1912 αναζητούντων καλυτέραν τύχην εις ΗΠΑ δι΄εαυτούς και οικογενείας των. Βασιλείου Γ. Καταβέλου-Παναγιώτου Κ. Λυμπεροπούλου-Δημητρίου Μ. Χρονοπούλου» γράφει.
Ο Βασίλης Καταβέλος ήταν μόλις 18 χρονών τότε. Αποφάσισε να πάει στις ΗΠΑ μετά από… φήμες που του μεταφέρθηκαν πως ο μικρότερος αδελφός του, Παναγιώτης, που βρισκόταν ήδη εκεί έκανε… άσωτη ζωή. Λίγες εβδομάδες μετά το ναυάγιο η σορός του ανασύρθηκε από το πλοίο Μακέι-Μπένετ, αλλά επειδή δεν πρόλαβε να αναγνωριστεί από την οικογένειά του ποντίστηκε στη θάλασσα στις 22 Απριλίου 1912.
Ο 33χρονος Παναγιώτης Λυμπερόπουλος ζούσε αρκετά χρόνια στη Νέα Υόρκη. Είχε μια καλή ζωή και είχε καταφέρει ν’ ανοίξει το δικό του εργαστήριο μεταλλικών χειροτεχνημάτων. Στην πατρίδα του είχε γυρίσει τον Απρίλιο του 1912, προκειμένου να βαφτίσει τον γιο του Κώστα στην εκκλησία του Άη Γιάννη. Η γυναίκα του ανησυχούσε και του είχε ζητήσει να κάτσει μερικές ημέρες ακόμα στην Ελλάδα. Εκείνος, όμως, ήθελε να ταξιδέψει με τον Τιτανικό για σιγουριά. Η λέμβος στην οποία κατάφερε να επιβιβαστεί παρασύρθηκε από τα νερά και δεν βρέθηκε παρά δύο μήνες μετά σε μια ακτή του Καναδά. Οι ναυαγοί ήταν φυσικά νεκροί και είχαν δεθεί στη λέμβο με τις ζώνες των παντελονιών τους. Τα σωσίβιά τους ήταν σκισμένα με τα δόντια τους, πιθανώς σε μια προσπάθεια να ξεγελάσουν την πείνα τους.
Ο Απόστολος Χρονόπουλος ήταν 26 ετών τότε. Είχε πάει πρώτη φορά στην Αμερική σε ηλικία 18 ετών και δούλευε διερμηνέας σε μια βιοτεχνία. Είχε αποφασίσει να πάρει μαζί του τον μικρότερο αδελφό του, Δημήτρη Χρονόπουλο, ο οποίος ήταν 21 ετών το 1912. Τα δυο αδέρφια θα πήγαιναν στις ΗΠΑ με ένα άλλο υπερωκεάνιο αλλά στη Μασσαλία οι Καταβέλος και Λυμπερόπουλος τους έπεισαν ν΄αλλάξουν τα εισιτήρια τους προκειμένου να ταξιδέψουν παρέα, όλοι μαζί. Η τύχη των δύο αδελφών δεν έγινε γνωστή. Δεν γνωρίζει κανείς εάν παρασύρθηκαν μαζί με τον Τιτανικό στο βυθό ή εάν οι σοροί τους βρέθηκαν και ποντίστηκαν στη θάλασσα.
