Ως επικεφαλής της ευρωομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ιράτσε Γκαρθία Πέρεθ γνωρίζει τον Νίκο Ανδρουλάκη από την κοινή τους θητεία. «Εχουμε γίνει μάρτυρες μιας μεγάλης αλλαγής πολιτικής τάσης για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ», δηλώνει στα «ΝEA», τονίζοντας πως ο πρόεδρος του κόμματος «έχει χαράξει μια αυτόνομη προοδευτική πορεία».
Η ισπανίδα ευρωβουλευτής μιλάει για τη σοσιαλδημοκρατία που ανακάμπτει, για τη συνταγή εναντίον του λαϊκισμού και για τη στάση των Ευρωπαίων στο Ουκρανικό. Η Ευρώπη, λέει, καλείται για άλλη μια φορά να λάβει έκτακτα μέτρα, όμως «ευτυχώς για τους Ευρωπαίους και για το ευρωπαϊκό εγχείρημα, η νεοφιλελεύθερη τάση έχει τελειώσει».
Η επίσκεψή σας στην Αθήνα έρχεται σε μια περίοδο αλλαγής για το ΠΑΣΟΚ. Τον Νίκο Ανδρουλάκη τον γνωρίζετε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Βλέπουμε μια αλλαγή προοπτικής για τους έλληνες σοσιαλιστές;
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να πω ότι ως σοσιαλιστική ευρωομάδα λυπούμαστε για την πολύ θλιβερή απώλεια της Φώφης Γεννηματά, που συνέβη στις τελευταίες προκριματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ. Δεύτερον, όντως έχουμε γίνει μάρτυρες μιας μεγάλης αλλαγής πολιτικής τάσης για το κόμμα, μετά την ανάληψη της ηγεσίας από τον Νίκο Ανδρουλάκη, συνάδελφό μας στο ΕΚ. Εχει χαράξει μια αυτόνομη προοδευτική πορεία, ανανεώνοντας το κόμμα με αρκετά νέα και νεότερα ηλικιακά πρόσωπα στις κύριες πολιτικές θέσεις, γεγονός που αύξησε τις προοπτικές του ΠΑΣΟΚ στις δημοσκοπήσεις, διπλασιάζοντας τα ποσοστά και πλησιάζοντας το 15%. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και είμαστε πολύ περήφανοι.
Παρά το γαλλικό αποτέλεσμα, διαφαίνεται η επιστροφή στην εξουσία πολλών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στην ΕΕ. Πώς σκοπεύετε να διατηρήσετε αυτή την εμπιστοσύνη; Ποιες συμμαχίες πρέπει να γίνουν;
Πράγματι. Επειτα από χρόνια νεοφιλελευθερισμού, οι πολίτες θέλουν περισσότερη σοσιαλδημοκρατία. Ομως ζούμε εποχές πολιτικού κατακερματισμού και βλέπουμε όλο και περισσότερες κυβερνήσεις συνασπισμού. Στην Ισπανία με τους Podemos, στη Γερμανία με τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες. Εναπόκειται σε κάθε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα να βρει τους κατάλληλους εταίρους για να πετύχει προοδευτική ατζέντα, η οποία κατά βάση πρέπει να ασχοληθεί με τη δίκαιη μετάβαση σε μια πιο βιώσιμη οικονομία που δεν αφήνει κανέναν πίσω.
Ανησυχείτε μήπως οι διαδοχικές κρίσεις βοηθήσουν τα ευρωσκεπτικιστικά, υπερσυντηρητικά κόμματα να αποκτήσουν δημοτικότητα; Τι θα μπορούσε να γίνει για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο;
Νομίζω ότι οι τελευταίες κρίσεις όντως έδειξαν την ανάγκη για περισσότερη Ευρώπη, γιατί μόνο μαζί μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις παγκόσμιες προκλήσεις. Αυτό φάνηκε στην πανδημία. Ωστόσο, οι πολίτες μπορεί να στραφούν στους λαϊκιστές εάν δεν καταφέρουμε να μοιραστούμε το βάρος του οικονομικού και κοινωνικού αντικτύπου των πολιτικών μας. Γι’ αυτό επιμένω στην ανάγκη να αντιμετωπιστούν όχι μόνο οι πτυχές της ασφάλειας του πολέμου, αλλά και να βοηθήσουμε τις ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας μας, ιδιαίτερα με τον υψηλό πληθωρισμό και τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας. Το ίδιο ισχύει και για την ψηφιακή και οικολογική μετάβαση: θα πρέπει να συμβάλουν στη μείωση των ανισοτήτων και όχι να τις μεγαλώσουν.
Πώς κρίνετε την αντίδραση της ΕΕ στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που ακολούθησαν; Μπορούσαν να γίνουν περισσότερα;
Μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε την ενότητά μας και αυτή είναι η κύρια δύναμή μας. Μπορέσαμε να αντιδράσουμε γρήγορα και πρέπει να κρατήσουμε αυτή την ενότητα. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε περισσότερες πρωτοβουλίες και μόλις αυτήν την εβδομάδα το ΕΚ ενέκρινε ψήφισμα που ζητεί πλήρες εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ως τον μόνο τρόπο για να είναι αποτελεσματικές οι κυρώσεις. Μόνο η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν το μπλοκάρει και ελπίζω να κατανοήσει ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι όχι μόνο για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία, αλλά και τις αξίες της ΕΕ για ελευθερία, δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα.
Πρόσφατα το S&D πίεσε για άρση των δασμών σε όλα τα ουκρανικά προϊόντα ως πράξη αλληλεγγύης. Θα υπάρξουν και άλλες τέτοιες κινήσεις από εσάς;
Είναι ένα πολύ σημαντικό μέτρο για τη διατήρηση της ουκρανικής οικονομίας. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε περαιτέρω μέτρα για να βοηθήσουμε τη χώρα να εξάγει τα προϊόντα της, ειδικά τα δημητριακά, στον κόσμο. Ως ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας δημητριακών στον κόσμο, ο ρόλος της είναι ουσιαστικός για την αποφυγή της παγκόσμιας πείνας, αλλά επίσης θα αποτελέσει σημαντική οικονομική υποστήριξη για την Ουκρανία. Εχουμε ήδη υιοθετήσει πρωτοβουλίες για την υποστήριξη παιδιών, γυναικών και κοριτσιών και εργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι τα εγκλήματα πολέμου θα διώκονται.
Η ενεργειακή κρίση είναι η μεγαλύτερη συνέπεια του πολέμου – και ορισμένα κράτη-μέλη επηρεάζονται περισσότερο. Θα πιέσετε περισσότερο για μέτρα για τη στήριξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών που σηκώνουν το βάρος;
Ναι, η πολιτική μου ομάδα κάνει προτάσεις βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να επιταχύνουμε τις επενδύσεις μας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο, ως επείγον ζήτημα, πρέπει επίσης να αλλάξουμε τον τρόπο υπολογισμού της τιμής της ενέργειας, διότι τιμωρεί όσους χρησιμοποιούν περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από φυσικό αέριο. Εργαζόμαστε γι’ αυτό και ζητάμε επίσης πλαφόν στις τιμές της ενέργειας. Καμία εταιρεία δεν πρέπει να απολαμβάνει απροσδόκητα κέρδη, ενώ οικογένειες δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς.
Στην Ολομέλεια χρησιμοποιήσατε το «Whatever it takes» του Μάριο Ντράγκι. Είναι η ώρα, άλλη μια φορά, η Ευρώπη να λάβει έκτακτα μέτρα; Υπάρχει πρόθεση;
Είναι. Η πανδημία και τώρα ο πόλεμος στην πόρτα μας είναι έκτακτα γεγονότα που απαιτούν έκτακτα μέτρα. Νομίζω ότι υπάρχει μια γενική κατανόηση των ιστορικών στιγμών που ζούμε και γι’ αυτό μπορέσαμε να λάβουμε ιστορικές αποφάσεις τον τελευταίο χρόνο, όπως η έκδοση κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου. Η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί και είμαι βέβαιη πως αυτή τη φορά η ΕΕ θα σταθεί στο ύψος της αποστολής της, σε αντίθεση με το 2008. Η νεοφιλελεύθερη τάση έχει τελειώσει, ευτυχώς για τους Ευρωπαίους και για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.