Σε κλιμάκωση της έντασης επενδύει η Άγκυρα στα ελληνοτουρκικά, στη γραμμή που χάραξε ο τούρκος πρόεδρος.
Το κρίσιμο 2022
Αναλυτές και διπλωμάτες μετά την συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, όταν είχε συμφωνηθεί το «μορατόριουμ ηρεμίας» σε ένα κλίμα που χαρακτηριζόταν «εξαιρετικό» από όλες τις πλευρές, τόνιζαν ότι σημασία έχει αυτή τη χρονιά, κυρίως, τι δεν λέει η Τουρκία.
Καθώς το γεγονός ότι το 2022 είναι η χρονιά που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή, ενώ το 2023 είναι χρονιά εκλογών για την Τουρκία, με τον Ερντογάν να επενδύει στην – δήθεν – αποκατάσταση του «μεγαλείου» της χώρας.
Δεδομένου δε ότι οι εκλογές θα γίνουν στην Τουρκία τη χρονιά που συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας στη θέση της «Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», ο Ερντογάν θέλει να πείσει ότι κατάφερε να ξεπεράσει τον Κεμάλ Ατατούρκ.
Χαλβάς τέλος και επιστροφή στις απειλές
Ο «χαλβάς από ρεβίθια» που ελάφρυνε το κλίμα στην Κωνσταντινούπολη ωστόσο δεν στάθηκε ικανός να κρατήσει τον τούρκο πρόεδρο μακριά από τη ρητορική της έντασης και κυρίως μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και την ομιλία του στο Κογκρέσο.
Μετά την Ουάσιγκτον δε ο Ερντογάν έκανε στροφή 180 μοιρών σαν να ήταν προετοιμασμένος για ολομέτωπη επίθεση στην Αθήνα, με τους υπουργούς του να ακολουθούν και τα τουρκικά ΜΜΕ να ανεβάζουν επίπεδο στην ρητορική της έντασης.
«Οι πρόγονοι σου ξέρουν πολύ καλά. Μην προσπαθήσετε να το ξαναζήσετε. Το τίμημα θα είναι βαρύ» ήταν το τελευταίο μήνυμα του τούρκου προέδρου το βράδυ της Κυριακής προς την Ελλάδα και προσωπικά το Κυριάκο Μητσοτάκη με τους τόνους να ανεβαίνουν επικίνδυνα.
Τα μηνύματα στο εσωτερικό
Ο τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται στρυμωγμένος στο εσωτερικό του και αναζητά ένα πεδίο στο οποίο θα μπορέσει να κάνει επίδειξη ισχύος, με τα ελληνοτουρκικά να χαρακτηρίζονται η «ιδανική ευκαιρία» δεδομένων των συνθηκών.
Το ταξίδι του πρωθυπουργού την Ουάσιγκτον έδωσε στον Ερντογάν την ευκαιρία που έψαχνε για να «σπάσει» το μορατόριουμ και να επιστρέψει στον αρχικό σχεδιασμό των επιθέσεων στην Αθήνα.
Οι ιστορικές αναφορές στο 1922 και στην ήττα των Ελλήνων απέναντι στον στρατό του Κεμάλ Ατατούρκ έχουν ήδη πάρει εξέχουσα θέση στη ρητορική του τούρκου προέδρου, των υπουργών του, αλλά και της αντιπολίτευσης.
Και αυτές είναι οι αναφορές που απεύχονταν αναλυτές και διπλωμάτες το προηγούμενο διάστημα.
Στην ίδια γραμμή ακολουθούν και τα τουρκικά ΜΜΕ με άρθρο γνώμης της Χουριέτ σήμερα να φτάνει στο σημείο να υποστηρίξουν ότι «ο ελληνικός λαός πρέπει να απαλλαγεί από τους κυβερνώντες του, που προετοιμάστηκαν για πόλεμο και έκαναν σατανικά σχέδια το συντομότερο δυνατό».
Στο εσωτερικό ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τα ελληνοτουρκικά για να δημιουργήσει ένα νέο αφήγημα, απέναντι στην οικονομία που συνεχίζει να βουλιάζει και τον απειλεί άμεσα, ενόψει και των εκλογών.
Τα μηνύματα στην Ελλάδα, καθώς και τα νέα τετελεσμένα στην Κύπρο, με προσανατολισμό κινήσεις προσάρτησης των κατεχομένων, δίνουν στον Ερντογάν τη βάση για να στηρίξει το αφήγημα της ισχυρής Τουρκίας, που έχει τη δυνατότητα να επιβάλλεται ακόμα και να μεγαλώνει.
Πρώτο θέμα για την τουρκική ρητορική παραμένει η εντεινόμενη αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών που η Άγκυρα υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να είναι «αποστρατικοποιημένα», με τις απειλές και τις προειδοποιήσεις να φτάνουν ακομα και σε ακραία σενάρια.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Αντίστοιχα στόχος του τούρκου προέδρου εκτιμάται ότι είναι και οι ΗΠΑ, τόσο μέσω των μηνυμάτων που ο Ερντογάν στέλνει από την Αθήνα, όσο και με τη συνεχιζόμενη άρνηση της Άγκυρας απέναντι στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας.
Όπως υπογραμμίζουν αναλυτές και διπλωμάτες, ο τούρκος πρόεδρος ανοίγει όλη την ατζέντα των διεκδικήσεων του θέλοντας να φανεί κερδισμένος ακόμα και με τις ελάχιστες παραχωρήσεις.
Με το ερώτημα να είναι ποιος θα «θυσιαστεί» στο βωμό αυτών των παραχωρήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο ακόμα και οι ψυχραιμότεροι εμφανίζονται να ανησυχούν πλέον για «ατύχημα» που θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί η Άγκυρα, η οποία πλέον προειδοποιεί ανοιχτά για αυτό.
Φόβος για προβοκάτσια
Στη φαρέτρα της Αγκυρας μπήκε σήμερα με τον πιο εμφανή τρόπο και το «όπλο» της προβοκάτσιας, την οποία η Αθήνα καλείται να αποκρούσει με ψυχραιμία.
Όλα ξεκίνησαν μετά από δημοσίευμα τουρκικών ΜΜΕ, σύμφωνα με το οποίο ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ και σκότωσαν Αφγανό μετανάστη, κοντά στα σύνορα της Αδριανούπολης.
Πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη διέψευσαν κατηγορηματικά το περιστατικό, τονίζοντας πως «κάτι τέτοιο δεν ισχύει», ενώ την ίδια ώρα ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος, απάντησε στο δημοσίευμα γράφοντας χαρακτηριστικά: «Η Τουρκία έχει βεβαρημένο παρελθόν στην εργαλειοποίηση των παράτυπων μεταναστών. Ας εγκαταλείψει επιτέλους τα fake news για ελληνικούς πυροβολισμούς στον Έβρο».
«Ένα από τα σενάρια που φοβόμαστε είναι να εκμεταλλευτεί μια προβοκάτσια η Τουρκία, και το πώς εμείς θα κλιμακώσουμε με μια ένταση» σημείωσε ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Σωτήρης Σέρμπος, τονίζοντας ότι θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα καθεστώς με έντονα τα αυταρχικά χαρακτηριστικά.
