Για πρώτη φορά εδώ και έναν αιώνα η Μόσχα δεν πλήρωσε χρέος της σε ξένο νόμισμα, γεγονός που αποτελεί το αποκορύφωμα των επιπτώσεων που έχουν οι κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση στη χώρα, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.
Η Ρωσία αθέτησε την αποπληρωμή του χρέους της στο εξωτερικό για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα αφότου έχασε μια προθεσμία για την Κυριακή, όπως ανέφεραν δημοσιεύματα.
Οι τόκοι και τα χρήματα
Αξίζει να σημειωθεί πως η Ρωσία διαθέτει τα χρήματα για να πληρώσει 100 εκατομμύρια δολάρια και είναι πρόθυμη να πληρώσει. Ωστόσο, οι κυρώσεις κατέστησαν αδύνατη τη μεταφορά του ποσού στους διεθνείς πιστωτές.
Το Κρεμλίνο ήταν αποφασισμένο να αποφύγει την χρεοκοπία, η οποία αποτελεί σημαντικό πλήγμα για το κύρος του έθνους, ενώ ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών χαρακτήρισε την κατάσταση «φάρσα».
Η πληρωμή τόκων 100 εκατομμυρίων δολαρίων έπρεπε να καταβληθεί στις 27 Μαΐου. Η Ρωσία λέει ότι τα χρήματα στάλθηκαν στην Euroclear, μια τράπεζα που στη συνέχεια θα διένειμε την πληρωμή στους επενδυτές.
Αλλά αυτή η πληρωμή έχει κολλήσει εκεί, σύμφωνα με το Bloomberg και οι πιστωτές δεν την έχουν λάβει.
Εν τω μεταξύ, ορισμένοι Ταϊβανοί κάτοχοι ρωσικών ομολόγων σε ευρώ δεν έχουν λάβει τους τόκους, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, το οποίο επικαλείται δύο πηγές.
Τα χρήματα δεν είχαν φτάσει εντός 30 ημερών από την ημερομηνία λήξης, δηλαδή το απόγευμα της Κυριακής, και έτσι θεωρείται χρεοκοπία.
Η Euroclear ανέφερε ότι τηρεί όλες τις κυρώσεις.
Η τελευταία χρεοκοπία
Η τελευταία φορά που η Ρωσία χρεοκόπησε το εξωτερικό της χρέος ήταν το 1918, κατά τη διάρκεια της επανάστασης των Μπολσεβίκων όταν ο νέος κομμουνιστής ηγέτης Βλαντιμίρ Λένιν αρνήθηκε να πληρώσει τα χρέη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.
Επίσης, η τελευταία οποιουδήποτε είδους χρεοκοπία της Ρωσίας ήταν το 1998, καθώς η χώρα συγκλονιζόταν από την κρίση του ρουβλίου κατά τη διάρκεια του χαοτικού τέλους του καθεστώτος του Μπόρις Γέλτσιν. Εκείνη την εποχή η Μόσχα απέτυχε να διατηρήσει τις πληρωμές για τα εγχώρια ομόλογά της, αλλά κατάφερε να μην αθετήσει το χρέος της στο εξωτερικό.
Η ρωσική κυβέρνηση είπε ότι θέλει να πραγματοποιήσει όλες τις πληρωμές της εγκαίρως, και μέχρι τώρα το είχε πετύχει. Περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια από τα χρέη της Ρωσίας είναι εκφρασμένα σε δολάρια ή ευρώ, με περίπου τα μισά να διατηρούνται εκτός της χώρας.
Τα αίτια
Η χρεοκοπία φαινόταν αναπόφευκτη όταν το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ αποφάσισε να μην ανανεώσει την ειδική εξαίρεση στους κανόνες κυρώσεων που επιτρέπουν στους επενδυτές να λαμβάνουν πληρωμές τόκων από τη Ρωσία, η οποία έληξε στις 25 Μαΐου.
Το Κρεμλίνο φαίνεται να το έχει αποδεχτεί με διάταγμα στις 23 Ιουνίου, δηλώνοντας ότι όλες οι μελλοντικές πληρωμές χρέους θα γίνονται σε ρούβλια μέσω μιας ρωσικής τράπεζας, τη National Settlements Depository, ακόμη και όταν τα συμβόλαια αναφέρουν ότι θα έπρεπε να είναι σε δολάρια ή άλλα διεθνή νομίσματα.
Ο υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ παραδέχτηκε ότι οι ξένοι επενδυτές «δεν θα μπορούσαν να λάβουν» τις πληρωμές, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti.
Αυτό έγινε, σύμφωνα με τον ίδιο διότι οι ξένες τράπεζες απαγορεύεται να διεξάγουν οποιεσδήποτε πράξεις που σχετίζονται με τη Ρωσία, αλλά και λόγω του ότι απαγορεύεται ρητά στους ξένους επενδυτές να λαμβάνουν πληρωμές από τη Ρωσία.
Επειδή η Ρωσία θέλει να πληρώσει και έχει πολλά χρήματα για να το κάνει, αρνήθηκε ότι αυτό ισοδυναμεί με πραγματική χρεοκοπία, η οποία συνήθως συμβαίνει όταν οι κυβερνήσεις αρνούνται να πληρώσουν ή οι οικονομίες τους είναι τόσο αδύναμες που δεν μπορούν να βρουν τα χρήματα.
Συμβολικό πλήγμα και «φάρσα»
«Όλοι οι γνωρίζοντες καταλαβαίνουν ότι αυτό δεν είναι χρεοκοπία», ανέφερε στο RIA Novosti, για να προσθέσει: «Όλη αυτή η κατάσταση μοιάζει με φάρσα».
Αν και η χρεοκοπία είναι ένα συμβολικό πλήγμα, θα έχει λίγες άμεσες πρακτικές συνέπειες για τη Ρωσία.
Τα κράτη που αθετούν τις υποχρεώσεις τους συνήθως είναι αδύνατο να δανειστούν περισσότερα χρήματα. Ωστόσο, η Ρωσία έχει ήδη ουσιαστικά αποκλειστεί από το δανεισμό στις δυτικές αγορές λόγω κυρώσεων.
Σε κάθε περίπτωση, φέρεται να κερδίζει περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια την ημέρα από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων και ο κ. Siluanov είπε τον Απρίλιο ότι η χώρα δεν σχεδιάζει να δανειστεί περισσότερα.