Ένα ξεχωριστό έργο της γαλλικής κωμωδιογραφίας, την μονόπρακτη κωμωδία του Ζωρζ Φεντώ «Η Λεονί εν αναμονή» σκηνοθετεί ο Τάσος Πυργιέρης, με μια ομάδα ταλαντούχων ηθοποιών της νεότερης γενιάς: τον Αλέξανδρο Βάρθη, την Παρασκευή Δουρουκλάκη, την Ρένα Kυπριώτη, την Ανούς Μπογοσιάν, τον Κλέαρχο Παπαγεωργίου και τον Χρήστο Σταθούση.
Οι πρώτες τέσσερις παραστάσεις, στις 6, 7, 8 & 9 Ιουλίου θα γίνουν στην θαυμάσια ταράτσα του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος με θέα σ’ όλη την Αθήνα. Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στο Αττικό Άλσος (18 Ιουλίου) και στο Πάρκο Τρίτση (31 Ιουλίου).
Ο Ζωρζ Φεντώ (1962-1921) έγραψε την «Λεονί εν αναμονή» το 1911. Παρουσιάστηκε στο τέλος της ίδιας χρονιάς από τη Comédie Royale και από τότε γνώρισε πολλές επαναλήψεις. Εδώ ο συγγραφέας στήνει μια κωμωδία ηθών και τύπων στο εσωτερικό ενός εύπορου σπιτιού, εστιάζοντας στις ενδοοικογενειακές σχέσεις με επίκεντρο την εγκυμοσύνη της νεαρής Λεονί. Το έργο λειτουργεί ως μεγεθυντικός καθρέπτης των ηθών και των αξιών της αστικής κοινωνίας στις αρχές του 20ου αι. στο φόντο και σε πρώτο επίπεδο τις γνωστές, ίδιες πάντα, ανθρώπινες αδυναμίες.
Ο Τάσος Πυργιέρης μιλάει στα «Νέα» για την παράσταση, τα κοινωνικά ήθη και την κωμωδία.
Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
Όταν ακόμα έπαιζα ως ηθοποιός , προτιμούσα τις κωμωδίες, γιατί μέσα από αυτές απελευθερωνόμουν. Είχα τη δυνατότητα να δείξω στους θεατές διάφορεςς πτυχές του χαρακτήρα μου, ως καλλιτέχνης. Ως σκηνοθέτης πια, καθώς μπορώ να επιλέγω τα έργα που θα σκηνοθετήσω, έχω μια ιδιαίτερη συμπάθεια στις κωμωδίες. Το θέατρο του Φεντώ διακατέχεται από ρυθμό και ακρίβεια, στοιχεία που με γοητεύουν και μένα στην κωμωδία. Επιθυμούσα να ανεβάσω ένα από τα έργα του και άρχισα να το συζητάω με τους συνεργάτες μου και καταλήξαμε στο τελευταίο έργο του, τη Λεονί, ένα έργο γραμμένο το 1911, που έχει ανέβει άλλη μια φορά στην Ελλάδα.
Ασχολούμενος με το κείμενο του Φεντώ, τι ανακάλυψες ίσως που δεν ήξερες για τον ίδιο;
Διαβάζοντας το έργο, διαπίστωσα πως η Λεονί διαφέρει από τη στερεότυπη θεματική, που ο ίδιος ο Φεντώ καταπιάνεται. Ξεφεύγει θαραλλέα από ερωτικές ίντριγκες και εστιάζει στα προβλήματα μιας γνώριμης αστικής οικογένειας.
Ποια θέματα καυτηριάζει ο Φεντώ μέσα από την κωμωδία;
Ο Φεντω γενικώς μέσα από τις κωμωδίες του καυτηρίαζε την ευρωπαϊκή αστική τάξη. Ήθελε να ασκεί κριτική σε αυτή την τάξη μέσα από το κείμενα του, αν και ο ίδιος προερχόταν από αυτήν. Στη συγκεκριμένη κωμωδία, στη «Λεονί εν αναμονή», ο Φεντώ σατιρίζει τη σχέση μεταξύ ενός κοριτσιού της αστικής τάξης και ενός απλοϊκού και αδαή νέου, το θεσμό του γάμου, ακόμα και την ίδια την εγκυμοσύνη. Η Λεονί είναι μια απαιτητική αστή έγκυος, που ταλαιπωρεί τον σύζυγό της συνεχώς με τα καπρίτσια – ιδιοτροπίες της, στις οποίες ομονοούν, συμμετέχοντας και οι γονείς της. Μέσα από το μικροσκόπιο του Φεντώ παρακολουθούμε τη σχέση του ζευγαριού μέσα στο γάμο και όλους όσους εμπλέκονται σε αυτόν, πεθερός, πεθερά και υπηρέτες…
Είναι τελικά το γέλιο ο καλύτερος τρόπος για να θίξει τα κακώς κείμενα;
Το χιούμορ για μένα προσωπικά είναι ο πιο ιδανικός τρόπος για να θίξεις θέματα, που ίσως αν τα αγγίξεις με σοβαρότητα, δε θα μπορέσεις να περάσεις στους θεατές τα νοήματα και τις ιδέες που επιθυμείς. Ειδικά στις μέρες μας, που όλοι έχουμε αρκετές δυσκολιες στην καθημερινότητα μας και ενώ έχουν μεσολαβήσει δυο χρόνια πανδημίας και εγκλεισμού, κρίνω πως είναι πιο αποδοτικό, απαραίτητο και αναγκαίο να χρησιμοποιήσεις το χιούμορ ως όχημα για να διασκεδάσουν οι θεατές. Κι αν είναι να προβληματιστούν έστω και λίγο, προτιμώ να είναι μέσα από το γέλιο και από τους κώδικες που διέπουν την ίδια την κωμωδία. Είναι μεγάλο κέρδος για όλους μας , καλλιτέχνες και κοινό, να θίγουμε τα κακώς κείμενα, χωρίς να χρειάζεται να ταλαιπωρηθούμε – πονέσουμε, να κλάψουμε και να βαρύνουμε, αλλά να γελάσουμε με αυτά, να διασκεδάσουμε και στο τέλος να προβληματιστούμε ή να αναλογιστούμε αν αυτό που παρακολουθήσαμε είναι τελικά κομμάτι της ζωής μας.
Η αναμονή της Λεονί, τι μπορεί να κρύβει;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι κρύβει πολλά, που δε θα ήθελα αυτή τη στιγμή να αποκαλύψω. Όταν έρθετε στην παράσταση θα το μάθετε και θα ανταμειφθείτε, καθώς θα περάσετε εξήντα λεπτά γελώντας, απολαμβάνοντας έξι υπέροχους ηθοποιούς. Είμαι πάντα χαρούμενος για τους συνεργάτες που έχω την τύχη να επιλέγω. Καταφέρνω η χαρά της δημιουργίας που ζούμε στις πρόβες, να βγαίνει και στην παράσταση. Σας περιμένουμε με πολλή αγάπη και η Λεονί έχει να σας αποκαλύψει πολλά για την εγκυμοσύνη της…
Η κοινωνία του 20ου αιώνα που περιγράφει και διακωμωδεί ο Φεντώ, πόσο μοιάζει με τη δική μας σήμερα;
Με το πέρασμα των χρόνων η κοινωνία μας έχει αλλάξει με ραγδαίους ρυθμούς, όμως οι ανθρώπινες σχέσεις στη βάση τους παραμένουν ίδιες. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα παίζει το ρόλο του ισχυρού και θα πετυχαίνει αυτό που έχει βάλει στόχο. Πάντα θα υπάρχει και κάποιος που θα τον εκμεταλλεύονται όλοι και θα γίνεται το εξιλαστήριο θύμα, που ίσως κάποια στιγμή πάρει την απόφαση να επαναστατήσει. Πάντα όμως θα υπάρχουν και οι «Ελβετοί» που θα υποστηρίζουν με έναν τρόπο ή τον ένα ή τον άλλο. Επομένως στη συγκεκριμένη κωμωδία του Ζωρζ Φεντώ η «Λεονί εν αναμονή» θα αναγνωρίσουμε χαρακτήρες, που τους έχουμε συναντήσει ή τους έχουμε συναναστραφεί στη ζωή μας.