Με διάθεση απολογητική για τα εγκλήματα της ναζιστικής Κατοχής στην Ελλάδα, για τα λάθη της περιόδου της οικονομικής κρίσης και της σκληρής λιτότητας, υπό γερμανική καθοδήγηση, με αλληλεγγύη για την τουρκική προκλητικότητα, αλλά εντός συγκεκριμένων ορίων, και με ευγενικά καρφιά για το μεταναστευτικό εμφανίστηκε η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, κατά τη δεύτερη μέρα της επίσκεψης της στην Αθήνα.
Πρώτος σταθμός ήταν το Μέγαρο Μαξίμου και η υποδοχή της από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Στη συνάντηση στο Μαξίμου ο Μητσοτάκης ξεκίνησε από το ζήτημα της ενεργειακής κρίσης και την ανάγκη λήψης μέτρων ώστε οι αγορές της ενέργειας να επανέλθουν σε ομαλή λειτουργία. Αντηλλάγησαν απόψεις και για την πρόσφατη πρόταση του Πρωθυπουργού για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού μείωσης της κατανάλωσης στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης. Με τον πρωθυπουργό να επαναλαμβάνει ότι η κρίση στις τιμές της ενέργειας είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή λύση. Επιπλέον, παρουσίασε τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση προκειμένου να καταστεί πύλη της Ε.Ε. για τη μεταφορά ενέργειας.
Ψηλά στην ατζέντα και τα ελληνοτουρκικά με τον Μητσοτάκη να ενημερώνει την Μπέρμποκ για τις τελευταίες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Επανέλαβε την πάγια θέση της χώρας μας ότι η Ελλάδα επιθυμεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι οι τουρκικές προκλήσεις και αμφισβητήσεις κυριαρχίας αποτελούν απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα και δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές ούτε από την Ελλάδα, ούτε από την Ε.Ε.
Απάντηση έδωσε ο πρωθυπουργός και για το μεταναστευτικό σημειώνοντας ότι η Ελλάδα φυλάσσει τα σύνορά της που είναι και ευρωπαϊκά σύνορα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Στο τραπέζι σαφώς και το θέμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και ο συντονισμός των ευρωπαϊκών ενεργειών για την στήριξη του Κιέβου.
«Όχι γερμανικά υποβρύχια στην Τουρκία»
Εφ’ όλης της ύλης ήταν η συζήτηση και στο Υπουργείου Εξωτερικών με τον Νίκο Δένδια, ο οποίος ήταν παρών και στην πρώτη συνάντηση. Εξετάσαμε τις διμερείς μας σχέσεις τόσο σε σχέση με τα «μελανά όσο και τα φωτεινά τους σημεία» ανέφερε ο ΥΠΕΞ.
Ξεκινώντας από το βασιλιά Όθωνα, ο Δένδιας έφτασε στο σήμερα κάνοντας αναφορά στον Όττο Ρεχάγκελ, έναν άλλο Όθωνα που όπως είπε χάρισε στην Ελλάδα μεγάλη χαρά και το ευρωπαϊκό κύπελλο, 170 χρόνια μετά τον πρώτο.
Ο ΥΠΕΞ σημείωσε ότι η Γερμανία είναι ένας από τους στενότερους εταίρους της Ελλάδας στην ΕΕ, με τις διμερείς οικονομικές σχέσεις των δύο κρατών να ενισχύονται διαρκώς. Έκανε αναφορά στο εμπόριο, τον τουρισμό, την ενέργεια, με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενδεικτικό το πρότζεκτ της Αστυπάλαιας και φωτοβολταϊκά πάρκα.
Ευχαρίστησε την Μπέρμποκ για την επίσκεψη στην Κομαντατούρ και το μνημείο του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων, τονίζοντας ότι «εκτιμούμε την ανάληψη της ιστορικής ευθύνης και από ανθρώπους της γενιάς σου». Συμπλήρωσε ωστόσο ότι αυτή η ανάληψη της ευθύνης θα έπρεπε να είναι συνολική και επεσήμανε ότι για την ελληνική κυβέρνηση και την κοινωνία το ζήτημα των αποζημιώσεων είναι ανοιχτό. Υπογράμμισε δε ότι η ρύθμιση του αφορά θέμα αρχής και θα είναι αμοιβαία επωφελής και για τις δύο χώρες.
Επόμενο «καρφί» από τον Δένδια η αναφορά στις γερμανικές εξαγωγές αμυντικού υλικού στην Τουρκία και δη την παράδοση των υποβρυχίων. Ο ΥΠΕΞ επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας ότι αυτά θα αλλάξουν την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, υπέρ μίας χώρας που όπως είπε αν και μέλος του ΝΑΤΟ διατηρεί απειλή πολέμου, casus belli εναντίον Ελλάδας, μίας χώρας που παραβιάζει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών, μίας χώρας που κατέχει παράνομα έδαφος κράτους – μέλουςς της ΕΕ, της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μιας χώρας που κονιορτοποιεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα του Τύπου συμπλήρωσε ο ΥΠΕΞ.
Και η Ελλάδα έχει τα ίδια υποβρύχια αλλά δεν απειλεί και δεν έχει πρόθεση να απειλήσει, συνέχισε ο Δένδιας, προσθέτοντας ότι η χώρα μας δεν καταπατά καμία έννοια διεθνούς δικαίου. Η Ελλάδα δεν είναι αναθεωρητική δύναμη επεσήμανε.
Τόνισε ότι Γερμανία και Ελλάδα στις περιφερειακές εξελίξεις έχουν πυξίδα την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και για αυτό πρέπει να δείχνουμε την απαραίτητη αλληλεγγύη. Όπως είπε η Ελλάδα απέναντι στην Ουκρανία τηρεί θέση αρχής όταν μιλά για σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών.
Η Ελλάδα πιστεύει ότι το παράδειγμα του αναθεωρητισμού δεν μπορεί να πετύχει, γιατί αν πετύχει η Ελλάδα μπορεί να είναι το επόμενο θύμα, τόνισε ο Δένδιας και πρόσθεσε ότι η Αθήνα εφαρμόζει το σύνολο των ευρωπαϊκών κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία, παρά το κόστος και αποδίδει μεγάλη σημασία όσον αφορά τα εγκλήματα πολέμου.
Αναφερόμενος στα Δυτικά Βαλκάνια ο Δένδιας επανέλαβε ότι το μέλλον τους είναι στην ευρωπαϊκή οικογένεια και δεν πρέπει να επιτραπεί η «βαλκανιοποίηση» τους ούτε να σε αναθεωρητικές δυνάμεις να καλύψουν το κενό που θα αφήσει η Ευρώπη.
Ανατολική Μεσόγειος
Στο τραπέζι και η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, που προκαλεί η Άγκυρα. Ο Δένδιας επανέλαβε όπως και ο πρωθυπουργός ότι η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, ενώ τόνισε ότι ενημέρωσε τη γερμανίδα ομόλογο του για τις ανησυχητικές εξελίξεις στο Κυπριακό και όσα συζήτησε στις επαφές του στην Κύπρο την Πέμπτη.
Η Μπέρμποκ χαρακτήρισε πολύ σημαντικό για την ίδια το ταξίδι της στην Ελλάδα. Μία σημαντική επίσκεψη, όπως είπε ανάμεσα σε στενούς φίλους. Η Μπέρμποκ αναγνώρισε ότι στη σχέση Ελλάδας – Γερμανίας δεν λείπουν τα τραύματα και οι ουλές τα οποία, σύμφωνα με την ίδια οφείλονται εν μέρει και στην κρίση του ευρώ. «και εμείς δεν τα κάναμε όλα σωστά», παραδέχτηκε για να προσθέσει «νομίζαμε ότι τα ξέραμε όλα καλύτερα και δεν ακούγαμε».
Σημείωσε και την ενοχή της Γερμανίας για την περίοδο της ναζιστικής κατοχής. Σε αντίθεση με Γερμανία η ελληνική κυβέρνηση δεν θεωρεί λήξαν το θέμα των αποζημιώσεων, παραδέχτηκε η Μπέρμποκ η οποία ωστόσο τόνισε ότι υπάρχει καλή βάση για συζήτηση. «Η συμφιλίωση δεν είναι αυτονόητη» τόνισε η γερμανίδα ΥΠΕΞ και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η κυβέρνηση της αν και έχει διαφορετική άποψη από την Αθήνα όπως επανέλαβε στο θέμα των αποζημιώσεων, θέλει να μάθει από την ιστορία και να λάβει μέτρα επ’ ωφελία των ανθρώπων.
Θα μπορούσαν όπως είπε να υπάρξουν επενδύσεις σε πόλεις και χωριά που επλήγησαν, στήριξη της εβραϊκής κοινότητας, ακόμα και αν αυτό δεν υποκαθιστά τις αποζημιώσεις.
Η Μπέρμποκ σχολιάζοντας την κατάσταση στην Ουκρανία μίλησε για έναν απάνθρωπο πόλεμο της Ρωσίας του Πούτιν, αναφέρθηκε στους πρόσφυγες και διεμήνυσε στο ρώσο πρόεδρο ότι η αντίσταση θα είναι αμείωτη. Όχι γιατί θέλουμε μόνο να βοηθήσουμε Ουκρανία, αλλά γιατί υπερασπιζόμαστε το ευρωπαϊκό μοντέλο ζωής, για να κοιμούνται όλα τα κράτη ήσυχα, πρόσθεσε η Μπέρμποκ.
Αδιαμφισβήτητη η κυριαρχία των ελληνικών νησιών
Η Γερμανίδα ΥΠΕΞ αναφέρθηκε και στα προβλήματα της Ελλάδας με τους γείτονες της. Επανέλαβε όπως και στην συνέντευξη της στα «ΝΕΑ» ότι οι χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να επιλύουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου, υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία καθώς και το διεθνές δίκαιο ακόμα και όταν τα πράγματα είναι πολύ περίπλοκα. Διεμήνυσε δε ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι ελληνικό έδαφος και κανείς δεν έχει δικαίωμα να το αμφισβητεί, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση της Γερμανίας δεν θα επιτρέψει να υπάρξει καμία αμφιβολία ότι στέκεται αλληλέγγυα στο πλευρό της Ελλάδας.
Η Μπέρμποκ αναφερόμενη στην προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων, επανέλαβε όπως και την Πέμπτη ότι υπήρχε η άποψη ότι τα κράτη που βρίσκονται στα σύνορα της Ευρώπης μπορούν να διαχειριστούν την κατάσταση μόνα τους. Κάτι που δεν απέδωσε μόνο στην έλλειψη αλληλεγγύης, αλλά και σε κοντόφθαλμη ανάλυση. Παραδέχτηκε ότι η ΕΕ είναι μακριά από μία συμφωνία για το άσυλο, ωστόσο χαρακτήρισε σημαντικό ότι υπάρχουν 12 κράτη μέλη τα οποία συμφωνούν.
Ξεκαθάρισε ότι αυτό δεν θα λύσει όλα τα θέματα μετανάστευσης στην Ευρώπη και επανέλαβε ότι αν θέλουμε ανοιχτά εσωτερικά πρέπει σύνορα να φροντίσουμε και τα εξωτερικά σύνορα και την ασφάλεια τους.
Τάχθηκε υπέρ του δικαιώματος στο αίτημα ασύλου, προσθέτοντας ότι κατανοεί ότι είναι εύκολο να λέει κάτι τέτοιο ένας άνθρωπος από το Βερολίνο. Σημείωσε ότι υπάρχει εργαλειοποίηση μεταναστευτικού και υπογράμμισε ότι πρέπει να «είμαστε διαφανείς και ειλικρινείς» να λέμε και να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες και τα ζητήματα με το όνομα τους. «Να μην υπάρχουν παραβιάσεις», όπως σημείωσε για να προσθέσει ότι σε αυτό συγκαταλέγει και τα pushbacks.
Η Μπέρμποκ αναγνώρισε ότι η Ελλάδα έχει προσφέρει στην φιλοξενία των μεταναστών.
Η γερμανίδα ΥΠΕΞ ξεκαθάρισε ότι δεν είναι από το είδος των υπουργών που λέει το ένα στη μία και το άλλο στην άλλη πρωτεύουσα, σημειώνοντας πως τα όσα είπε στην Αθήνα θα τα πει και στην Τουρκία.