Ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Και συζητιέται ακόμα. Ο λόγος για την παρουσία της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ σε Ελλάδα και Τουρκία.
Η Μπέρμποκ έσπασε τα ταμπού. Έσκισε τα κουστούμια των προκατόχων της. Και έκανε τον Τσαβούσογλου να αναζητά αρχικά καταφύγιο στην μετάφραση και να αναπολεί την Μέρκελ δημοσίως.
Αλήθεια, άλλαξε τόσο πολύ η Γερμανία και η πολιτική της;
Αλλαγή σκηνικού σε παγκόσμιο επίπεδο
Στην πραγματικότητα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε τον κόσμο μας και τις προτεραιότητες της διεθνούς διπλωματίας. Όχι μόνο της Γερμανίας.
Το ζήτημα της προστασίας των συνόρων και της εδαφικής ακεραιότητας τίθεται για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξανά ως κεντρικό ζήτημα. Και από «γραφικότητα» έγινε νούμερο ένα αναγκαιότητα. Για όλους.
Ανατρέπονται τα δεδομένα
Όσα θεωρούνταν δεδομένα ανατρέπονται και η αναθεωρητική πολιτική του Πούτιν φέρνει τεκτονικές αλλαγές στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Η Τουρκία εξακολουθεί να παίζει το δικό της παιχνίδι ισορροπιών με τη Δύση και με τη Ρωσία.
Ενώ την ίδια στιγμή θεωρεί ζητήματα κρίσιμα για τη Δύση, όπως η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, ως πεδίο εκβιασμού και πολιτικών παιγνίων.
Ωστόσο ο ρόλος της Τουρκίας και το μέγεθος της τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην ευρύτερη περιοχή δεν επιτρέπουν ακόμα αποφάσεις για την απομόνωση της.
Η συγκυρία δεν επιτρέπει αδιαφορία
Η συγκυρία όμως δεν επιτρέπει πλέον σε κανένα να παραβλέπει και την πολική του αναθεωρητισμού που ακολουθεί απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Τουλάχιστον όσον αφορά νέα τετελεσμένα.
Και αυτό το μομέντουμ επιχειρεί να αξιοποιήσει η ελληνική διπλωματία.
Το αν θα το πετύχει τελικά, ή αν το έχει ήδη πετύχει η ελληνική διπλωματία, με αποτέλεσμα που να ξεπερνά τις δηλώσεις συμπάθειας και να μεταφράζεται και σε συγκεκριμένα βήματα θα φανεί το επόμενο διάστημα.
Αλλαγή στάσης από τη Γερμανία
Όπως υπογραμμίζουν και γερμανικά ΜΜΕ, όπως η DW, το ζήτημα των τουρκικών αξιώσεων στο Αιγαίο, ένα θέμα το οποίο μέχρι πρότινος η γερμανική πλευρά υποτιμούσε ή ήλπιζε ότι πρόκειται απλώς και μόνο για ένα πολιτικό σόου εσωτερικής κατανάλωσης του Ταγίπ Ερντογάν, που σταματά στα λόγια, αλλάζει για τη Γερμανία.
Οι τουρκικές αμφισβητήσεις αντιμετωπίζονται υπό άλλο πρίσμα. Ως στρατηγική επιλογή της Άγκυρα απέναντι στην Ελλάδα και όχι μόνο. Απέναντι στην ΕΕ διακινδυνεύοντας την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο και θέτοντας δυνητικά σε κίνδυνο και την ειρήνη στην περιοχή.
Και ο αναθεωρητισμός του Πούτιν που θέτει ως στόχο την χάραξη νέων συνόρων αντίστοιχες τάσεις δεν επιτρέπεται πλέον να παραβλέπονται. Όπως πχ. οι πρόσφατοι «κόκκινοι χάρτες» του Αιγαίου που παρουσιάζουν ως τουρκικά μεγάλα νησιά, όπως πχ. τη Ρόδο, τη Λέσβο, την Κω αλλά και την Κρήτη, με την Μπέρμποκ να κάνει ρητή αναφορά στην θέση του Βερολίνου ότι κανείς δεν έχει δικαίωμα να αμφισβητεί την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.
Τα παράπονα του Μεβλούτ
Είχε προηγηθεί ο εκπρόσωπος του Όλαφ Σολτς, ωστόσο κανείς δεν περίμενε ότι τα ίδια πράγματα θα ειπωθούν και στην Τουρκία, απέναντι σε έναν Τσαβούσογλου, που είχε χάσει ήδη την ψυχραιμία του. Και καλούσε τη Γερμανία, όπως είχε κάνει με τις ΗΠΑ, στη συνάντηση του με τον Άντονι Μπλίνκεν, αμέσως μετά το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον, να επιστρέψει στην πολιτική των ισορροπιών.
Η οργισμένη αντίδραση του Ακάρ
Η οργισμένη απάντηση του Χουλουσί Ακάρ, με χάρτες και γραφήματα την Δευτέρα σε συνέντευξη στο τουρκικό πρακτορείο Αναντολού, που επιχειρούσε να στηρίξει το blame game της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα, αν και δεν απάντησε απευθείας στην Μπέρμποκ, ήταν ενδεικτική της ενόχλησης στην γείτονα.
Το στοίχημα για την Ελλάδα παραμένει. Και είναι μεγάλο. Και η αγωνία της Δύσης να μην παραδώσει την Τουρκία στην Ρωσία είναι αυτό που θα κρίνει το αποτέλεσμα. Καθώς και μέχρι πού είναι αποφασισμένος να το φτάσει ο Ερντογάν.
Μία επίσκεψη που θα συζητιέται για καιρό
Μέχρι τότε, η επίσκεψη της Αναλένα Μπέρμποκ θα συζητιέται για πολύ. Ως η πρώτη υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας που ήρθε στην Ελλάδα, ξεκίνησε με «προσκύνημα» στους χώρους μνήμης των θηριωδιών των ναζί, άσκησε κριτική στη Γερμανία για τη στάση της απέναντι στην Ελλάδα την περίοδο της οικονομικής κρίσης, λέγοντας «νομίζαμε ότι ξέραμε καλύτερα» και έβαλε ευγενικά μεν, θαρραλέα δε το χέρι της στην πληγή του προσφυγικού. Μίλησε για τις επαναπροωθήσεις και για τις ευθύνες της Ευρώπης που αδιαφόρησαν και αντέδρασαν με μηδενική αλληλεγγύη σαν να ήταν το μεταναστευτικό πρόβλημα των χωρών στα σύνορα της ΕΕ. Πέρα από τα ελληνοτουρκικά.
Συνέχισε στην ίδια γραμμή και στην Τουρκία, μιλώντας και για τον Οσμάν Καβαλά και για την επικείμενη επιχείρηση της Άγκυρας στη βόρεια Συρία.
Μία live σύγκρουση
Με το Politico να κάνει λόγο για «live σύγκρουση Γερμανίας – Τουρκίας» στη συνέντευξη τύπου και να το σημειώνει ως το πλέον πρόσφατο σημάδι ότι «η νέα κυβέρνηση της Γερμανίας σκληραίνει την προσέγγιση της στην Τουρκία.
