Ξαφνικά η Τουρκία θυμήθηκε τους S-300 που έχουν εγκατασταθεί στην Κρήτη από το 2000. Και όχι μόνο τους θυμήθηκε αλλά έφτασε να κατηγορεί την Ελλάδα ότι οι S-300 χρησιμοποιούνται για να «λοκάρουν», για να εγκλωβίζουν στα ραντάρ τους δηλαδή τουρκικά μαχητικά.
Την ώρα που η Αγκυρα είναι στριμωγμένη από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για την αγορά των ρωσικών S-400 – εξηγούν στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» έμπειρες στρατιωτικές πηγές – είναι κάτι παραπάνω από προφανής η στόχευσή της να δείξει ότι και η Ελλάδα που είναι μέλος του ΝΑΤΟ χρησιμοποιεί ρωσικά πυραυλικά συστήματα, δηλαδή τους S-300. Μάλιστα, οι Τούρκοι είναι εμφανές ότι τραβούν ακόμη περισσότερο στα άκρα τον ισχυρισμό τους λέγοντας ότι οι ρωσικοί S-300 που έχει η Ελλάδα χρησιμοποιούνται εναντίον ενός άλλου μέλους του ΝΑΤΟ.
Αλλά αυτή η επιχείρηση της Αγκυρας να ενοχοποιήσει τους S-300 της Ελλάδας είναι καταδικασμένη να πέσει στο κενό. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να βρει ευήκοα ώτα στο ΝΑΤΟ. Γιατί; Απλούστατα διότι η Ελλάδα δεν αγόρασε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 το κινητό αντιπυραυλικό σύστημα των S-300 PMU1 από τη Ρωσία, αλλά από την Κύπρο. Καμία επαφή για την προμήθεια του συστήματος δεν είχε γίνει με τη Μόσχα, ενώ η εγκατάστασή τους στην Κρήτη είχε γίνει με τη σύμφωνη γνώμη και υπόδειξη του ΝΑΤΟ – με τη μεσολάβηση και του τότε υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, που είχαν αποδεχθεί όλες οι πλευρές. Αυτό είναι κάτι που η Τουρκία το κρύβει επιμελώς όταν αναφέρεται στους ελληνικούς S-300 στην προσπάθειά της να αποφύγει περαιτέρω κυρώσεις και πιέσεις από τις ΗΠΑ και τη Συμμαχία για τη δική της απόφαση να αγοράσει τους S-400.
H Tουρκία, άλλωστε, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 αναζητούσε να αγοράσει μη νατοϊκά οπλικά συστήματα. Ειδικότερα, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, αναζητούσε συστήματα εκτόξευσης ρουκετών μεγάλης εμβελειας (MLRS). Και επειδή είχαν ναυαγήσει οι συζητήσεις με αμερικανική εταιρεία είχε στραφεί στην Κίνα. Μάλιστα η Αγκυρα είχε υπογράψει συμφωνία με το Πεκίνο για την προμήθεια, συμπαραγωγή και μεταφορά τεχνολογίας των κινεζικών τότε MLRS, τα WS-1. Αυτά στη συνέχεια εξελίχθηκαν στα τώρα επονομαζόμενο Τ-300 Kasigra σύστημα πολλαπλών εκτοξευτών της Τουρκίας. Επίσης, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, πάλι η Τουρκία απευθύνθηκε προς την Κίνα για προμήθεια προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων, τύπου Patriot, προσπάθεια την οποία εγκατέλειψε μετά από ισχυρές κυρίως αμερικανικές πιέσεις.
Ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι όψιμες τουρκικές αιτιάσεις για τους S-300 δεν έχουν βάση, έστειλε χθες και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα κυρώσεων για την αγορά και εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της ιστοσελίδας Hellas Journal, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών εξήγησε ότι η παρουσία του εν λόγω συστήματος στην Ελλάδα δεν υπάγεται στο πλαίσιο των κυρώσεων του νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA) που εφαρνόζεται από το 2017.
Είναι γνωστό ότι οι S-300 που διατηρεί η Ελλάδα στο Ηράκλειο της Κρήτης αρχικά προορίζονταν για την Κύπρο. Θα χρησιμοποιούνταν δηλαδή για την άμυνα της Κύπρου. Ομως μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις της Αγκυρας – απειλούσε ακόμη και με πόλεμο αν οι πύραυλοι εγκαθίστατο στην Κύπρο – το αντιαεροπορικό σύστημα εντάχθηκε με περιπετειώδη τρόπο στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία, συγκεκριμένα στην Κρήτη το 2000. Υπό τα παραπάνω δεδομένα οι S-300 που βρίσκονται στην Κρήτη δεν αποτελούν μια εξ αρχής ελληνική προμήθεια. Ακόμη, η εδώ εγκατάσταση του αντιπυραυλικού συστήματος έγινε με σύμφωνη απόφαση, εκτός των άλλων εμπλεκομένων μερών, και του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ δηλαδή δέχθηκε την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Και φυσικά δέχθηκε να ενταχθεί στην επιχειρησιακή λειτουργία και δράση της ελληνικής αεράμυνας.
Επιπλέον, η τοποθέτησή τους στην Κρήτη, εκτός όλων των άλλων συμβάλλει και στην αντιαεροπορική προστασία όχι μόνο της ευρύτερης περιοχής αλλά και της αεροναυτικής αμερικανικής βάσης της Σούδας.
Απολύτως επιχειρησιακοί
Κατά τα άλλα οι S-300, όπως γνωρίζουν πολύ καλά οι επιτελείς της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και γενικότερα των Ενόπλων Δυνάμεων, είναι απολύτως επιχειρησιακοί και χρήσιμοι για την άμυνα της χώρας. Το κινητό αντιπυραυλικό αποτελείται από δύο πυροβολαρχίες με 12 εκτοξευτές και 96 βλήματα και βεληνεκές 150 χλμ. Λειτουργούν κανονικά και το σύστημα συμμετέχει όπως προβλέπεται στις εθνικές ασκήσεις και στο πλαίσιο των ετοιμοτήτων αντίδρασης της ελληνικής αεράμυνας. Αυτό σημαίνει πως όταν και όποτε απαιτηθεί θα υλοποιήσουν την αποστολή τους, που είναι η αντιπυραυλική προστασία. Οπως είναι επόμενο το προσωπικό που εμπλέκεται με τη λειτουργία τους εκπαιδεύεται κανονικά και σταθερά.
Οπως είναι προφανές οι S-300 δεν είναι διασυνδεδεμένοι με τα νατοϊκά συστήματα αεράμυνας και λοιπών επιχειρησιακών και τακτικών δικτύων επικοινωνίας και ανταλλαγής δεδομένων. Δεν επικοινωνούν με κανένα τέτοιο σύστημα. Αυτό όμως δεν αποκλείει να επιχειρήσουν να υποστηρίξουν συμμαχικές επιχειρήσεις, όταν απαιτηθεί.