Την απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν να προχωρήσει σε μερική επιστράτευση επιχειρεί να αναλύσει το BBC.
Ο Ρώσος πρόεδρος έκανε το διάγγελμά του σήμερα, μετά τη χθεσινή αναβολή, κατηγορώντας τη Δύση για «πυρηνικό εκβιασμό» και υπογραμμίζοντας ότι ο ίδιος δεν μπλοφάρει σε σχέση με τη χρησιμοποίηση όπλων μαζικής καταστροφής, κάτι που έχει προκαλέσει αντιδράσεις.
Διαβάστε επίσης: Ρωσία: Οι αντιδράσεις τριών κρατών της Ευρώπης για την επιστράτευση
Το BBC, στην ανάλυσή του, σημειώνει ότι η μερική επιστράτευση ήρθε έπειτα από τις σημαντικές αποτυχίες που γνώρισε αυτό τον μήνα ο ρωσικός στρατός στα εδάφη της Ουκρανίας. Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η Ρωσία απειλείται άμεσα με «διάλυση» από τις δυτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν την κυβέρνηση του Κιέβου.
Διαβάστε επίσης: Διάγγελμα Πούτιν: Σε συναγερμό οι ένοπλες δυνάμεις Φινλανδίας και Λιθουανίας
Μάλιστα, προειδοποίησε το ΝΑΤΟ ότι η πυρηνικά εξοπλισμένη Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε όπλο στο οπλοστάσιό της ενάντια σε αυτό που αποκάλεσε «πυρηνικό εκβιασμό» της Δύσης, όπως αναφέραμε και παραπάνω.
Το μήνυμά του, σημειώνει το BBC, ήρθε μία ημέρα αφότου οι επικεφαλής που έχουν εγκατασταθεί από τη Ρωσία σε τέσσερις περιοχές της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας ανακοίνωσαν τα σχέδιά τους για τα λεγόμενα δημοψηφίσματα – που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα – σχετικά με την ένταξή τους στη Ρωσία. Η Κριμαία προσαρτήθηκε από τη Ρωσία μετά από μια τέτοια κίνηση το 2014.
Τι θα σημάνει η επιστράτευση στην πράξη
Η Ρωσία σχεδιάζει να καλέσει περίπου 300.000 εφέδρους, δηλαδή πολίτες που έχουν λάβει στρατιωτική εκπαίδευση και, όπως τόνισε ο Βλαντίμιρ Πούτιν, έχουν εξειδικευμένες δεξιότητες που χρειάζονται στη σύγκρουση στην Ουκρανία. Σε αυτούς θα περιλαμβάνονται πολλοί έφεδροι αξιωματικοί, μεταξύ των οποίων και κάποιοι άνω των 60 ετών, που θα επιστρατευθούν αν και έχουν βγει στη σύνταξη.
Η Ρωσία θα μπορούσε θεωρητικά να κινητοποιήσει περίπου 25 εκατομμύρια ανθρώπους για στρατιωτική θητεία, αλλά αυτό δεν εξετάζεται ακόμη. Τόσο ο πρόεδρος Πούτιν όσο και ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού τόνισαν ότι δεν θα σταλούν κληρωτοί για να πολεμήσουν στην Ουκρανία.
Ο Σοϊγκού δήλωσε ότι τα επιπλέον στρατεύματα απαιτούνται για την υπεράσπιση του μετώπου που εκτείνεται σε μήκος περίπου 1.000 χιλιομέτρων.
Η επιστράτευση θα διαρκέσει μήνες και ο Πούτιν έχει δηλώσει προηγουμένως ότι η Ρωσία είναι προετοιμασμένη για μια μακρά μάχη, σημειώνει το BBC. Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters αναφέρει ότι πρόκειται για την πρώτη επιστράτευση της Ρωσίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά το Κρεμλίνο έστειλε χιλιάδες στρατεύσιμους να πολεμήσουν στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980 και αργότερα στην Τσετσενία, στον Βόρειο Καύκασο.
Πολλοί ανεπαρκώς εκπαιδευμένοι στρατεύσιμοι σκοτώθηκαν σε αυτούς τους δαπανηρούς πολέμους και αυτή τη φορά το Κρεμλίνο φαίνεται ανήσυχο να αποφύγει να τροφοδοτήσει το αντιπολεμικό συναίσθημα.
Είναι οι δυνάμεις της Ρωσίας ισχυρότερες από της Ουκρανίας;
Ο στρατός της Ρωσίας είναι αριθμητικά ανώτερος από αυτόν της Ουκρανίας, αλλά οι τακτικές μάχης των Ουκρανών και τα δυτικά όπλα ακριβείας έχουν μειώσει αυτό το χάσμα.
Η αρχική δύναμη εισβολής της Ρωσίας τον Φεβρουάριο αριθμούσε περίπου 190.000 στρατιώτες, συν τους χιλιάδες φιλορώσους μαχητές στην περιοχή του Ντονμπάς.
Το Κρεμλίνο ξεκίνησε μια μαζική εκστρατεία στρατολόγησης, προσφέροντας μεγάλα οικονομικά κίνητρα. Έτσι, επιστρατεύτηκαν επιπλέον στρατιώτες, ιδίως από φτωχές περιοχές της Σιβηρίας και του Καυκάσου, συμπεριλαμβανομένων έμπειρων Τσετσένων μαχητών.
Η Ρωσία έχει κανονικό όριο λίγο πάνω από ένα εκατομμύριο στρατιωτικούς και σχεδόν 900.000 πολιτικούς υπαλλήλους, αλλά τον περασμένο μήνα ο πρόεδρος Πούτιν υπέγραψε διάταγμα για την πρόσληψη 137.000 επιπλέον, θυμίζει στην ανάλυσή του το BBC.
Επί του παρόντος, οι Ρώσοι άνδρες ηλικίας 18-27 ετών είναι υποχρεωμένοι να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία, συνήθως για ένα έτος, αλλά υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις για ιατρικούς λόγους ή για φοιτητές.
Η Ρωσία αρχικά αρνήθηκε ότι έστειλε κληρωτούς στην Ουκρανία, αλλά αρκετοί αξιωματικοί τιμωρήθηκαν πειθαρχικά μετά την αποκάλυψη περιπτώσεων που ανάγκαζαν στρατεύσιμους να υπογράψουν συμβόλαια. Ο πρόεδρος Πούτιν επέμεινε τότε ότι δεν θα στέλνονταν στρατεύσιμοι σε μάχη.
Πριν από την εισβολή ο αριθμός των ενεργών στρατιωτών της Ουκρανίας ήταν πολύ μικρότερος, έφταναν περίπου τους 196.600. Αλλά το Κίεβο διέταξε μαζική επιστράτευση, η οποία αύξησε αυτούς τους αριθμούς.
Γιατί αλλάζουν τα πράγματα τώρα;
Η μεγάλη αντεπίθεση της Ουκρανίας στη βόρεια περιοχή του Χαρκόβου έχει φέρει το Κρεμλίνο σε δύσκολη θέση, λένε δυτικοί αναλυτές και πολιτικοί, γεγονός που εξηγεί την τελευταία κίνηση του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ο υπουργός Άμυνας έδωσε την Τετάρτη νέο απολογισμό των νεκρών, 5.937 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν. Αλλά αυτό εξακολουθεί να είναι πολύ κάτω από την εκτίμηση των 25.000 νεκρών που δόθηκε από το βρετανικό υπουργείο Άμυνας τον Ιούνιο, ενώ η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι ο αριθμός είναι περίπου 50.000.
Το τελευταίο διάστημα προέκυψε ότι η Ρωσία στρατολογεί φυλακισμένους για να πολεμήσει, καθώς παλεύει με τις βαριές απώλειές της. Στον πόλεμο του 1979-1989 στο Αφγανιστάν ο σοβιετικός στρατός έχασε περίπου 15.000 στρατιώτες.
Το ρωσικό BBC διαπίστωσε ότι οι απώλειες της Ρωσίας στην Ουκρανία περιλαμβάνουν περισσότερους από 1.000 επίλεκτους αξιωματικούς, συμπεριλαμβανομένων πολλών πιλότων, εμπειρογνωμόνων πληροφοριών και ειδικών δυνάμεων.
Απειλή με κλιμάκωση ο Πούτιν ή ακόμα και πυρηνικό πόλεμο;
Ο πρόεδρος Πούτιν κατηγόρησε τους δυτικούς υποστηρικτές του Κιέβου ότι διατυπώνουν αντιρωσικές «απειλές» και προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε απειλή κατά της εδαφικής ακεραιότητας της Ρωσίας θα αντιμετωπιστεί με όποια όπλα κρίνει απαραίτητο το Κρεμλίνο.
«Η χώρα μας διαθέτει επίσης διάφορα όπλα μαζικής καταστροφής και, σε ορισμένες κατηγορίες, πιο σύγχρονα από αυτά που διαθέτουν οι χώρες του ΝΑΤΟ», είπε. «Αυτό δεν είναι μπλόφα», πρόσθεσε.
Το στρατιωτικό δόγμα της Ρωσίας επιτρέπει τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων εάν το ρωσικό κράτος απειλείται με καταστροφή.
Η Ρωσία έχει ήδη χρησιμοποιήσει υπερηχητικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, οι οποίοι μπορούν να πετάξουν με ταχύτητα μεγαλύτερη από 6.000 χλμ/ώρα. Αλλά οι αναλυτές λένε ότι αυτό δεν έχει αλλάξει τον ρου του πολέμου.
Εάν η Ρωσία ισχυριστεί, μετά από αμφιλεγόμενα δημοψηφίσματα, ότι περισσότερα τμήματα της Ουκρανίας έχουν ενταχθεί στη Ρωσία, τότε μπορεί επίσης να ισχυριστεί ότι η ίδια η Ρωσία δέχεται επίθεση από το ΝΑΤΟ, σημειώνει το BBC.
Το Κίεβο και οι δυτικοί ηγέτες βλέπουν τα δημοψηφίσματα ως μεταμφίεση για μια ρωσική αρπαγή γης. Η πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Ουκρανία Μπρίτζετ Μπρινκ δήλωσε ότι τα «εικονικά δημοψηφίσματα» και η επιστράτευση είναι σημάδια ρωσικής αδυναμίας.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε τη στρατιωτική κίνηση του Πούτιν «σημάδι πανικού». «Η ρητορική του για τα πυρηνικά όπλα είναι κάτι που έχουμε ακούσει πολλές φορές στο παρελθόν», είπε, προσθέτοντας ότι τον αφήνει αδιάφορο.
Άλλοι δυτικοί πολιτικοί υποβάθμισαν επίσης οποιαδήποτε απειλή πυρηνικής κλιμάκωσης, καταλήγει το BBC.