Ξεκίνησαν από σήμερα τα ανακοινωμένα δημοψηφίσματα σε Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, τα οποία Ουκρανία και Δύση ονομάζουν «ψευδο-δημοψηφίσματα» και «σόου προπαγάνδας».
Οι Ρώσοι και οι ηγέτες των αυτονομιστών, από τη μεριά τους, υποστηρίζουν ότι τα δημοψηφίσματα γίνονται σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ, ενώ έχουν καλεστεί να επιβλέψουν τη διαδικασία διεθνείς παρατηρητές, σύμφωνα με τη Βαλεντίνα Ματβιγένκο, πρόεδρο της Άνω Βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου.
«Είμαι βέβαιη ότι τα δημοψηφίσματα θα διεξαχθούν με τρόπο που κανείς δεν θα έχει λόγο να αμφισβητήσει τη νομιμότητά τους. Η έκφραση της βούλησης πραγματοποιείται σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Οι κάτοικοι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ και άλλων απελευθερωμένων εδαφών έχουν αυτό το δικαίωμα, ένα νόμιμο δικαίωμα. Και στη σημερινή κατάσταση είναι στην πραγματικότητα το δικαίωμα στη ζωή», δήλωσε η Ματβιγένκο, σύμφωνα με το TASS.
Σύμφωνα με την ίδια, οι δυτικές χώρες «έσπευσαν να δηλώσουν», ακόμη και πριν από την έναρξη των δημοψηφισμάτων, ότι δεν θα αναγνώριζαν το αποτέλεσμά τους. «Αλλά αυτό δεν εκπλήσσει πλέον κανέναν. Έτσι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν τον κυνισμό τους και απέδειξαν ότι δεν ενδιαφέρονται για τη γνώμη των πολιτών αυτών των περιοχών. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτές οι δηλώσεις, ήδη με ευθείες απειλές, δεν θα έχουν καμία επίδραση στη στάση αυτών των ανθρώπων», τόνισε η ίδια.
Έχουν προσκληθεί διεθνείς παρατηρητές
Πρόσθεσε ότι όλα έχουν προετοιμαστεί για την ψηφοφορία στα δημοψηφίσματα στο υψηλότερο επίπεδο και ότι έχουν προσκληθεί διεθνείς παρατηρητές. Ρώσοι γερουσιαστές εργάζονται επίσης ως παρατηρητές. «Όπως λένε οι συνάδελφοί μου, όσον αφορά την οργάνωση, αντικειμενικά δεν υπάρχει απλώς τίποτα για να παραπονεθούμε. Έχουν γίνει τα πάντα για να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η πρόσβαση», σημείωσε η πρόεδρος της Άνω Βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου.
Η Ματβιγένκο διευκρίνισε ότι εάν τα δημοψηφίσματα δείξουν την επιθυμία των κατοίκων να γίνουν τμήμα της Ρωσίας ως υπήκοοι, το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας «δεν θα διστάσει». «Νομικά και τεχνικά, η διαδικασία είναι πολύ σαφής, την έχουμε επεξεργαστεί πλήρως. Όλα τα απαραίτητα από την πλευρά μας θα ακολουθήσουν το συντομότερο δυνατό», δήλωσε.
Η διαδικασία
Οι ημερομηνίες των δημοψηφισμάτων (23 – 27 Σεπτεμβρίου) καθορίστηκαν την Τρίτη και τα τοπικά νομοθετικά σώματα ψήφισαν ομόφωνα νόμους για τα δημοψηφίσματα, ενώ οι εκλογικές αρχές ενέκριναν τη διαδικασία.
Την Τρίτη, οι κάτοικοι των περιοχών Ζαπορίζια και Χερσώνα προσχώρησαν στην πρωτοβουλία, καθώς τοπικές οργανώσεις κατέθεσαν παρόμοια αιτήματα στις αρχές τους. Το διάταγμα του Γεγκένι Μπαλίτσκι, επικεφαλής της στρατιωτικο-πολιτικής διοίκησης της περιοχής Ζαπορίζια, αναρτήθηκε στο κανάλι του στο Telegram. Το διάταγμα του επικεφαλής της στρατιωτικής-πολιτικής διοίκησης της περιφέρειας της Χερσώνας, Βλαντίμιρ Σάλντο τέθηκε επίσης σε ισχύ, δήλωσε η περιφερειακή διοίκηση στο TASS.
Την Τετάρτη το πρωί, με το διάγγελμά του, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιβεβαίωσε ότι η Ρωσία θα στηρίξει όποια απόφαση παρθεί στα δημοψηφίσματα.
Η μορφή του δημοψηφίσματος αποτέλεσε αντικείμενο έντονης συζήτησης την παραμονή της ψηφοφορίας. Λόγω χρονικών περιορισμών και τεχνικών ζητημάτων, αποφασίστηκε η χρήση παραδοσιακών ψηφοδελτίων σε χαρτί και η αποχή από την ψηφιακή ψηφοφορία. Η αυτοπρόσωπη ψηφοφορία θα διεξαχθεί αποκλειστικά στις 27 Σεπτεμβρίου, ενώ τις υπόλοιπες ημέρες η ψηφοφορία θα οργανωθεί σε κοινότητες και από πόρτα σε πόρτα για λόγους ασφαλείας.
Οι κάτοικοι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ ρωτούνται εάν «υποστηρίζουν την προσχώρηση της δημοκρατίας τους στη Ρωσία ως ομοσπονδιακό υποκείμενο».
Οι κάτοικοι της Ζαπορίζια και της Χερσώνας θα ερωτηθούν αν «τάσσονται υπέρ της απόσχισης της περιοχής από την Ουκρανία, της δημιουργίας ανεξάρτητης χώρας και της επακόλουθης προσχώρησης στη Ρωσία ως ομοσπονδιακό υποκείμενο».
Στο Ντονέτσκ και στο Λουγκάνσκ, όπου η ρωσική είναι η μόνη επίσημη κρατική γλώσσα, τα ψηφοδέλτια θα τυπωθούν στα ρωσικά. Στις άλλες περιοχές, το ερώτημα θα τεθεί τόσο στην ουκρανική όσο και στη ρωσική γλώσσα.
Ψηφίζουν και όσοι έχουν καταφύγει στη Ρωσία
Λόγω των συνεχιζόμενων ουκρανικών βομβαρδισμών, γράφει το TASS, ένας σημαντικός αριθμός κατοίκων του Ντονμπάς, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα σπίτια του. Θα έχουν την ευκαιρία να ψηφίσουν εκτός αυτών των εδαφών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας.
450 εκλογικά κέντρα αναμενόταν να στηθούν στο Ντονέτσκ και άλλα 200 για τους ανθρώπους που θα μεταφερθούν στη Ρωσία.
Οι κάτοικοι του Λουγκάνσκ θα μπορούν να ψηφίσουν σε 461 εκλογικά κέντρα σε όλη τη Λαϊκή Δημοκρατία, καθώς και σε όλες τις ρωσικές περιφέρειες, όπου έχουν δημιουργηθεί συνολικά 201 εκλογικά κέντρα.
Οι αρχές της περιφέρειας Ζαπορίζια ανακοίνωσαν τη δημιουργία 394 εκλογικών τμημάτων σε όλη την περιοχή και άλλων 58 στη Ρωσία και στις τρεις άλλες περιοχές όπου γίνονται τα δημοψηφίσματα.
Οι κάτοικοι της περιφέρειας Χερσώνα θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν στην Κριμαία και σε ορισμένες ρωσικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας, εκτός από την περιοχή καταγωγής τους, όπου έχουν δημιουργηθεί οκτώ εδαφικές και 198 περιφερειακές εφορευτικές επιτροπές.
Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της Χερσώνας αναμένει ότι περίπου 750.000 άνθρωποι θα λάβουν μέρος στην ψηφοφορία. Η περιφέρεια Ζαπορίζια έχει περίπου 750.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους. Η Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ έχει εκτυπώσει περίπου 1,5 εκατομμύριο ψηφοδέλτια για τους κατοίκους της.
Οι διεθνείς παρατηρητές
Όπως αναφέρει το ΤASS, και οι τέσσερις περιφέρειες δήλωσαν τη δέσμευσή τους για μέγιστη διαφάνεια και νομιμότητα, όντας ανοικτές στην παρακολούθηση από διεθνείς παρατηρητές.
Η πρόεδρος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής στο Λουγκάνσκ, Γελένα Κραβτσένκο δήλωσε την Τετάρτη ότι η Επιτροπή λαμβάνει και «εξετάζει» αιτήσεις από ξένους παρατηρητές, αν και δεν κατονόμασε τις χώρες τους. Σύμφωνα με την αξιωματούχο, ξένοι παρατηρητές και παρατηρητές που εκπροσωπούν το Επιμελητήριο των Πολιτών θα είναι παρόντες στα εκλογικά τμήματα καθώς και έξω από αυτά τις ημέρες της ψηφοφορίας.
Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή του Ντονέτσκ δήλωσε ότι αναμένει ξένους παρατηρητές και υποσχέθηκε να παράσχει περισσότερες πληροφορίες μετά τη διαπίστευση τους.
Η πρόεδρος της εκλογικής επιτροπής της περιφέρειας Χερσώνα Μαρίνα Ζαχάροβα δήλωσε ότι έχουν σταλεί προσκλήσεις «σε μεγάλο αριθμό χωρών».
Η ρωσική Κεντρική Εκλογική Επιτροπή υποσχέθηκε επίσης να στείλει δικούς της παρατηρητές για την παρακολούθηση των δημοψηφισμάτων. Η Κρατική Δούμα (η Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου) δήλωσε ότι τα μέλη όλων των κοινοβουλευτικών παρατάξεων θα λάβουν προσκλήσεις για να συμμετάσχουν στην παρακολούθηση της ψηφοφορίας.
Αυξημένα μέτρα ασφάλειας
Τέλος, σε όλες τις περιοχές θα υπάρχουν αυξημένα μέτρα ασφάλειας.
Μέλος της διορισθείσας από τη Ρωσία διοίκησης του υπό ρωσικού έλεγχο τμήματος της ουκρανικής επαρχίας Ζαπορίζια δήλωσε σήμερα πως δύο αυτοκίνητα με «Ουκρανούς σαμποτέρ» εισήλθαν στην περιοχή, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Η ομάδα εντοπίστηκε κοντά στην πόλη Πολόχι και «αντιμετωπίστηκε», μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti, επικαλούμενο τον αξιωματούχο, τον Γεβγκένι Μπαλίτσκι.
Η περιφέρεια ενέτεινε τις συνοριακές περιπολίες και τους περιορισμούς εισόδου στο πλαίσιο των μέτρων ασφαλείας για την ψηφοφορία σε ένα δημοψήφισμα με την υποστήριξη της Ρωσίας για το αν η περιοχή θα πρέπει να ενσωματωθεί στη Ρωσία.
Πάντως, το πρακτορείο Reuters δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες.