«Κακό γείτονα» χαρακτήρισε την Ελλάδα ο τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, την Πέμπτη.

Υποστήριξε δε ότι η Τουρκία «δεν αποτελεί κίνδυνο για κανένα» δείχνοντας την Ελλάδα ως υπεύθυνη για τη διακοπή των διαύλων επικοινωνίας και την κλιμάκωση της έντασης.

Και επέμεινε στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τα οποία επαναφέρει διαρκώς ως δείγμα της ελληνικής αδιαλλαξίας.

Η στροφή Ακάρ από τις δηλώσεις ακραίας επιθετικότητας στην προσπάθεια καταγγελίας της Αθήνας ως της πλευράς που απειλεί, χαρακτηρίζοντας την Τουρκία ως την «φιλειρηνική πλευρά» ακολουθεί τη «γραμμή» του  Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που επιχειρεί να χτίσει το αφήγημα της «ελληνικής απειλής».

Και αντίστοιχα «θεσμικότητας» της Τουρκίας.

Αντιστροφή επιχειρημάτων

Η Άγκυρα δείχνει να προσπαθεί να αντιστρέψει τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς, αλλά και την διεθνοποίηση της τουρκικής παραβατικότητας.

Την ίδια στιγμή εμφανίζεται να προσπαθεί να δείξει την Ελλάδα ως αυτή που είναι έτοιμη να «τραβήξει τη σκανδάλη» και να εκτροχιάσει τις σχέσεις με την Τουρκία, αναζητώντας τρόπο να της αποδώσει την ευθύνη για ένα «θερμό επεισόδιο» υπό τη μορφή ατυχήματος.

Σε αυτή την προσπάθεια δεν είναι λίγοι αυτοί που εντάσσουν και την έξοδο του σκάφους Yunus το οποίο βγήκε για επιστημονικές έρευνες σε διεθνή ύδατα και σε ένα ακραίο σενάριο μπορεί να αναζητεί να εμπλακεί σε ένα «επεισόδιο» που θα μπορούσε να φέρει την Αθήνα στη θέση του κατηγορούμενου.

Τα σενάρια του ατυχήματος και της έντασης

Ήδη σε Πεντάγωνο και Υπουργείο Εξωτερικών, τα επιτελεία διπλωματών και στρατιωτικών αναλυτών επεξεργάζονται τα πιθανά σενάρια της πρόκλησης στο πεδίο αλλά και στη διπλωματία.

Προσφυγικό. Το πεδίο του προσφυγικού – μεταναστευτικού είναι ένα από αυτά που μπορούν να δώσουν αφορμή για ένα ατύχημα και στο οποίο θα μπορούσε να επενδύσει η τουρκική πλευρά για να παγιδεύσει την Αθήνα, σημειώνουν αρμόδιες πηγές.

Υπογραμμίζουν ότι η Άγκυρα δουλεύει συστηματικά στο εν λόγω ζήτημα, τόσο κατηγορώντας την Αθήνα για βίαιες απωθήσεις, ενώ την εικόνα έρχεται να συμπληρώσει το αφήγημα της «τρομοκρατίας» που η Τουρκία συνδέει με την προσφυγική δομή του Λαυρίου.

Παράλληλα με τις ειδήσεις περί φερόμενων «αγριοτήτων και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας» των ελληνικών αρχών απέναντι στους πρόσφυγες η Άγκυρα δημοσιεύει και περιπτώσεις «τρομοκρατών» «γκιουλενιστών» και μελών του ΡΚΚ, που επιχείρησαν να περάσουν στην Ελλάδα και τελευταία στιγμή αναχαιτίστηκαν από τις τουρκικές αρχές.

Σε αυτό το πλαίσιο το προσφυγικό θεωρείται ότι μπορεί να αποτελέσει πεδίο εξέλιξης ενός «ατυχήματος» είτε στο Αιγαίο, είτε στον Έβρο, εάν η Τουρκία επιχειρήσει εκ νέου εργαλειοποίηση του προσφυγικού στα πρότυπα του 2020.

Υπερπτήσεις – παραβιάσεις. Οι υπερπτήσεις και οι παραβιάσεις των τουρκικών μαχητικών έχουν αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα, με ορισμένες μέρες μάλιστα να καταγράφονται δεκάδες περιστατικά.

Ένα πεδίο υψηλού κινδύνου για πρόκληση «ατυχήματος» όπως επισημαίνουν πηγές με γνώση των εξελίξεων, που υπογραμμίζουν ότι το κλειδί για την αποφυγή ενός επεισοδίου είναι η απόλυτη ψυχραιμία των πιλότων.

Κάτι που δεν είναι αυτονόητο στις συνθήκες που καλούνται να λειτουργήσουν σε καθημερινή βάση.

Ψαράδες. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν καταγγελθεί επεισόδια μεταξύ τουρκικών ή ελληνικών αλιευτικών και εμπλοκή των δυνάμεων του λιμενικού και των δύο χωρών. Μία λάθος κίνηση θα μπορούσε να δώσει την αφορμή για ένα «ατύχημα» και την εμπλοκή των δύο πλευρών σε ένα επεισόδιο με απρόβλεπτες συνέπειες.

Ναυτικός αποκλεισμός. Διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι μία τέτοια κίνηση από την πλευρά της Άγκυρας σε ελληνικό νησί με αιχμή την επίκληση στο «καθεστώς αποστρατικοποίησης» και την υποτιθέμενη ύπαρξη απειλής εναντίον της Τουρκίας πολύ κοντά στις ακτές της.

Ξεπερνά κατά πολύ το casus belli και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ξεκάθαρα επιθετική πολεμική κίνηση.

Γεωτρύπανα. Το σενάριο της έλευσης ενός τουρκικού γεωτρύπανου ή σεισμογραφικού σε νερά ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων ή στην κυπριακή ΑΟΖ είναι από αυτά που θα στερούσαν από την Τουρκία το – έστω και ψευδεπίγραφο – άλλοθι της «νομιμότητας».  Ως εκ τούτου – προς το παρόν και έως ότου υπάρξει μία ενδεχόμενη κίνηση από την ελληνική πλευρά – δείχνει να απομακρύνεται.

Η Ελλάδα «απειλεί»…

Η κίνηση του τούρκου προέδρου να φέρει το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου στο τραπέζι του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας την Τετάρτη, σημειώνοντας παράλληλα την ελληνική προκλητικότητα, δημιουργεί το πολιτικό πλαίσιο η Ελλάδα να χαρακτηριστεί «απειλή» για την ασφάλεια της χώρας. Και να αρχίσουν να συζητούνται μέτρα αντιμετώπισης της.

Την ίδια στιγμή η Άγκυρα στοχοποιεί και την Ουάσιγκτον, ως  τη δύναμη η οποία «υποκινεί» την Ελλάδα και την συνδράμει στη στρατικοποίηση των νησιών, με τον τούρκο πρόεδρο να κάνει για μία ακόμα φορά αναφορά το βράδυ της Τετάρτης στις «εννιά αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα» δείχνοντας την σαφή ενόχληση του.

Για την Άγκυρα οι επιλογές των ΗΠΑ δείχνουν διάθεση περικύκλωσης της και αποδυνάμωσης του ρόλου που θα ήθελε ο Ερντογάν να παίξει στην περιοχή. Με την Ουάσιγκτον να θεωρείται σταθερά «εχθρός» από το πραξικόπημα του 2016 και μετά.

Η Κύπρος στο στόχαστρο

Στο ίδιο πλαίσιο ο Ερντογάν υπογραμμίζει ότι δεν θα αφήσει αναπάντητο το θέμα της άρσης του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ απέναντι στην Κύπρο. Υπενθύμισε δε ότι έχει ήδη 40.000 τούρκους στρατιώτες στο νησί. Προανήγγειλε ωστόσο ενίσχυση των εξοπλισμών και των βάσεων που διατηρεί η Τουρκία στα κατεχόμενα κάνοντας αναφορά σε διατάραξη της ισορροπίας από την πλευρά της Ουάσιγκτον.

Το Κυπριακό αναμένεται να έρθει ξανά στο επίκεντρο της τουρκικής προκλητικότητας ενόψει της 15ης Νοεμβρίου, ημέρα ανακήρυξης του ψευδοκράτους κατά την οποία η Άγκυρα θέλει να παρουσιάσει με τον Ερντογάν στα κατεχόμενα απτά αποτελέσματα προώθησης της αναγνώρισης των κατεχομένων.

Οι κινήσεις και τα σενάρια φέρνουν την ελληνική πλευρά να επιμένει εμφατικά στην «ψυχραιμία» και το σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει η Αθήνα να παρασυρθεί στο παιχνίδι που θέλει να τη σύρει η Τουρκία.

Ζητούμενο ο διάλογος

Ενώ ενισχύονται οι αναλυτές που υπογραμμίζουν την ανάγκη να επαναλειτουργήσει ο δίαυλος επικοινωνίας Μεγάρου Μαξίμου – Ιμπραχήμ Καλίν, με την επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννα Μαρία Μπούρα να φέρεται έτοιμη να αναλάβει δράση, σύμφωνα με μη διασταυρωμένες πηγές.

Ωστόσο όπως εκτιμούν αναλυτές και διπλωμάτες το να λειτουργήσουν τα κανάλια επικοινωνίας Αθήνας – Άγκυρας υπονομεύεται σταθερά από τον Ερντογάν με το κλίμα να διαμορφώνεται πιο αρνητικό από κάθε άλλη φορά.

Και την ελληνική πλευρά να κινδυνεύει να κατηγορηθεί σε περίπτωση επιδίωξης διαλόγου. Όπως επισημαίνουν ωστόσο αναλυτές και διπλωμάτες ο διάλογος είναι μονόδρομος για την εκτόνωση της έντασης και την περαιτέρω έκθεση των πραγματικών προθέσεων της Άγκυρας σε περίπτωση που αρνηθεί τη συνεννόηση.