Ένα μέλος του στενού κύκλου του Βλαντίμιρ Πούτιν εξέφρασε τις τελευταίες εβδομάδες τη διαφωνία του απευθείας στον Ρώσο πρόεδρο σχετικά με τους χειρισμούς του στον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με πληροφορίες που απέκτησαν οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, αποκαλύπτει η εφημερίδα «The Washington Post»
Η κριτική αυτή σηματοδοτεί την πιο ξεκάθαρη ένδειξη της αναταραχής εντός της ρωσικής ηγεσίας, σχετικά με τη διαχείριση ενός πολέμου που έχει πάει καταστροφικά στραβά για τη Μόσχα, αναγκάζοντας τον Πούτιν, τον περασμένο μήνα, να διατάξει την επιστράτευση εκατοντάδων χιλιάδων στρατιωτών σε μια απελπισμένη προσπάθεια να αντιστραφούν οι πρόσφατες απώλειες στο πεδίο της μάχης.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι συγκεκριμένες πληροφορίες κρίθηκαν τόσο σημαντικές, ώστε να συμπεριληφθούν στην καθημερινή ενημέρωση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, για τις μυστικές πληροφορίες και να γίνουν αντικείμενο συζήτησης με άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Κακή διαχείριση και λάθη
Η δυσαρέσκεια που εξέφρασε το μέλος του στενού κύκλου του Πούτιν αφορούσε σε αυτό που θεώρησε ως κακή διαχείριση της πολεμικής προσπάθειας, καθώς και στα λάθη που γίνονται από εκείνους που εκτελούν την στρατιωτική εκστρατεία.
Η ταυτότητα του «insider» δεν μπορούσε να επιβεβαιωθεί, αν και το όνομα έχει συμπεριληφθεί σε αναφορές των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
Οι νέες πληροφορίες, σε συνδυασμό με τα σχόλια Ρώσων αξιωματούχων, υπογραμμίζουν τις διαιρέσεις εντός του ανώτερου κλιμακίου του Πούτιν, όπου οι αξιωματούχοι εδώ και καιρό απεχθάνονται να φέρνουν άσχημα νέα σε έναν αυταρχικό ηγέτη, ο οποίος θεωρείται πιο απομονωμένος από κάθε άλλη φορά κατά τη διάρκεια της 22χρονης διακυβέρνησής του.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες.
Ο αριθμός των ανθρώπων, που ο Πούτιν υπολογίζει ως στενούς ή έμπιστους συνεργάτες και συμβούλους, είναι μικρός και αποτελείται κυρίως από πρώην συναδέλφους του από την εποχή που υπηρετούσε ως αξιωματικός της KGB, καθώς και από εκείνους που γνώρισε όταν ήταν αναπληρωτής του δημάρχου της Αγίας Πετρούπολης τη δεκαετία του 1990, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Η επιστράτευση προκάλεσε εσωτερική αναταραχή, ώθησε εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους σε στρατεύσιμη ηλικία να εγκαταλείψουν τη χώρα, ενώ πολλοί άνθρωποι ταλαιπωρήθηκαν από γραφειοκρατική ανικανότητα, αφού κλήθηκαν να παρουσιαστούν στον στρατό και δεν ήταν κατάλληλοι.
«Ο Πούτιν δεν βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού»
Καθώς ο πόλεμος διανύει τον όγδοο μήνα του και η ρωσική νίκη παραμένει ασύλληπτη και ασαφής, η αδιαμφισβήτητη πίστη που απολάμβανε ο Πούτιν μπορεί να υποχωρεί, δήλωσαν αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών, αλλά προειδοποίησαν πως δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Ρώσος ηγέτης βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.
«Από την έναρξη της κατοχής στην Ουκρανία, γίναμε μάρτυρες μιας αυξανόμενης ανησυχίας ορισμένων από τον στενό κύκλο του Πούτιν», δήλωσε ένας αξιωματούχος των δυτικών μυστικών υπηρεσιών. «Οι εκτιμήσεις μας υποδηλώνουν ότι αυτή η ανησυχία έχει προκληθεί κυρίως από τις πρόσφατες ρωσικές απώλειες, την εσφαλμένη κατεύθυνση του πολέμου και τις εκτεταμένες στρατιωτικές ελλείψεις».
Ένας δεύτερος ανώτερος δυτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι εσωτερικές εντάσεις «συνάδουν με τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η εκστρατεία για τους Ρώσους και την ατμόσφαιρα στο Κρεμλίνο. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, που είναι πεπεισμένοι ότι αυτό δεν πάει καλά ή ότι δεν είναι αυτή η σωστή πορεία δράσης».
Πεσκόφ: «Απολύτως αναληθές»
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αναγνώρισε ότι υπήρξαν διαφωνίες και συζητήσεις μεταξύ των Ρώσων ανώτερων αξιωματούχων, καθώς ο Πούτιν αντιμετώπιζε κρίσιμες αποφάσεις όπως η επιστράτευση.
«Υπάρχουν διαφωνίες σε τέτοιες στιγμές. Κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να ενεργήσουμε διαφορετικά», δήλωσε ο Πεσκόφ στην «Washington Post». «Αλλά όλα αυτά είναι μέρος της συνήθους διαδικασίας».
Ερωτηθείς σχετικά με τις διαφωνίες εντός του στενού κύκλου του Πούτιν, ο Πεσκόφ είπε: «Υπάρχουν επιχειρήματα εργασίας για την οικονομία, για τη διεξαγωγή της στρατιωτικής επιχείρησης. Υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα. Αυτό είναι μέρος της συνήθους διαδικασίας και δεν αποτελεί ένδειξη διάσπασης».
Ωστόσο, ο Πεσκόφ δήλωσε ότι οι αναφορές των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σχετικά με ένα άτομο του στενού κύκλου του Πούτιν, που αμφισβητεί άμεσα τον Ρώσο ηγέτη, είναι «απολύτως αναληθείς».
Οπλισμένες με αμερικανικά και ευρωπαϊκά όπλα, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν ανακαταλάβει χιλιάδες τετραγωνικά μίλια εδάφους τις τελευταίες εβδομάδες από έναν ρωσικό στρατό που υποφέρει από ελλείψεις προσωπικού.
Οι απώλειες ώθησαν το Κρεμλίνο να οργανώσει βιαστικά στημένα δημοψηφίσματα και να ανακοινώσει επίσημες προσαρτήσεις κατεχόμενων εδαφών, που καταδικάστηκαν ευρέως ως παράνομες, ενώ παράλληλα άρχισε να επιστρατεύει εκατοντάδες χιλιάδες στρατιωτικούς εφέδρους, παρά τον κίνδυνο εγχώριων αντιδράσεων και διαμαρτυριών.
Ο Πούτιν έχει επίσης απειλήσει να λάβει ακραία μέτρα για την προστασία του ρωσικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης πυρηνικών όπλων, ελπίζοντας ότι η απειλή θα κάνει τους υποστηρικτές της Ουκρανίας να σκεφτούν δύο φορές για το πόσο μακριά θα πρέπει να επιτραπεί στο Κίεβο να προχωρήσει.
Ακραίοι καυγάδες μεταξύ των συμμάχων του Πούτιν
Η κατάσταση έχει οδηγήσει σε δημόσια κριτική κατά του υπουργού Άμυνας του Πούτιν και κορυφαίων στρατηγών του, σε μια σπάνια έκρηξη δυσαρέσκειας.
Ο Ραμζάν Καντίροφ, επικεφαλής της Τσετσενικής Δημοκρατίας της Ρωσίας, ο οποίος έχει στείλει τσετσενικές πολιτοφυλακές να πολεμήσουν κατά της Ουκρανίας, επιτέθηκε σε έναν κορυφαίο στρατηγό τις τελευταίες ημέρες και είπε ότι θα πρέπει να υποβιβαστεί σε οπλίτη.
Μετά τα σχόλια αυτά, ο Καντίροφ ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν προήγαγε τον Τσετσένο στον βαθμό του στρατηγού συνταγματάρχη.
Ο Γεβγένι Πριγκόζιν, ένας μακροχρόνιος σύμμαχος του Πούτιν, του οποίου οι μισθοφόροι Wagner πολεμούν επίσης για τη Μόσχα στην Ουκρανία, συμφώνησε με τον Καντίροφ, περιγράφοντας τους Ρώσους στρατιωτικούς ηγέτες ως… «σκουπίδια» σε μια δήλωση.
Ένας αξιωματούχος, που τοποθετήθηκε από τη Μόσχα στην κατεχόμενη Χερσώνα, περιέγραψε την υποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων τις τελευταίες ημέρες βορειοανατολικά της πόλης, ως «ανασύνταξη» και υποστήριξε ότι η περιοχή «έχει κλειδώσει», αλλά αποκάλεσε επίσης κορυφαίους Ρώσους στρατιωτικούς ηγέτες «προδότες και ανίκανους»!
«Πράγματι, πολλοί άνθρωποι λένε ότι αν ήταν ο υπουργός Άμυνας, που έφερε τα πράγματα σε αυτή την κατάσταση, θα πυροβολούσαν τους εαυτούς τους αν ήταν πραγματικοί αξιωματικοί», δήλωσε την Πέμπτη ο Kirill Stremousov, αναπληρωτής επικεφαλής της εγκατεστημένης από τη Ρωσία διοίκησης της Χερσώνας, σε ένα βίντεο στο Telegram.
«Εύθραστη η θέση του Πούτιν»
Τα προβλήματα του Πούτιν στο πεδίο της μάχης επιδεινώνονται από μια τυχαία επιστράτευση στη Ρωσία.
«Μου φαίνεται ότι η θέση του είναι εύθραυστη», δήλωσε ένας Ρώσος αξιωματούχος για τον Πούτιν, σε συνέντευξή του την ημέρα που ανακοινώθηκε η επιστράτευση.
«Όλους αυτούς τους μήνες, έχουμε ακούσει ότι ο μισός κόσμος είναι με το μέρος μας. Αλλά ούτε ο Μόντι, ούτε ο Σι το υποστηρίζουν τώρα», δήλωσε ο Ρώσος αξιωματούχος, αναφερόμενος στον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι και τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, οι οποίοι φάνηκε να παίρνουν αποστάσεις από την πολεμική προσπάθεια του Πούτιν, κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής τον περασμένο μήνα στο Ουζμπεκιστάν.
Σε μια άλλη συζήτηση αυτή την εβδομάδα, ο αξιωματούχος είπε ότι δεν είχε ακούσει για άμεσες αντιδράσεις προς τον Πούτιν από τον στενό του κύκλο. Αλλά «υπάρχουν διαμαρτυρίες» από τους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών επιτροπών για το πώς ο πρόεδρος και ο στρατός διεξάγουν τον πόλεμο – «για το γιατί ο στρατός δεν προμηθεύεται σωστά, για το γιατί η εκστρατεία δεν πηγαίνει όπως θα έπρεπε», εξήγησε ο ίδιος Ρώσος αξιωματούχος.
Ανώτεροι αξιωματούχοι ασφαλείας στην Ευρώπη δήλωσαν πως δεν γνώριζαν ότι κάποιος είχε τολμήσει να αμφισβητήσει ευθέως τον Πούτιν σχετικά με την πορεία των γεγονότων στην Ουκρανία και πρόσθεσαν ότι δεν είχαν δει τις αναφορές των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για την κριτική που ασκείται στον Πούτιν.
Ακόμα κι έτσι, ορισμένοι από αυτούς τους αξιωματούχους δήλωσαν ότι οι ρωγμές γίνονται όλο και πιο εμφανείς σε πολλά στρώματα του ρωσικού συστήματος, αναφέροντας κρούσματα κριτικής και υποδείξεων σε όλο τον ρωσικό στρατό, τις υπηρεσίες ασφαλείας και τις περιφερειακές κυβερνήσεις, που αναγκάζουν τώρα τους άνδρες στρατεύσιμης ηλικίας να υπηρετήσουν.
«Κριτική πίσω από την πλάτη του και μέσα στο Κρεμλίνο»
Ένας ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος ασφαλείας περιέγραψε μία αυξανόμενη «κριτική στον Πούτιν, πίσω από την πλάτη του», μεταξύ άλλων και από τις τάξεις του Κρεμλίνου. «Νομίζουν ότι είναι πεισματάρης», είπε ο αξιωματούχος, και «εμμονικός με την Ουκρανία» – μια «εμμονή, με την οποία δεν συμφωνούν απαραίτητα».
Ένας δεύτερος αξιωματούχος ασφαλείας στην Ευρώπη δήλωσε: «Υπάρχουν αποδιοπομπαίοι τράγοι. Τους δείχνουν με το δάχτυλο. Όλα αυτά συμβαίνουν».
Δύο στελέχη ρωσικών επιχειρήσεων, που διατηρούν επαφές με πολιτικούς αξιωματούχους, επανέλαβαν αυτά τα συναισθήματα που κυριαρχούν στον κύκλο του Πούτιν, και δήλωσαν ότι οι επόμενες εβδομάδες θα μπορούσαν να είναι κρίσιμες για τον μέλλο του Ρώσου ηγέτη και των αποφάσεων που θα λάβει σχετικά με τον πόλεμο.
Εάν ο ρωσικός στρατός δεν ανακόψει τις απώλειες, τότε θα ξεσπάσουν εσωτερικές διαμάχες, δήλωσε ένας από αυτούς τους ανθρώπους, μέλος της ρωσικής επιχειρηματικής ελίτ. «Αυτό είναι ένα σημείο ρήξης».
Η επιστράτευση έχει αποδειχθεί ευρέως αντιδημοφιλής στη Ρωσία και μπορεί να σηματοδοτήσει το γεγονός, ο Πούτιν, αισθανόμενος πίεση, να λάβει ακραία μέτρα.
Επί μήνες, ο Πούτιν αντιστεκόταν στην πρόσκληση πρόσθετων δυνάμεων, ακόμη και όταν οι απώλειες στο πεδίο της μάχης έδειχναν ότι δεν είχε αναπτύξει επαρκείς δυνάμεις στην αρχή του πολέμου.
Ήδη από την άνοιξη του τρέχοντος έτους, όταν το σχέδιο του Πούτιν για μια γρήγορη εισβολή και κατοχή της Ουκρανίας είχε ξεκάθαρα εκπνεύσει, αναλυτές των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών εκτίμησαν ότι θα έπρεπε να ανακοινώσει μια ευρεία επιστράτευση – που θα ανερχόταν σε εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον στρατιώτες – αν ήλπιζε να επιτύχει τους στόχους του, κάτι που εκείνη την εποχή ο Πούτιν πίστευε ότι θα μπορούσε ακόμη να κάνει, σύμφωνα με έναν ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο που γνωρίζει το θέμα.
Η πιο επικίνδυνη κίνηση της καριέρας του
Η απόφαση του Πούτιν να επιστρατεύσει 300.000 επιπλέον στρατιώτες, σύμφωνα με Ρώσους αξιωματούχους, κατατάσσεται στις πιο αποσταθεροποιητικές και πολιτικά επικίνδυνες κινήσεις της καριέρας του και «μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια του καθεστώτος», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος ασφαλείας.
Άλλοι, ωστόσο, είπαν ότι παρά τη μαζική έξοδο ανδρών στρατιωτικής ηλικίας από την Ρωσία, ο Πούτιν πέρασε ένα σημαντικό κατώφλι χωρίς να προκαλέσει κάποια ουσιαστική εσωτερική αμφισβήτηση της εξουσίας του.
Ακόμη και περιφερειακοί αξιωματούχοι, που έχουν εξοργιστεί από την επιστράτευση, συμμορφώνονται σε συντριπτικό βαθμό, παρέχοντας δεκάδες χιλιάδες νεοσύλλεκτους.
«Όλοι είναι πρόθυμοι να ψάξουν για σημάδια αναδίπλωσης της Ρωσίας, και όντως βλέπετε εσωτερικές εντάσεις», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Βαλτικής. «Αλλά η Ρωσία βρίσκεται πλέον σε πολεμική φάση και συνεχίζει να προχωρά. Δεν έχουμε δει τίποτα που να υποδηλώνει το αντίθετο», προσέθεσε.