Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης της Smriti Mallapaty στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Nature με θέμα τον εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2 στα παιδιά.
Έγκριση σε πάνω από 120 χώρες ο εμβολιασμός σε παιδιά άνω των 5 ετών
Ο εμβολιασμός έναντι του SARS-CoV-2, έχει εγκριθεί σε πάνω από 120 χώρες ανά τον κόσμο για παιδιά άνω των 5 ετών. Σε μερικές χώρες έχει αρχίσει η χορήγηση του mRNA εμβολίου της Pfizer/BioNTech σε νεογνά ηλικίας 6 μηνών και άνω. Λόγω της πιο πρόσφατης εμφάνισης της παραλλαγής Όμικρον, τα δεδομένα ανοσοποίησης του εμβολίου είναι περιορισμένα δεδομένου ότι πολλά παιδιά έχουν ήδη νοσήσει τουλάχιστον μία φορά από Covid-19. Σύμφωνα με τη συλλογή δεδομένων που πραγματοποίησε το περιοδικό Nature, περίπου το 90% των χωρών παγκοσμίως έχει εγκρίνει τον εμβολιασμό των παιδιών με το εμβόλιο mRNA.
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Σχετικά με ανεπιθύμητες ενέργειες παρατηρήθηκαν ήπια επεισόδια περικαρδίτιδας και μυοκαρδίτιδας, κυρίως σε νέους άνδρες ηλικίας 16-24 ετών. Σπάνιες περιπτώσεις (1/1000000) καταγράφηκαν σε παιδιά ηλικίας 5-11 ετών. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν κεφαλαλγία και εμπύρετο.
Είναι το εμβόλιο επαρκές;
Η συχνότερη ερώτηση των γονέων όσον αφορά τον εμβολιασμό των παιδιών είναι εάν το εμβόλιο είναι επαρκές για την πρόληψη νόσησης λόγω της μεγάλης διασποράς της παραλλαγής Όμικρον στην κοινότητα. Τα δεδομένα που υπάρχουν από τα mRNA εμβόλια που κυκλοφορούν από την Pfizer/BioNTech και Moderna αναφέρουν ότι ο εμβολιασμός προστατεύει από σοβαρή νόσηση Covid-19 αλλά είναι λιγότερα αποτελεσματικά στον περιορισμό την διασποράς του ιού.
Μελέτες
Μελέτες που διενεργήθηκαν σε Σιγκαπούρη, Ηνωμένες πολιτείες και Ιταλία αναφέρουν ότι ο εμβολιασμός με δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer/BioNTech προσφέρει μέτρια προς καλή προστασία σε παιδιά ηλικιών 5 – 11 ετών και εφήβους μειώνοντας το ρίσκο μεταξύ 40 και 83%. Σε κάποιες χώρες έχει χορηγηθεί και τρίτη δόση του εμβολίου mRNA, αυξάνοντας την ανοσία των παιδιών. Έξι μήνες μετά την δεύτερη δόση που τα ποσοστά ανοσοποίησης είχαν μειωθεί, διενεργήθηκε η τρίτη δόση η οποία αύξησε την προστασία ως προς την επίσκεψη στα επείγοντα του νοσοκομείου λόγω Covid-19 στο 81%. Τα εμβόλια προστατεύουν επίσης από μια σπάνια αλλά σοβαρή επιπλοκή της Covid-19, γνωστή ως πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο στα παιδιά. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν ο εμβολιασμός μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αποφύγουν το σύνδρομο μακροχρόνιου Covid-19. Μια μελέτη που διενεργήθηκε στο Qatar, και ανακοινώθηκε ως προ-δημοσίευση τον περασμένο Ιούλιο, ανέδειξε ότι στα παιδιά η προστασία έναντι της νόσησης από την παραλλαγή Όμικρον μετά από 2 δόσεις του εμβολίου Pfizer ήταν μόλις 26% ενώ μετά από 3 μήνες από την δεύτερη δόση μειώθηκε σε αμελητέα επίπεδα. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι έφηβοι 12 ετών και άνω λαμβάνουν 30μgr του εμβολίου ενώ τα παιδιά 10μgr του εμβολίου.
Τρεις δόσεις
Ωστόσο, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα των κλινικών δοκιμών με το εμβόλιο Pfizer/BioNTech που δημοσιεύτηκαν τον περασμένο Αύγουστο, οι τρεις δόσεις του εμβολίου είχαν αποτελεσματικότητα 76% στην πρόληψη της Covid-19 σε παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 2 ετών και 72% σε παιδιά ηλικίας 2-4 ετών κατά τη χρονική περίοδο που η παραλλαγή Όμικρον BA.2 επικρατούσε.
Το εμβόλιο στα παιδιά προστατεύει από τη σοβαρή νόσο
Συμπερασματικά, ο εμβολιασμός Covid-19 στα παιδιά προστατεύει από τη σοβαρή νόσο και τις επιπλοκές της λοίμωξης. Παράλληλα όμως πρέπει να σημειωθεί η ανάγκη να διασφαλιστεί η καθολική πρόσβαση των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο στα εμβολιαστικά προγράμματα τόσο έναντι της Covid-19 όσο και άλλων λοιμωδών νόσων για την πρόληψη επιδημικών εξάρσεων.