Σε συμφωνία, με πολλούς όμως αστερίσκους, για τα μέτρα περιορισμού των τιμών του φυσικού αερίου κατέληξαν οι 27 ηγέτες της ΕΕ. Υστερα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν από το βράδυ της Πέμπτης έως και τα ξημερώματα της Παρασκευής, και εν μέσω έντονων διαφωνιών ανάμεσα στα μπλοκ των χωρών που υποστηρίζουν τη λύση της επιβολής πλαφόν και εκείνων που αμφιβάλλουν για την αποτελεσματικότητά τους, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε ένα «κείμενο συμφωνίας», όπως το χαρακτήρισε ο πρόεδρός του Σαρλ Μισέλ.
Περιλαμβάνει εννέα μέτρα, και οι 27 ηγέτες καλούν τους υπουργούς Ενέργειας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τα ολοκληρώσουν τεχνικά. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χθες το μεσημέρι σε συνέντευξη τύπου είπε για την απόφαση των αρχηγών κρατών μελών της πως οι υπουργοί Ενέργειας πρέπει τώρα να εξειδικεύσουν τις προτάσεις, για να πάρουν τον υποχρεωτικό χαρακτήρα που απαιτείται. «Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες και πρέπει να συμφωνήσουν οι υπουργοί Ενέργειας» τόνισε. «Δεν μπορώ να πω ότι 100% θα επιτευχθεί τεχνική συμφωνία, ωστόσο έχουμε πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες. Δεν θέλουμε το θέμα να επιστρέψει σε επίπεδο ηγετών. Αν γυρίσει το θέμα σε εμάς θα είναι σίγουρα μια κακή εξέλιξη γιατί θα σημαίνει ότι έχει προκύψει απρόβλεπτη δυσκολία που δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν οι υπουργοί».
ΤΑ ΜΕΤΡΑ.
Ανάμεσα στα μέτρα που αποφασίστηκαν χθες είναι και οι προτάσεις της Ελλάδας για ανώτατο όριο διακύμανσης της τιμής του φυσικού αερίου TTF, αλλά και της Γαλλίας για πλαφόν στην τιμή του συγκεκριμένου καυσίμου εφόσον προορίζεται για την ηλεκτροπαραγωγή.
Από την ανάγνωση όμως των μέτρων είναι εύκολο να διαπιστωθεί πως οι λύσεις των πλαφόν παραπέμπονται σε «μπόλικη» τεχνική επεξεργασία προκειμένου να γίνουν διατάξεις ευρωπαϊκού κανονισμού. Επίσης και για να εφαρμοστούν θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αλλά και η ίδια η συντακτική διατύπωσή τους φανερώνει αφενός τον δρόμο που έχουν μπροστά τους τα συγκεκριμένα μέτρα και κυρίως τη διαφωνία μεταξύ των ομάδων των κρατών με επικεφαλής τη Γερμανία και εκείνων που εκπροσωπούνταν από την Ελλάδα και τη Γαλλία.
Η ελληνική πρόταση αποτυπώνεται ως εξής: «Προσωρινός δυναμικός διάδρομος τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου, ούτως ώστε να περιορίζονται αμέσως τα περιστατικά υπερβολικών τιμών αερίου, λαμβανομένων υπόψη των διασφαλίσεων, οι οποίες προβλέπονται στο άρθρο 23 παράγραφος 2 του σχεδίου κανονισμού του Συμβουλίου που προτάθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022».
Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ.
Με αστερίσκους υιοθετείται και η γαλλική πρόταση: «Προσωρινό πλαίσιο της ΕΕ για να τεθεί ανώτατο όριο στην τιμή του αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης ανάλυσης κόστους και οφέλους, χωρίς να τροποποιείται η αξιολογική κατάταξη, ενώ θα αποτρέπεται η αύξηση της κατανάλωσης αερίου, θα καλύπτονται οι χρηματοδοτικές και διανεμητικές επιπτώσεις και ο σχετικός αντίκτυπος στις ροές πέραν των συνόρων της ΕΕ».
Πάντως κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν μετά το τέλος της πολύωρης διαπραγμάτευσης: «Οι διαφορές γεφυρώθηκαν. Υπήρξε κατανόηση ότι η Ευρώπη χρειάζεται μία παρέμβαση, όπως το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Παρέμβαση που κάποιοι δεν συζητούσαν καν πριν από λίγο καιρό. Δόθηκε έτσι ένα μήνυμα για την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση και να προστατεύσει πολίτες και επιχειρήσεις».
Τα υπόλοιπα μέτρα που συμφώνησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πλέον καλούνται οι υπουργοί Ενέργειας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ολοκληρώσουν τεχνικά είναι:
1 Εθελοντική κοινή αγορά αερίου με την αξιοποίηση της πλατφόρμας ενέργειας της Ε και επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων με αξιόπιστους εταίρους για την επίτευξη ανταγωνιστικότερων τιμών.
2Νέος συμπληρωματικός δείκτης αναφοράς έως τις αρχές του 2023 που να αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου.
3Βελτιώσεις στη λειτουργία των αγορών ενέργειας για την αύξηση της διαφάνειας της αγοράς, την άμβλυνση της κρίσης ρευστότητας και την εξάλειψη των παραγόντων που ενισχύουν τη μεταβλητότητα των τιμών του φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
4Ταχύτερες διαδικασίες για την αδειοδότηση έργων ΑΠΕ.
5Μέτρα ενεργειακής αλληλεγγύης σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
6Αυξημένες προσπάθειες για εξοικονόμηση ενέργειας.
7Κινητοποίηση συναφών εργαλείων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο με άμεση προτεραιότητα την προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, ιδίως των πλέον ευάλωτων στις κοινωνίες μας, αναφέρουν χαρακτηριστικά οι 27.
