Οι ειδεχθείς ιστορίες κακοποίησης ανήλικων θυμάτων που στοιχειώνουν το τελευταία διάστημα την επικαιρότητα, με αποκορύφωμα την υπόθεση της 12χρονης στον Κολωνό, έχουν αναζωπυρώσει τον διάλογο που αναζητά αποτελεσματικά μέτρα καταστολής των σεξουαλικών εγκλημάτων. Υπό τις εξελίξεις αυτές θα έλεγε κανείς πως ήταν θέμα χρόνου να έρθει στο προσκήνιο ο χημικός ευνουχισμός που εφαρμόζεται στο εξωτερικό ως μέθοδος για την επανένταξη των βιαστών στην κοινωνία, εν τούτοις… σκοντάφτει σε επιχειρήματα τόσο ηθικά όσο και επιστημονικά.
Τη συζήτηση άνοιξε επίσημα την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, βάζοντας στο τραπέζι των συζητήσεων το θέμα του χημικού ευνουχισμού των παιδόφιλων και βιαστών παιδιών «ως μηχανισμού ποινικής συνδιαλλαγής της πολιτείας με αυτούς». Μάλιστα, την αμέσως επόμενη ημέρα επανήλθε για να διευκρινίσει πως το μέτρο αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει σε εθελοντική βάση, όπως άλλωστε συμβαίνει σε αρκετές χώρες.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πως θα μπορούσε να εφαρμοστεί, με απαραίτητη εν τούτοις προϋπόθεση τη συναίνεση του καταδικασθέντος. Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Βορίδης ανέλυσε πως «αν κάποιος από αυτούς τους εγκληματίες επιθυμεί να κάνει την ιατρική πράξη του χημικού ευνουχισμού του» αυτό θα μπορούσε να «οδηγήσει σε ευεργετικά αποτελέσματα σε σχέση με την ποινική του μεταχείριση». Για την ιστορία πάντως, ο χειρουργικός και ο φαρμακευτικός ευνουχισμός μπορεί να είναι ευρέως γνωστός για την εφαρμογή του σε εγκληματίες σεξουαλικών αδικημάτων, στην πραγματικότητα όμως αποτελεί «εργαλείο» πρώτης γραμμής στην καθημερινή ιατρική πράξη για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη αλλά και του καρκίνου του μαστού – που υπενθυμίζεται πως «χτυπάει» και τους άντρες.
Τι λένε οι ειδικοί
Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τους ειδικούς της παγκοσμίου φήμης κλινικής των ΗΠΑ «Cleveland», με τη λήψη ειδικών φαρμάκων καταστέλλεται η παραγωγή των ανδρικών ορμονών (δηλαδή των ανδρογόνων και πιο συγκεκριμένα της τεστοστερόνης και της διυδροτεστοστερόνης, DHT) με αποτέλεσμα να δίδεται η δυνατότητα στον θεράποντα γιατρό να ελέγχει την ανάπτυξη του καρκίνου και να εμποδίσει τις μεταστάσεις.
Και παρότι τα διαθέσιμα σκευάσματα (ενέσιμα ή σε μορφή χαπιού) είναι αρκετά, στις περιπτώσεις των καταδικασθέντων για βιασμό η χορήγηση οξικής λευπρολίδης, ενός αγωνιστή της ορμόνης απελευθέρωσης της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LHRH), είναι η πιο συχνή στον χημικό ευνουχισμό σήμερα. Και αυτό διότι το συγκεκριμένο φάρμακο φαίνεται να έχει υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στη μείωση των σεξουαλικών ορμών.
Παράλληλα όμως οι ειδικοί προτείνουν ο φαρμακευτικός ευνουχισμός να συνοδεύεται με ψυχοθεραπεία, με στόχο την ολιστική προσέγγιση για την καταστολή των παρορμήσεων που οδηγούν σε σεξουαλικά εγκλήματα.
Οι παρενέργειες
Ωστόσο ο ευνουχισμός έχει σημαντικές παρενέργειες, ιδίως δε για εκείνους τους ασθενείς που κάνουν μακροχρόνια χρήση. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τους ειδικούς της κλινικής «Cleveland», τα καρδιαγγειακά νοσήματα και προβλήματα στον μεταβολισμό είναι μερικές από τις συνήθεις παρενέργειες. Επιπρόσθετα στην ίδια λίστα συμπεριλαμβάνονται η κατάθλιψη, η αναιμία, το αιφνίδιο αίσθημα καύσου αλλά και η μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας. Μακροπρόθεσμα επίσης ο ευνουχισμός μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυϊκής μάζας, οστεοπόρωση και αύξηση βάρους.
Είναι πάντως σημαντικό να υπογραμμιστεί πως οι παρενέργειες αυτές δεν είναι μόνιμες αλλά αναστρέψιμες, γεγονός που ισχύει και για την κάθετη πτώση της λίμπιντο. Συνεπακόλουθα και όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς, στην περίπτωση διακοπής της χορήγησης των φαρμάκων η σεξουαλική επιθυμία επανέρχεται, όπως συνέβαινε και πριν από τη θεραπεία.
Επιπρόσθετα είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί πως o φαρμακευτικός ευνουχισμός δεν έχει διαπιστωθεί πως μειώνει τη σεξουαλική βία ή την επιθετική συμπεριφορά. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί πως ακόμη και αν τα επίπεδα τεστοστερόνης μηδενιστούν, δεν εξαλείφεται η πιθανότητα επανάληψης σεξουαλικών αδικημάτων στο μέλλον.
