Δραματικές αποδεικνύονται για την ανθρωπότητα οι συνέπειες από την πανδημία της Covid-19, και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα. Συμπεριλαμβανομένου, φυσικά, του προσδόκιμου ζωής, το οποίο εμφανίζεται μειωμένο σημαντικά, έχοντας σε αρκετές περιπτώσεις επιστρέψει στα προ του 2019 δεδομένα – ή και ακόμη χαμηλότερα σε ορισμένες χώρες.

Μια έρευνα η οποία διεξήχθη στα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Χιλή και είδε το φως της δημοσιότητας αυτή την εβδομάδα, αποδεικνύει του λόγου το αληθές: η υποχώρηση που καταγράφηκε στο προσδόκιμο ζωής κατά τη διάρκεια της περασμένης διετίας είναι η πιο μεγάλη από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης να κατέχουν το αρνητικό ρεκόρ, όπως αποδεικνύεται και από το σχετικό γράφημα. Κάτι που, βεβαίως, έχει την εξήγησή του, καθώς αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στο συνολικά χειρότερο επίπεδο ζωής – και πριν από την εμφάνιση του νέου κορωνοϊού – και στις μεγάλες ελλείψεις στα εθνικά συστήματα υγείας.

Χειρότερες επιδόσεις

Ετσι, τις τρεις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη έχουν η Βουλγαρία, η Σλοβακία και η Πολωνία, όπου το προσδόκιμο ζωής έχει μειωθεί το συγκεκριμένο διάστημα κατά 43, 33,1 και 26,6 μήνες αντιστοίχως. Η πρώτη δεκάδα συμπληρώνεται από χώρες που ανήκουν στην ίδια περιοχή, με εξαίρεση τις ΗΠΑ και τη Χιλή, που καταλαμβάνουν την τρίτη και ένατη χειρότερη θέση, ενώ ακολουθεί, αμέσως μετά, η Ελλάδα με το προσδόκιμο ζωής να έχει μειωθεί κατά 15,5 μήνες.

Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι, όπως σημείωσε ο επικεφαλής της έρευνας, Κάρλο Τζιοβάνι Καμάρντα, «στην πραγματικότητα η μείωση στο προσδόκιμο ζωής είναι ακόμη μεγαλύτερη από ό,τι υπολογίζουν οι συντάκτες της έρευνας επειδή, χωρίς την παρουσία της Covid-19, θα αναμέναμε να υπάρχει μια μικρή αύξηση, τόσο για το 2020 όσο και για το 2021». Από την πλευρά του, ο Χοσέ Μανουέλ Αμπούρτο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που επίσης ανήκει στην ομάδα των ερευνητών, υπογραμμίζει ότι ενδεχομένως να υπάρχουν χώρες που σήμερα έχουν ακόμη χειρότερες επιδόσεις, όπως η Βραζιλία και το Μεξικό, οι οποίες όμως δεν συμπεριελήφθησαν στην έρευνα καθώς τα στοιχεία που παρέχουν δεν θεωρούνται αξιόπιστα.

Κοινωνικές ανισότητες

Αναμφίβολα, πάντως, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι μία από τις πλουσιότερες και πιο ανεπτυγμένες χώρες στον πλανήτη, οι ΗΠΑ, καταγράφουν μία από τις χειρότερες επιδόσεις παγκοσμίως, με μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά σχεδόν 2,5 χρόνια (για την ακρίβεια, 28,2 μήνες) στη διετία 2020-21. Η εξήγηση γι’ αυτό θα πρέπει, ασφαλώς, να αναζητηθεί στη σχέση που έχουν οι ΗΠΑ με τις δύο από τις βασικότερες διαπιστώσεις που κάνουν οι ερευνητές: αφενός, δηλαδή, με το γεγονός ότι «σε γενικές γραμμές είναι οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι αυτοί που πεθαίνουν» και, αφετέρου, με την άμεση σχέση ανάμεσα στο ποσοστό των εμβολιασμών στον γενικό πληθυσμό και τη θνησιμότητα.

Με άλλα λόγια: στις ΗΠΑ καταγράφονται τεράστιες κοινωνικές ανισότητες και υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια «ευάλωτοι» πολίτες, ενώ παράλληλα ευδοκιμούν ο «τραμπισμός» και οι διάφορες άλλες αντιδραστικές και σκοταδιστικές θεωρίες που οδήγησαν σε άρνηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού να εμβολιαστεί. Ετσι, η τρίτη θέση στη λίστα θα πρέπει να θεωρείται μάλλον αναμενόμενη – όπως και η πρώτη για τη Βουλγαρία, όπου το ποσοστό των εμβολιασθέντων άνω των 60 ετών φτάνει μόλις στο 40%, ενώ κάτω των 60 είναι περίπου το μισό!

Οσον αφορά την επόμενη ημέρα, οι επιστήμονες παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι. Ενώ σημειώνουν ότι η εμπειρία από προηγούμενες πανδημίες δείχνει πως το προσδόκιμο ζωής επιστρέφει στο πρότερο επίπεδο σε ένα δυο χρόνια, σήμερα δεν είναι απολύτως βέβαιοι ότι αυτό θα επαναληφθεί – τουλάχιστον σε όλες τις χώρες.

Τελευταία Νέα