Τι φέρνει η πρώτη επίσκεψη Ολαφ Σολτς στην Αθήνα

Βερολίνο: Γιώργος Παππάς

Το τελευταίο ταξίδι γερμανού καγκελαρίου στην Αθήνα έγινε πριν από ακριβώς έναν χρόνο, όταν η Ανγκελα Μέρκελ στον αποχαιρετιστήριο γύρο της επισκέφθηκε την ελληνική πρωτεύουσα και στη συνέχεια την Αγκυρα. Αυτή τη φορά ο καγκελάριος Σολτς δεν συνδυάζει την επίσκεψή του στην Αθήνα με πέρασμα και από την τουρκική πρωτεύουσα. Αυτό από μόνο του έχει τους συμβολισμούς του. Αλλά και πέραν των συμβολισμών: ο Ολαφ Σολτς δεν είναι Ανγκελα Μέρκελ, η οποία έβλεπε τον εαυτό της σε ρόλο μεσολαβητή με ίσες αποστάσεις από Αθήνα και Αγκυρα.

Η πρώτη επίσκεψη του Σολτς στην Αγκυρα τον περασμένο Μάρτιο έγινε στη σκιά της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρά την πολυπλοκότητα των διμερών γερμανοτουρκικών σχέσεων, τα γερμανικά Μέσα κατέγραψαν τότε τη «φιλική απόσταση» Σολτς και Ερντογάν.

Με την Ελλάδα, ο Σολτς και η νέα κυβέρνησή του χρειάστηκαν περίπου έξι μήνες για να βρουν τον δικό τους βηματισμό. Μετά τις εκλογές τον Σεπτέμβριο του ’21 ακολούθησε μία μεγάλη περίοδος ακινησίας.

Εληξε με τη συνάντηση Μητσοτάκη – Σολτς στο περιθώριο του Συμβουλίου της ΕΕ τέλη Μαΐου, στην οποία συμφωνήθηκε η λεγόμενη «κυκλική ανταλλαγή» για την προμήθεια βαρέων όπλων στην Ουκρανία. Σύγχρονα γερμανικά Marder, που πήρε η Ελλάδα σε αντικατάσταση των τεθωρακισμένων σοβιετικής κατασκευής BMP-1 που δίνει στην Ουκρανία, αναμένεται να παρελάσουν στη Θεσσαλονίκη.

Με το τέλος της ακινησίας, πνέει ένας νέος άνεμος στις ελληνογερμανικές σχέσεις που αποτυπώνεται σε μία εντυπωσιακή εντατικοποίηση των διμερών επαφών και πολλαπλές επισκέψεις υπουργών σε Αθήνα και Βερολίνο σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ επισκέφθηκε την Αθήνα στα μέσα Ιουνίου. Ακολούθησε στα τέλη Ιουλίου η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, με το νέο δόγμα για «εξωτερική πολιτική αξιών» που ακολουθεί η Πράσινη πολιτικός. Η απόρριψη κάθε αμφισβήτησης κυριαρχίας και αλλαγής συνόρων διά της βίας δεν αφορά μόνο τον πόλεμο της Ουκρανίας και την καταδίκη της Ρωσίας.

Αποτυπώνεται και στους νέους τόνους που υιοθέτησε το Βερολίνο έναντι της Αγκυρας.  Με κάθε ευκαιρία «καθιστούμε σαφές ότι δεν θεωρούμε σωστές απειλές και μη φιλικές δηλώσεις έναντι γειτόνων», απάντησε ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Βόλφγκανγκ Μπίχνερ, σε σχετική ερώτηση, ανακοινώνοντας την επίσκεψη Σολτς. Η καγκελαρία και το υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασαν επανειλημμένα τις απειλές του Ερντογάν κατά της Ελλάδας, τονίζοντας ότι «αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου δεν είναι αποδεκτή». Ο Σολτς θα έχει στην Αθήνα την ευκαιρία να καταδικάσει ο ίδιος την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας από την Τουρκία.

Εξοπλισμοί και ενέργεια

Στον αμυντικό τομέα, η «κυκλική ανταλλαγή» για τον εξοπλισμό της Ουκρανία εξελίσσεται σε βατήρα και για άλλες συνέργειες, με αιχμή τον εξοπλισμό των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων έναντι της τουρκικής απειλής. Τα Marder ανοίγουν τον δρόμο για διαπραγμάτευση νέων συμφωνιών μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία δεν περιορίζονται στη θυγατρική που έχει στον Βόλο η Kraus Maffei Wegmann ΚΜW που κατασκευάζει τα άρματα μάχης Leopard.

Η ενέργεια είναι επίσης ένας τομέας ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη Γερμανία. Η νέα πραγματικότητα μετά την απόφαση του Πούτιν να κλείσει τη στρόφιγγα του ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία κάνει επιτακτική την αναζήτηση εναλλακτικών προμηθευτών, ενώ ο Σολτς θέλει την ταχύτερη δυνατή ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η επίσκεψή του δένει θεματικά και με τη σημερινή επίσκεψη του υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα στο Βερολίνο με πρόταση για την «πράσινη ενέργεια που χρειάζεται η Νότια Γερμανία και μπορεί να παράσχει η Ελλάδα».