Το μεταναστευτικό είναι στην ατζέντα των καυτών θεμάτων στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας. Και αντιμετωπίζεται ως ένα από τα πεδία που θα μπορούσε να σημειωθεί ένα «ατύχημα» στο Αιγαίο. Η Άγκυρα άλλωστε εργαλειοποίησε ξανά το μεταναστευτικό – προσφυγικό το Μάρτιο του 2020 στον Έβρο και το ζήτημα είναι ένα από αυτά που δείχνουν να απασχολούν την κοινή γνώμη στην Τουρκία. Ενόψει εκλογών και σε άμεση σύνδεση πάντα με την οικονομική κρίση.
Την ίδια στιγμή η Τουρκία καταγγέλλει καθημερινά την Αθήνα και την FRONTEX για την πολιτική τους στο μεταναστευτικό, δείχνοντας την Ελλάδα και την ΕΕ ως υπεύθυνες για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Η Άγκυρα επικαλείται θανάτους μεταναστών και προσφύγων κατά τη διάρκεια «επαναπροωθήσεων».
Το επεισόδιο που έλαβε χώρα σήμερα Τρίτη στα ανοιχτά της Σάμου, κατά τη διάρκεια επιχείρησης και διάσωσης μεταναστών, με τη συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων αλλά και της FRONTEX με τουρκική ακταιωρό να χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα σοβαρό και δη σε συνθήκες έντασης όπως οι παρούσες.
Το επεισόδιο
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λιμενικού η τουρκική ακταιωρός «εισήλθε εντός περιοχής ευθύνης έρευνας και διάσωσης των ελληνικών Αρχών και εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων και προέβη σε επικίνδυνους ελιγμούς κατά του περιπολικού σκάφους Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. Κατά τη διαδικασία περισυλλογής της σορού και ενώ το περιπολικό σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προσέγγισε την ακταιωρό προκειμένου να της επισημάνει ότι έχει παραβιάσει τα ελληνικά χωρικά ύδατα, η τουρκική ακταιωρός προσπάθησε να προκαλέσει φθορά στο σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., ενώ παράλληλα προέβη σε επίδειξη οπλισμού».
Το περιστατικό όπως επισημαίνεται έλαβε χώρα παρουσία ιταλικού σκάφους της δύναμης FRONTEX, το πλήρωμα του οποίου κατέγραψε το συμβάν προκειμένου να ενημερώσει τον Οργανισμό FRONTEX για τις δικές του περαιτέρω ενέργειες.
Αναλυτές και διπλωμάτες, ακόμα και από την Τουρκία, έχουν υποδείξει τέτοια περιστατικά ως πιθανά για ένα «ατύχημα» εάν χαθεί το μέτρο. Ένα «ατύχημα» που όπως επισημαίνεται θα έχει συνέπειες τόσο για την Αθήνα όσο και την Άγκυρα.
Οι καταγγελίες
Είναι ενδεικτικό ότι την Δευτέρα ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ κατήγγειλε για μία ακόμα φορά την Ελλάδα για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Όπως είπε: «Βλέποντας τα τελευταία στοιχεία, φαίνεται ότι οι Δυνάμεις της Ελληνικής Ακτοφυλακής ώθησαν 46.000 μετανάστες σε 1.671 περιπτώσεις επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο το 2020, το 2021 και το 2022». Για να προσθέσει ότι οι ελληνικές αρχές «έθεσαν σε κίνδυνο εν γνώσει τους και προθύμως τη ζωή 46.000 ανθρώπων. Φυσικά, όλα αυτά συμβαίνουν μπροστά στα μάτια της Ευρώπης. Πραγματοποιούνται εν γνώση της (Ε.Ε.). Αυτό είναι πραγματικά ντροπιαστικό».
Καθώς η ένταση δεν δείχνει τάσεις αποκλιμάκωσης αντίθετα Ελλάδα και Τουρκίας προχωρούν προς την «τέλεια καταιγίδα» δεδομένων των επικείμενων εκλογών και την ανάγκη και των δύο χωρών να αλλάξουν την ατζέντα.
Η ανάγκη του εξωτερικού «εχθρού»
«Ένας εχθρός είναι πάντα χρήσιμος σε μία δύσκολη προεκλογική περίοδο όπως αυτή και στις δύο χώρες» παραδέχονται αναλυτές. Κάνουν σαφή διαχωρισμό ωστόσο του εθνικιστικού παροξυσμού του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από τις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις, που αποφεύγουν τις ακραίες δηλώσεις, αντίθετα εμμένουν στη ρητορική τους στην ανάγκη διαλόγου.
Σε κάθε περίπτωση πάντως παραδέχονται ότι οι εκλογές θα γίνουν και με εθνική ατζέντα, ακόμα και αν η ρητορική μεταξύ των δύο πλευρών απέχει δραματικά. Έστω και αν η βασική ανησυχία των πολιτών αφορά την οικονομία.
Σε αυτό το πλαίσιο η ανάγκη για ψυχραιμία και αποφυγή των παγίδων που βάζει η Άγκυρα στην Αθήνα προκειμένου να «τραβήξει πρώτη την σκανδάλη» είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Δεδομένων και των προβλέψεων που υπογραμμίζουν ότι όσο θα πλησιάζουμε προς τις εκλογικές αναμετρήσεις σε Αθήνα και Άγκυρα οι προκλήσεις από την πλευρά της Τουρκίας αναμένεται να κλιμακώνονται και οι αντοχές από την πλευρά της Ελλάδας να μειώνονται…