Αναζήτηση
Μιλώντας στην Ελλάδα για συμμαχικές κυβερνήσεις πρέπει να πάρουμε υπόψη μας αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη.
Τα τελευταία 30-40 χρόνια στην Ευρώπη έχουμε μία ραγδαία βαλκανιοποίηση των κομματικών συστημάτων. Τα κόμματα μικραίνουν, διασπώνται, δημιουργούνται καινούριοι κομματικοί φορείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ολλανδία, στο ολλανδικό κοινοβούλιο μετά τις πρόσφατες εκλογές, συμμετέχουν 14 πολιτικά κόμματα.
Όταν, λοιπόν, έχουμε ένα τέτοιο φαινόμενο, αντί να το ξορκίσουμε και να μιλάμε με όρους αυτοδυναμίας, νομίζω ότι θα έπρεπε να προσπαθήσουμε να βρούμε την εξήγησή του. Θα τη συμπυκνώσω όσο περισσότερο γίνεται.
Πριν από 30-40 χρόνια, ο ευρωπαϊκός κανόνας ήταν η ταξική ψήφος, δηλαδή οι πολίτες ψήφιζαν με βάση την ταξική καταγωγή τους: οι εργάτες την αριστερά, οι αστοί τη δεξιά, πάλι σχηματικά.
Σταδιακά, η ταξική ψήφος εξαφανίζεται. Αντικαθίσταται από την ατομική ταυτότητα του καθενός. Οι άνθρωποι πλέον δεν σκέφτονται μόνον υλιστικά, έχουν και μία μεταϋλιστική ατζέντα, μία μεταϋλιστική ταυτότητα, η οποία καθορίζει τις επιλογές τους, καθορίζει το πού θα ρίξουν την ψήφο τους.
Αργά ή γρήγορα ο ελληνικός εξαιρετισμός θα σταματήσει. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε να πορευόμαστε με δικομματισμό, μικρό ή μεγάλο. Είναι τα πολιτικά υποκείμενα έτοιμα για αυτή την νέα εποχή; Η απάντησή μου είναι, προφανώς και όχι.
Στον δημόσιο διάλογο η οποιαδήποτε συνεργασία κυβερνητική είναι περίπου ισοδύναμο της προδοσίας. Η ελληνική κομματική συζήτηση είναι εκτός θέματος. Το θέμα είναι ότι έχουμε μπροστά μας τεράστιες προκλήσεις, ως χώρα, ως Ευρώπη.
Οι προκλήσεις αυτές δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν παρά μόνο με ευρύτατη συναίνεση και αυτή η συναίνεση καθημερινά δολοφονείται στα δελτία ειδήσεων με κραυγές μίσους και πολωτικό λόγο.
