Στην αξιοποίηση των εγκαταλειμμένων κτιρίων στην Αθήνα αλλά και στις άλλες πόλεις της Ελλάδας προχωράει το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Κι αυτό επειδή τα εγκαταλελειμμένα κτίρια αποτελούν κίνδυνο για τους περαστικούς. Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Φεβρουάριο, ένας 22 χρόνος φοιτητής έχασε τη ζωή του, όταν καταπλακώθηκε από τοίχο ενός παλιού κτιρίου στο κέντρο της Λάρισας. Επιπλέον, είναι και εστίες μόλυνσης, ενώ η ύπαρξή τους λειτουργεί, όπως έχει αποδειχθεί, και καταστροφικά για τις αξίες των γύρω ακινήτων.
Κοινώς υποβαθμίζουν τον αστικό χώρο και δημιουργούν ένα μη ελκυστικό περιβάλλον για τους κατοίκους των γύρω από αυτά περιοχών (εξαιτίας της συσσώρευσης σκουπιδιών, της παρουσίας τρωκτικών κ.ά.), τους επισκέπτες αλλά και τους μελλοντικούς επενδυτές. Μόνο στον Δήμο Αθηναίων τα εγκαταλελειμμένα κτίρια υπολογίζονται – τουλάχιστον – σε 1.500 και είναι διασκορπισμένα και στις επτά δημοτικές κοινότητες.
Ετσι, με στόχο – και – την επανάχρηση των εγκαταλελειμμένων κτιρίων, σχεδιάζεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να τεθεί στα τέλη Νοεμβρίου σε διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την Αστική Αναζωογόνηση και Ανάπλαση, προκειμένου στη συνέχεια να κατατεθεί τον Δεκέμβριο για ψήφιση στη Βουλή.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη διαχείριση για 50 χρόνια εγκαταλειμμένων κτιρίων που θα μπορούν να αναλάβουν Δήμοι, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου καθώς και ιδιώτες με οικονομικά οφέλη για τους ιδιοκτήτες των εγκαταλειμμένων κτιρίων που δεν έχουν τη δυνατότητα να τα επισκευάσουν και να εκμεταλλευτούν.
Business plan
Οπως εξηγούν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αυτός που θα αναλάβει τη διαχείριση ενός εγκαταλειμμένου κτιρίου θα φτιάξει ένα business plan με όλα τα έξοδα που απαιτούνται για να φτιαχτεί και ανάλογα με την περίπτωση οφείλει να αποδώσει στον ιδιοκτήτη ένα οικονομικό τίμημα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, ο διαχειριστής οφείλει: να αποδώσει στον ιδιοκτήτη τα έσοδα που εισέπραξε από την αξιοποίηση του ακινήτου, αφού παρακρατήσει τις πιστοποιημένες δαπάνες αποκατάστασης και επανάχρησης του ακινήτου, τους δημοτικούς φόρους και τα τέλη τα οποία όφειλε ο ιδιοκτήτης πριν απ’ την περιέλευση της διαχείρισης του ακινήτου στον Δήμο, και επιπλέον ποσό που αντιστοιχεί στο 20% επί του συνόλου των προαναφερομένων ποσών ως διαχειριστική δαπάνη, καθώς και τυχόν εμπράγματα βάρη που έχουν εξυπηρετηθεί.
Μητρώο σε κάθε Δήμο
Επιπλέον προβλέπεται η δημιουργία μητρώου εγκαταλειμμένων ακινήτων σε κάθε Δήμο στο οποίο θα εγγράφονται τα ακίνητα μετά την ολοκλήρωση της μεταγραφής στο υποθηκοφυλακείο ή στο Κτηματολόγιο της αμετάκλητης απόφασης του δικαστηρίου που δέχεται την περιέλευση της διαχείρισης του ακινήτου.
«Στόχος μας δεν είναι να πάρουμε από τους ιδιοκτήτες τα κτίρια που τους ανήκουν», λέει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς. «Μέσω της νέας νομοθετικής ρύθμισης που προωθούμε θέλουμε μέσα στα όρια που θέτει το θεσμικό πλαίσιο να δώσουμε λύση στο πρόβλημα με τα εγκαταλειμμένα κτίρια».
Με βάση τα όσα προβλέπονται, δίνεται η δυνατότητα παρέμβασης για την αποκατάσταση και επανάχρηση των εγκαταλειμμένων κτισμάτων ή τμημάτων κτισμάτων που εντοπίζονται σε Φορέα Διαχείρισης (με ειδικές προϋποθέσεις), σεβόμενοι, όπως λένε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις την αδυναμία ή την απουσία ενδιαφέροντος αποκατάστασης από πλευράς των ιδιοκτητών.
Μετά τα 50 χρόνια
Οπως προαναφέρθηκε, η διαχείριση εγκαταλειμμένου ακινήτου δύναται να περιέχεται στον διαχειριστή έως 50 χρόνια από την έκδοση της σχετικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου της έδρας του ακινήτου. Με την παρέλευση του χρόνου διαχείρισης του ακινήτου από τον διαχειριστή, η διαχείριση του ακινήτου επανέρχεται στον ιδιοκτήτη του.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από το σχέδιο νόμου, εγκαταλειμμένα κτίρια μπορεί να χαρακτηριστούν τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες ιδιοκτησίες. Δικαίωμα κυριότητας μπορεί να ασκεί ο κάτοχος ποσοστού συνιδιοκτησίας ίσου ή μεγαλύτερου του 60% του ακινήτου.
Με τον νέο προγραμματισμό που προωθείται, λαμβάνεται μέριμνα για τη διασφάλιση των ιδιοκτητών των εγκαταλειμμένων κτιρίων, αλλά αντιμετωπίζονται και οι συνέπειες από την απραξία – και τις επιλογές των ιδιοκτητών – από τη μη τήρηση (από πλευράς τους) ακούσια ή εκούσια των υποχρεώσεων που απορρέουν από το δικαίωμα της ιδιοκτησίας σε βάρος του κοινωνικού συνόλου.
Διατηρητέα κτίρια
Επίσης, ορίζεται πως οι οικοδομικές εργασίες για την αποκατάσταση του ακινήτου πρέπει να ολοκληρωθούν εντός τεσσάρων ή πέντε ετών στην περίπτωση διατηρητέων κτιρίων, από την ανάληψη της διαχείρισης από τον Δήμο ή τον διαχειριστή. Διαφορετικά, ο ιδιοκτήτης του ακινήτου μπορεί να διεκδικήσει την επιστροφή της διαχείρισης του ακινήτου, μετά από αίτηση στο δικαστήριο χωρίς να του καταλογιστούν οι έως τότε δαπάνες του διαχειριστή.
Από το σχέδιο νόμου προβλέπεται ακόμη η δυνατότητα ανάθεσης τεχνικών έργων αποκατάστασης εγκαταλειμμένου κτιρίου χωρίς δημοπρασία ή διαγωνισμό του Δήμου, σε εταιρεία που έχει ήδη επιλεγεί από τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες κτιρίου συνιδιοκτησίας, εάν αυτοί συγκεντρώνουν ποσοστό ιδιοκτησίας πάνω από το 50%.