Στο χρονικό του διπλωματικού επεισοδίου που οδήγησε τον Νίκο Δένδια να αποχωρήσει εσπευσμένα από την Τρίπολη της Λιβύης αναφέρεται το Politico, με τίτλο: «Γεια σας, αντίο: ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προσγειώνεται στην Τρίπολη και φεύγει αμέσως μετά».
Πότε μια διπλωματική επίσκεψη δεν είναι διπλωματική επίσκεψη; Όταν ο κορυφαίος εμπλεκόμενος πολιτικός δεν βγαίνει καν από το αεροπλάνο πριν πετάξει ξανά.
Αυτό συνέβη την Πέμπτη όταν ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, προσγειώθηκε στην Τρίπολη της Λιβύης, ενημερώθηκε ότι η ομόλογός του -που έχει στενούς δεσμούς με την Τουρκία- τον περίμενε και διέταξε τον πιλότο να απογειωθεί ξανά.
«Η γρήγορη διπλωματική ανατροπή πιθανότατα θα επιδεινώσει περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και διοίκησης της Τρίπολης» εκτιμά το Politico.
Όπως επισημαίνει, η Λιβύη είναι διαιρεμένη εδώ και χρόνια μεταξύ της υποστηριζόμενης από τον ΟΗΕ, Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) που εδρεύει στην Τρίπολη, με επικεφαλής τον Φαγιέζ αλ Σάρατζ, και τον επαναστάτη στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ισχυρό άνδρα της Ανατολής με έδρα τη Βεγγάζη και ηγέτη του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA).
Είχα συνομιλίες με Προέδρους Επιτροπών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης τους οποίους και ευχαρίστησα για την ξεκάθαρη καταδίκη του τουρκο-λιβυκού “μνημονίου” το ’19, αλλά & αυτού που υπογράφηκε τον Οκτώβριο ’22. Η κοινοβουλευτική συνεργασία επίσης στο επίκεντρο. pic.twitter.com/IJcpy2JCar
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 17, 2022
Ο ρόλος της Τουρκίας
Η Τουρκία, ο παραδοσιακός εχθρός της Ελλάδας, έχει στενούς δεσμούς με την GNA, ενώ της έχει προμηθεύσει εξοπλισμό, βοηθώντας στην αποτροπή της προσπάθειας του Χαφτάρ να καταλάβει την πρωτεύουσα.
Τον περασμένο μήνα, η Τουρκία υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία με την κυβέρνηση της Τρίπολης της Λιβύης για εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ανοιχτά της λιβυκής ακτής — χωρίς να διευκρινίσει εάν οι έρευνες θα πραγματοποιηθούν σε ύδατα νότια της Ελλάδας, όπου η Αθήνα λέει ότι οι Τούρκοι δεν έχουν δικαίωμα να βρίσκονται.
Ο Δένδιας, τότε, κατηγόρησε την Τουρκία ότι εκμεταλλεύεται την ταραγμένη κατάσταση στη Λιβύη για να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την ασφάλεια στην περιοχή της Μεσογείου.
Στο ταξίδι του, ο κ. Δένδιας σχεδίαζε αρχικά να επισκεφθεί μόνο τη Βεγγάζη, αλλά η αντίπαλη κυβέρνηση στην Τρίπολη επέμενε να προσγειωθεί. Ο έλληνας υπουργός συμφώνησε, αλλά με έναν όρο, σύμφωνα με διπλωματικούς αξιωματούχους: να συναντήσει μόνο τον Μοχάμεντ αλ-Μενφί, πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης και πρώην πρεσβευτή στην Ελλάδα.
Ο Νίκος Δένδιας δεν ήθελε να φωτογραφηθεί με τη Νάιλα Μανγκούς, υπουργό Εξωτερικών της Τρίπολης, η οποία υπέγραψε τη συμφωνία για τις έρευνες με την Τουρκία.
The Foreign Minister of the Libyan transitional Government tried to force her presence at the airport so that I would have to meet with her. As a result, I cut short my visit to Tripoli and departed for Benghazi, where I outlined 🇬🇷 positions (statement in Benghazi, 🇱🇾). pic.twitter.com/HvXWb7NsBK
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 17, 2022
Το σχέδιο Β
Αυτό ήταν το Σχέδιο Α. Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας χρειαζόταν ένα γρήγορο Σχέδιο Β όταν το αεροπλάνο του προσγειώθηκε σε ένα κατά τα άλλα ήσυχο αεροδρόμιο, όπου πλήθος φωτογράφων τον περίμενε. Επίσης περίμενε… η Μανγκούς!
«Γρήγορος σαν αστραπή, ο Δένδιας στροβίλισε το δάχτυλό του στον αέρα, μιμούμενος κινητήρα αεροπλάνου και δείχνοντας στον πιλότο ότι η συγκεκριμένη επίσκεψη είχε τελειώσει πριν καν ξεκινήσει» αναφέρει το Politico.
Οι Λίβυοι «υπέθεσαν ότι αν εμφανιζόταν κάποιος (αξιωματούχος), θα εξανάγκαζαν μια συνάντηση» δήλωσε ανώτερος έλληνας αξιωματούχος. «Κανείς δεν μπορεί να μας αναγκάσει να συναντήσουμε κανέναν».
Ωστόσο, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση, το αεροπλάνο του Δένδια έπρεπε να περιμένει περίπου μία ώρα στον αεροδιάδρομο πριν κατευθυνθεί προς τη Βεγγάζη, καθώς η Τρίπολη δεν ενέκρινε το σχέδιο πτήσης του.
«Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση… ο έλληνας υπουργός αρνήθηκε να κατέβει από το αεροπλάνο του και επέστρεψε εκεί από όπου ήρθε χωρίς καμία εξήγηση» ανέφερε το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών. Πρόσθεσε ότι «λυπάται γι’ αυτή τη συμπεριφορά και θα λάβει τα κατάλληλα διπλωματικά μέτρα για τη διατήρηση της κυριαρχίας της Λιβύης».
Όταν κυκλοφόρησε αυτή η δήλωση, οι Ελληνες ήταν ήδη πίσω στη Βεγγάζη…