Τα πάνω κάτω στην αγορά των δεξαμενόπλοιων έχει φέρει η απόφαση της ΕΕ και των ΗΠΑ να επιβάλουν εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και να απαγορεύσουν τη μεταφορά του από εταιρείες που έχουν την έδρα στην ΕΕ ή τα πλοία τους φέρουν σημαία χώρας της ΕΕ.
Τον αποκλεισμό των ευρωπαϊκών ναυτιλιακών εταιρειών από τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου σπεύδουν να αξιοποιήσουν τρίτες χώρες, όπως π.χ. η Τουρκία αλλά και χώρες της Μέσης Ανατολής, αγοράζοντας σωρηδόν δεξαμενόπλοια, καθώς εκτιμούν ότι ενισχύοντας τους στόλους τους και εμπλεκόμενοι στο θαλάσσιο εμπόριο ρωσικού αργού θα χαράξουν μια κερδοφόρα ρότα, σε αντίθεση με τους ευρωπαίους ανταγωνιστές τους που θα χάσουν έδαφος.
Η τάση αυτή ενίσχυσης των στόλων τους είναι εμφανής στις αγοραπωλησίες δεξαμενόπλοιων τη φετινή χρονιά.
Από την αρχή του 2022 μέχρι τις 13 Νοεμβρίου τουρκικά συμφέροντα έχουν αποκτήσει 24 δεξαμενόπλοια, ενώ πέρυσι μέχρι τις 14 Νοεμβρίου οι τούρκοι πλοιοκτήτες είχαν αγοράσει μόλις δύο δεξαμενόπλοια, σύμφωνα με τα στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Allied Shipbroking.
Επίσης πλοιοκτήτες από τη Μέση Ανατολή είχαν αποκτήσει πέρυσι μέχρι τις 14 Νοεμβρίου 14 δεξαμενόπλοια, ενώ φέτος έχουν αγοράσει 26, σχεδόν διπλάσια δηλαδή.
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται γενικότερα, τα στοιχεία της Allied Shipbroking δείχνουν ότι πέρυσι οι Κινέζοι είχαν αποκτήσει περισσότερα δεξαμενόπλοια (56 τον αριθμό) από ό,τι φέτος που αγόρασαν μόλις 50 και οι ινδοί πλοιοκτήτες (η Κίνα και η Ινδία είναι δύο χώρες που επωφελούνται από τις απαγορεύσεις της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο) απέκτησαν φέτος 10 δεξαμενόπλοια, ενώ πέρυσι δεν ήταν στην πρώτη δεκάδα των αγοραπωλησιών.
Ολα αυτά σε μια περίοδο που οι αγοραπωλησίες δεξαμενόπλοιων ξεπεράσαν αυτές των bulk carriers για πρώτη φορά τα τελευταία τουλάχιστον έξι χρόνια. Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Allied, μέχρι τις 14 Νοεμβρίου άλλαξαν χέρια 624 δεξαμενόπλοια έναντι 625 bulk carriers.
Επισημαίνεται ότι το 2021 άλλαξαν χέρια 1.924 πλοία (Allied Shipbroking), εκ των οποίων τα 909 bulker και τα 518 δεξαμενόπλοια. Μάλιστα από το 2016 μέχρι και το 2021 η πλειονότητα των αγοραπωλησιών πλοίων αφορούσε τα bulkers, με τα δεξαμενόπλοια να ακολουθούν πιο πίσω.
Να σημειωθεί εδώ ότι και ο παγκόσμιος στόλος των δεξαμενόπλοιων είναι ελαφρώς μικρότερος των bulkers και υπολογίζεται σε 10.900 πλοία, ενώ των bulkers σε 11.380 (unctad 2022).
Γενικότερα όσον αφορά τις αγοραπωλησίες δεξαμενόπλοιων τον πρωταγωνιστικό ρόλο διατηρούν πάντα οι έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι ελέγχουν άλλωστε πάνω από το 25% του παγκοσμίου στόλου μεταφοράς αργού πετρελαίου.
Οπως υπολογίζει η Allied, μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου 2022 τα ελληνικά ναυτιλιακά συμφέροντα απέκτησαν 105 δεξαμενόπλοια επενδύοντας 2,4 δισ. δολ. έναντι 82 δεξαμενόπλοιων το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
Γενικότερα, όπως προαναφέρθηκε, παρουσιάστηκε αυξημένη κινητικότητα φέτος στις αγοραπωλησίες πλοίων, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι υγιείς ναύλοι στην αγορά υγρού φορτίου έχουν ευνοήσει και τις αγοραπωλησίες πλοίων, αναφέρει ο ναυλομεσιτικός οίκος Xclusiv, ενώ άλλοι ναυλομεσίτες, όπως ο βρετανικός Gibson, συνδέουν την εξέλιξη αυτή και με την κατάσταση που διαμορφώνεται στην αγοράς ενόψει του εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου από ΕΕ και G7, από τις 5 Δεκεμβρίου. Οπως υπολογίζει ο ίδιος με βάση δικά του στοιχεία, από τις 160 αγοραπωλησίες Aframax/LR2 και Suezmax, τα 2/3 αυτών έχουν πάει σε αγοραστές που θα μπορούσαν να είναι πρόθυμοι να μεταφέρουν το ρωσικό αργό μετά την εφαρμογή των κυρώσεων.
Επίσης ένα άλλο ιδιαίτερο στοιχείο είναι ότι περίπου 40 VLCC πωλήθηκαν φέτος σε αγοραστές στην Ασία ή τη Μέση Ανατολή. Από την πλευρά του ο ναυλομεσιτικός οίκος Braemar προειδοποιεί για ένα έλλειμμα 100 δεξαμενόπλοιων εάν η Ρωσία θέλει να συνεχίσει να εξάγει αργό στα τρέχοντα επίπεδα μετά την εισαγωγή της απαγόρευσης της ΕΕ.
Με βάση τα μέχρι τώρα γνωστά στοιχεία από τη ναυλομεσιτική Braemar, η Ρωσία έχει άμεση ανάγκη από περίπου 70 Aframaxes και 35 Suezmaxes. Η κάλυψη αυτού του κενού μπορεί να είναι δαπανηρή, δήλωσε πρόσφατα ο επικεφαλής της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Ρωσίας.