Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, περιέγραψε τις προθέσεις της Τουρκίας με φόντο το τουρκολιβυκό μνημόνιο, σημειώνοντας ότι οι αναθεωρητικές της βλέψεις την καθιστούν παράγοντα αποσταθεροποίησης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σε παρέμβασή του στη Σχολή Εθνικής Άμυνας, με θέμα «Προκλήσεις, προοπτικές και στρατηγικοί στόχοι του ΥΠΕΞ» και αναφερόμενος ειδικά στο παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, ο κ. Δένδιας τόνισε πως το θεωρητικό υπόβαθρο του μνημονίου είναι ότι τα νησιά, «ανεξαρτήτως μεγέθους – θυμίζω ότι η Κρήτη είναι το τέταρτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου – δεν έχουν κανένα άλλο δικαίωμα εκτός από χωρικά ύδατα. Και μάλιστα, τα νησιά του Αιγαίου, 6 μίλια χωρικά ύδατα. Οτιδήποτε άλλο αποτελεί αιτία πολέμου για την Τουρκία», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Νίκος Δένδιας δήλωσε πως «η ελληνική επίκληση σε αυτό είναι η σαφής επίκληση του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».
Αναφερόμενος στην τουρκική επιθετικότητα, ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε:
«Η Ελλάδα είχε οξύνσεις με την Τουρκία πάρα πολλές φορές. Υπάρχει ένα διαφοροποιό στοιχείο, σήμερα, και αυτό είναι η διάρκεια. Έχουμε μία διαρκή, κλιμακούμενη κρίση, η οποία προσεγγίζει – αν δεν υπερβαίνει – την τριετία. Δεν έχουμε τέτοιο προηγούμενο. Και βεβαίως, το περιεχόμενο αυτής της κρίσης, το ευρύτερο, είναι ότι αμφισβητείται ευθέως η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και, ακόμα και οριακά, και της ίδιας της Κρήτης».
Οι επτά κύκλοι της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής
Στη συνέχεια, ο υπουργός Εξωτερικών παρουσίασε τους επτά κύκλους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής:
«Ως πρώτο κύκλο θεωρούμε τη σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους και φίλους μας. Όχι όμως μόνο στο πλαίσιο της ΕΕ, στην οποία ανήκουμε, αλλά και στο διμερές επίπεδο, το οποίο είχαμε ως χώρα αρκετά παραμελήσει.
»Υπάρχει, βεβαίως, και η σχέση μας με τη Γαλλία. Η σχέση μας με τη Γαλλία έχει αναπτυχθεί σε στρατηγικό επίπεδο με τη Συμφωνία, που επίσης είχα την τιμή να υπογράψω. Συνοδεύτηκε με την παραγγελία των φρεγατών. Εσείς ξέρετε πολύ καλά τι σημασία έχει για το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κάτι τέτοιο. Θέλω, όμως, να σημειώσω κάτι. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα αγόρασε πολεμικό υλικό από τη Γαλλία, τα Rafale και τις φρεγάτες.
»Είχε αποκτήσει και στο παρελθόν. Η Γαλλία δεν υπέγραψε ποτέ μαζί μας στο παρελθόν συμφωνία, όπως είναι η πρόσφατη. Είναι η πρώτη φορά που υπογράφει μια τέτοια Συμφωνία.
»Από εκεί και πέρα, δεν θα αναφερθώ στις σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις ξέρετε. Είχα την τιμή να υπογράψω δύο Συμφωνίες με τις ΗΠΑ. Τη σημασία τους τη γνωρίζετε καλύτερα από εμένα. Θα ήθελα, όμως, να σας πω ότι οι ΗΠΑ αποτελούν τον δεύτερο κύκλο.
»Η είσοδος της Αλεξανδρούπολης στο γεωπολιτικό σκηνικό δίνει μία άλλη βαρύτητα στη συνεργασία μας.
»Έρχομαι τώρα στον τρίτο κύκλο: Μέση Ανατολή, Κόλπος, Βόρεια Αφρική. Το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει πάρα πολύ στενές σχέσεις.
»Η χώρα διαπραγματευόταν με την Ιταλία επί 50 χρόνια, για να υπογράψουμε τελικά τη Συμφωνία Οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) που υπέγραψα.
»Τέταρτος κύκλος τα Βαλκάνια, τα Δυτικά Βαλκάνια, γιατί τα Ανατολικά Βαλκάνια είναι στην ΕΕ. Εκεί έχουμε συμφωνήσει κατ’ αρχήν με την Αλβανία για την παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ.
»Εμείς επίσης επιχειρούμε, όσο μπορούμε, να βοηθήσουμε τα Δυτικά Βαλκάνια να ενταχθούν στην ΕΕ. Θεωρούμε ότι αυτό είναι απαραίτητο για τη σταθερότητα της περιοχής και, ταυτόχρονα, υπηρετεί και το εθνικό μας συμφέρον.
»Ο πέμπτος κύκλος αφορά ανερχόμενες δυνάμεις, οι οποίες ασπάζονται τον ίδιο με εμάς τρόπο θεώρησης της διεθνούς πραγματικότητας. Αναφέρομαι στην Ινδία. Θεωρώ ότι η επόμενη γενιά θα δει την Ινδία ως την τρίτη υπερδύναμη. Και υπάρχουν και άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία και το Βιετνάμ.
»Η Ινδονησία, η μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα του κόσμου, με την οποία είναι απαραίτητο η Ελλάδα να έχει στρατηγική σχέση. Οι θέσεις της στο Διεθνές Δίκαιο και ο ρόλος που η Ινδονησία επιφυλάσσει στον εαυτό της ως προς την UNCLOS είναι απολύτως συμβατές με τις επιδιώξεις μας και τα συμφέροντά μας.
»Η Αυστραλία, με τη μεγάλη ελληνική ομογένεια, με τις ίδιες απόψεις για το Διεθνές Δίκαιο.
»Έκτον, κάτι τελείως ‘παραμελημένο’ από την πατρίδα μας, οι σχέσεις μας με την αφρικανική ήπειρο. Για κάποιο περίεργο λόγο, η Ελλάδα αναθεώρησε την πάγια άποψη που υπήρχε, και επί Αρχαίας Ελλάδας και επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η Μεσόγειος δεν είναι σύνορο, η Μεσόγειος είναι γέφυρα – συνδέει, δεν διαιρεί.
»Και υπάρχουν οι μεγάλες προκλήσεις στην Υποσαχάρια Αφρική. Επειδή έχω επισκεφθεί τις χώρες, σας λέω ότι η κατάσταση χειροτερεύει με την ημέρα. Και η τρομοκρατία και ο φονταμενταλισμός πιέζουν προς τις ακτές, κυρίως του Ατλαντικού.
»Αν φθάσουν στις ακτές αυτές, η τρομοκρατία, εκπεμπόμενη προς τη θάλασσα και προς τις γραμμές επικοινωνίας εκεί, θα δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερα από τα ήδη τεράστια προβλήματα. Και νότια, πιέζεται η περιοχή των Μεγάλων Λιμνών.
»Επίσης, δημιουργούμε σιγά-σιγά έναν έβδομο και τελευταίο κύκλο, ο οποίος αφορά τη συμμετοχή μας σε διάφορους Οργανισμούς του διεθνούς γίγνεσθαι. Για παράδειγμα, η Γαλλοφωνία με 88 χώρες – ήμουν προχθές στην Τύνιδα για τη Σύνοδο του Οργανισμού – η Λουζοφωνία με τις πορτογαλόφωνες χώρες, κυρίως της Αφρικής, το ASEAN, στο οποίο έχουμε καθεστώς παρατηρητή εδώ και 2-3 μήνες, η SICA (Sistema de Integración Centroamericana) στην Κεντρική Αμερική, όπου ελπίζω ότι θα αποκτήσουμε καθεστώς παρατηρητή τους επόμενους μήνες. Και μία σειρά από άλλους περιφερειακούς οργανισμούς μακρύ καταλόγου. Είναι πολύ σημαντικό θεωρώ να είμαστε παρόντες».