«Μόνο στη μάχη του Βατερλώ οι γαλλοβρετανικές σχέσεις ήταν τόσο κακές όσο σήμερα». Ο -κάπως τραβηγμένος- παραλληλισμός, διατυπωθείς πέρυσι τον Δεκέμβριο, πιστώνεται στη Σιλβί Μπερμάν, πρώην πρεσβευτή της Γαλλίας στο Λονδίνο. Μέσα στην υπερβολή του, όμως, είναι ενδεικτικός του άθλιου σημείου στο οποίο είχαν φτάσει οι σχέσεις μεταξύ των κυβερνήσεων στις δύο όχθες της Μάγχης.
Τα τελευταία χρόνια οι δύο χώρες αντιδικούσαν σε πολλαπλά μέτωπα: το Brexit, τα δικαιώματα των ψαράδων, τις πωλήσεις υποβρυχίων, τον έλεγχο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών από το Καλέ προς το Ντόβερ. Κάποια στιγμή, μάλιστα, η κατάσταση έδειξε να ξεφεύγει, με τον Εμανουέλ Μακρόν να αφήνει να διαρρεύσει ότι αποκάλεσε τον Μπόρις Τζόνσον «κλόουν» που έχει «συμπεριφορά άξεστου και κουφιοκέφαλου».
Bromance
Ηρθε άραγε ο καιρός, 118 χρόνια μετά την ιστορική «Εγκάρδια Συνεννόηση» (Αντάντ), να αναθερμανθούν οι σχέσεις των δύο χωρών; Την περασμένη Δευτέρα ο πάγος άρχισε να σπάει. Αφορμή ήταν η γαλλοβρετανική συμφωνία για τον περιορισμό των ροών μεταναστών που διαπλέουν τη Μάγχη με βάρκες. Το Λονδίνο δεσμεύτηκε να δώσει 72 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των περιπολιών – με τη συνδρομή και βρετανών αστυνομικών – στις γαλλικές ακτές.
Μπορεί η συμφωνία αυτή να αποτελέσει την απαρχή ενός «bromance» μεταξύ Σούνακ και Μακρόν; Αρκετά βρετανικά ΜΜΕ έσπευσαν να απαντήσουν καταφατικά, θυμίζοντας τις «ομοιότητες» των δύο ηγετών: είναι αμφότεροι σαραντάρηδες, λαμπεροί, πλούσιοι, κεντροδεξιοί, με πάθος για την εξουσία. Α, και έχουν διατελέσει μεγαλοστελέχη επενδυτικών τραπεζών. «Μπορούν να συγκρίνουν το μέγεθος των μπόνους που έπαιρναν» αστειεύτηκε πρόσφατα ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, αναφερόμενος στη θητεία του Σούνακ στη Goldman Sachs και του Μακρόν στον όμιλο Rothschild.
Στην Αίγυπτο
Το πρώτο τετ α τετ των δύο ανδρών, στο περιθώριο της COP27 στην Αίγυπτο, πήγε καλά. Τόσο ώστε ο Μακρόν προσκάλεσε τον Σούνακ στο Παρίσι για μια διάσκεψη με θέμα την Ουκρανία. Παράλληλα, η πρώτη – εδώ και πέντε χρόνια – γαλλοβρετανική σύνοδος κορυφής προγραμματίζεται για τις αρχές του 2023.
«Ο Σούνακ φαίνεται ότι έχει αποφασίσει να υιοθετήσει αν όχι ένα διαφορετικό περιεχόμενο, τουλάχιστον ένα διαφορετικό στυλ πολιτικής στις σχέσεις του με την Ευρώπη. Δεν είναι μόνο ο Μακρόν. Τις προηγούμενες εβδομάδες τον είδαμε να εμφανίζεται πιο διαλλακτικός και στην επικοινωνία του με το Δουβλίνο στο θέμα της Βόρειας Ιρλανδίας και του Brexit. Αν πράγματι υπάρχει μια βαθύτερη στρατηγική επιλογή για αναθέρμανση των σχέσεων με το Παρίσι, μένει να φανεί» είπε στα «ΝΕΑ» ο Αγγελος Χρυσόγελος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο London Metropolitan University.
Αξιωματούχοι των δύο χωρών διατυμπανίζουν ότι οι κυβερνήσεις τους επιδιώκουν ένα νέο ξεκίνημα έπειτα από μια μακρά, τρικυμιώδη περίοδο στις διμερείς σχέσεις. Θέματα προς συζήτηση (και επίλυση;) υπάρχουν πολλά: η παράτυπη μετανάστευση, τα ενεργειακά αποθέματα, η αλιεία, το Brexit κ.ά. Ως προς το τελευταίο, διατυπώνεται η ελπίδα ότι μέχρι την άνοιξη θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία για το πολύπαθο Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας.
Παρόμοιες διαδρομές
«Η σχέση Μακρόν – Σούνακ μπορεί να λειτουργήσει. Και οι δύο είχαν παρόμοιες διαδρομές και είναι γνωστοί στους ίδιους οικονομικούς κύκλους: αυτούς που υποστήριξαν τον Μακρόν για πρόεδρο» είπε στο «Politico» ο Ζαν-Πιερ Ζουγέ, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας στη Βρετανία. Είναι όμως αυτό αρκετό;
«Η αίσθησή μου είναι ότι ο Σούνακ δεν είναι ένας πρωθυπουργός που σκέφτεται ιδιαίτερα την εξωτερική πολιτική. Αυτό που τον απασχολεί είναι η οικονομία και τα εσωτερικά ζητήματα του Συντηρητικού Κόμματος» εξηγεί ο δρ Χρυσόγελος. Και προσθέτει: «Σε αυτό το πλαίσιο, η βελτίωση των σχέσεων με τη Γαλλία είναι απαραίτητη, πρώτον, για να επιλυθεί κάπως η μεταναστευτική μίνι κρίση στη Μάγχη που πιέζει τους Συντηρητικούς από τα δεξιά τους και, δεύτερον, ως μια ανακωχή στις αέναες διαμάχες γύρω από το Brexit που επιβαρύνουν το οικονομικό κλίμα».