Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Κατάρ ανέδειξε τις αντιφάσεις που μπορεί να προκύψουν σε μια κοινωνία με παλιές δομές και νέα μέσα. Ενα Μουντιάλ στην καρδιά του χειμώνα που συγκέντρωσε ποικίλα σχόλια, αντιδράσεις αλλά και θαυμασμό για τα τεχνολογικά επιτεύγματα στην καρδιά της ερήμου.
Για τους παίκτες παραμένει όνειρο και ακόμα και αν αρχικά επτά δυτικοευρωπαϊκές χώρες θέλησαν να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην καταπίεση των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στο εμιράτο των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων, η FIFA ανέκοψε το κύμα διαμαρτυριών απειλώντας με κίτρινες κάρτες τους παίκτες που θα φορούσαν το περιβραχιόνιο «Οne love». Οι Γερμανοί αντέδρασαν κάπως ποζάροντας με το χέρι να κλείνει το στόμα τους, όμως όταν τα παιχνίδια άρχισαν, οι παίκτες επικεντρώθηκαν σε αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα, ξεχνώντας τα υπόλοιπα. Μέσα τους κυριαρχεί πάνω απ’ όλα το πάθος για την μπάλα.
Και εκφράστηκαν θετικά για τα εντυπωσιακά γήπεδα – επτά από τα οκτώ κατασκευάστηκαν εξαρχής και περιλαμβάνουν σχέδια από μερικούς από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες σταδίων στον κόσμο. Συνολικά κόστισαν περίπου 200 δισ. δολάρια. Τα σχέδια των σταδίων παραπέμπουν στον αραβικό πολιτισμό, αλλά περιλαμβάνουν επίσης νέα χαρακτηριστικά, όπως 974 κοντέινερ που αποτελούν μεγάλο μέρος ενός νέου χώρου. Κάποια από αυτά μετά το τέλος των αγώνων θα μετατραπούν σε κατοικίες ή άλλους δημόσιους χώρους.
Συνθήκες εργασίας
Το πώς κατασκευάστηκαν όμως τα εντυπωσιακά αυτά στάδια είναι μια άλλη υπόθεση. Ο διεθνής Τύπος κατέγραψε τα τελευταία χρόνια τις εργασίες για την οικοδόμησή τους και τα εργατικά ατυχήματα, που κάθε άλλο παρά λίγα ήταν, καθώς οι μετανάστες εργάτες δούλευαν υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες.
Αλλωστε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κατάρ. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι το κράτος του Κόλπου κέρδισε στη διαδικασία υποβολής προτάσεων για το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA εν μέσω αξιόπιστων καταγγελιών για δωροδοκία και διαφθορά, ενώ τονίζουν πως η διαδικασία ανάθεσης δεν ήταν διαφανής. Ζητούν μάλιστα να θεσπιστούν πιο δημοκρατικές διαδικασίες για την ανάθεση της διοργάνωσης Παγκοσμίων Κυπέλλων στο μέλλον.
Τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου εκφράζουν τη λύπη τους για τους θανάτους χιλιάδων μεταναστών εργαζομένων κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα, οι οποίοι βοήθησαν τη χώρα να προετοιμαστεί για το τουρνουά, καθώς και για όλους τους τραυματισμούς.
Με περίπου 2 εκατομμύρια ξένους υπηκόους να αποτελούν περίπου το 94% του εργατικού δυναμικού της χώρας, το ψήφισμα εκφράζει την ικανοποίηση του Κοινοβουλίου για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, η κυβέρνηση του Κατάρ έχει επιστρέψει 320 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε θύματα μισθολογικών καταχρήσεων μέσω του λεγόμενου Ταμείου Υποστήριξης και Ασφαλίσεων των Εργαζομένων.
Αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή των μεταναστών εργαζομένων στην οικονομία του Κατάρ και στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2022, το Ευρωκοινοβούλιο καλεί τις Αρχές της χώρας να διεξαγάγουν πλήρεις έρευνες για τους θανάτους μεταναστών εργαζομένων και να αποζημιώσουν τις οικογένειες των νεκρών σε περίπτωση που ο θάνατός τους προκλήθηκε από τις συνθήκες εργασίας τους. Στηρίζει επίσης τις πρόσφατες προσπάθειες του Κατάρ για τη βελτίωση των συνθηκών και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, ζητήματα που έχει θέσει η διεθνής κοινότητα, αλλά ζητεί την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν τη λύπη τους για την κακοποίηση που διαπράττουν οι Αρχές της χώρας ει; βάρος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, για παράδειγμα μέσω της χρήσης νομοθεσίας που επιτρέπει την προσωρινή κράτηση των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ χωρίς απαγγελία κατηγορίας ή δίκη για διάστημα έως έξι μηνών. Το ψήφισμα παροτρύνει επίσης το Κατάρ να ενισχύσει τα μέτρα για την ισότητα των φύλων, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης των καταλοίπων της κηδεμονίας των γυναικών, εντείνοντας παράλληλα τις προσπάθειες για την αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών στην επίσημη αγορά εργασίας.
Ολα αυτά δείχνουν πως το Κατάρ έχει αρχίσει να ακούει τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για την ανάγκη προώθησης δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στο εσωτερικό του, παρότι σίγουρα υπάρχουν ακόμα αντιστάσεις. Ισως το Παγκόσμιο Κύπελλο να αποτελέσει μια ευκαιρία αλλαγής σε μια γωνιά του κόσμου που ακόμα αντιστέκεται σε αυτές. Το Κατάρ δεν θα είναι ίδιο μετά τον τελικό του Μουντιάλ στις 18 Δεκεμβρίου στο στάδιο Λουσαΐλ. Και βάσει των συμπερασμάτων που θα συναχθούν, μπορεί να μην είναι ίδια και η FIFA.