Η σεισμική δραστηριότητα στην Εύβοια βρισκόταν σε εξέλιξη και ο ελληνικός λαός αγωνιούσε, καθώς οι επιστήμονες εργάζονταν σε αχαρτογράφητο τοπίο, όταν ο Ακης Τσελέντης δήλωνε: «Με τις Αλκυονίδες πραγματικά έχω χάσει τον ύπνο μου, γιατί έχει μαζέψει πάρα πολύ σεισμική ενέργεια. (…) Το περιμένω μέσα σε πέντε χρόνια ότι θα γίνει κάτι εκεί και θέλει πολλή προσοχή», κάνοντας λόγο ακόμα και για σεισμό της τάξεως των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Η δήλωση αναπαράχθηκε σε δεκάδες ιστοσελίδες, τηλεοπτικούς σταθμούς και λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης, πασπαλισμένη με γερές δόσεις τρόμου, ενώ λίγο αργότερα ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος απαντούσε σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφων: «Δεν νομίζω πως όταν μια περιοχή βρίσκεται σε διέγερση είναι η κατάλληλη στιγμή για να αρχίσουμε, ορισμένοι από εμάς, να λέμε ότι δεν κοιμόμαστε το βράδυ ή ότι μπορεί να περιμένουμε σεισμούς σε άλλη περιοχή της χώρας, και αυτό να λέγεται από επίσημα χείλη. Δεν νομίζω ότι αυτό συνιστά υπευθυνότητα. Δεν νομίζω ότι είναι υπεύθυνη αυτή η στάση»…
Διαβάστε επίσης: Μετά την πρόβλεψη για 6 Ρίχτερ στις Αλκυονίδες νέα «βόμβα» Τσελέντη: Το σχολείο στην Κόρινθο που προκαλεί τρόμο
Το σχόλιό του έγινε η θρυαλλίδα που άναψε το φιτίλι της αντιπαράθεσης. «Αγωνίστηκα έναν χρόνο να “μαζέψω” τη Θήβα, που την είχε ανεβάσει στα κάγκελα μιλώντας για σεισμό 7 ρίχτερ» απάντησε ο Ακης Τσελέντης, ενώ ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος επανήλθε κάνοντας λόγο για «Ραφαέλα Καρά της σεισμολογίας» που «βάζει μέσα στο καλάθι του ποτ-πουρί όλα τα όπλα τα επιστημονικά, για να μπορέσουμε να πούμε το γνωστό, σε ακατάλληλο χρόνο»… Δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο. Οι δημόσιοι διαξιφισμοί μεταξύ των σεισμολόγων κρατούν χρόνια και διχάζουν, ακόμα και τους πολίτες.
Βαριές κουβέντες και αλληλοκατηγορίες
Ενα από τα χαρακτηριστικά επεισόδια μεταξύ σεισμολόγων συνέβη τον Μάιο του 2020, όταν κατά τη διάρκεια επιλογής νέου διευθυντή στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, θέση την οποία διεκδικούσαν ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου, Αθανάσιος Γκανάς, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμης Λέκκας, και ο τότε διευθυντής του Γεωδυναμικού, Ακης Τσελέντης, ο τελευταίος είχε κατηγορηθεί ότι άλλαξε την ημερομηνία γέννησης στην ταυτότητά του ώστε να πληροί το ηλικιακό κριτήριο για να θέσει υποψηφιότητα. Βαριές κουβέντες και αλληλοκατηγορίες είχαν εκτοξευθεί τις ημέρες εκείνες, όπως είχε συμβεί και τον Ιούλιο του 2019 με αφορμή τον μετασεισμό μεγέθους 5,1 ρίχτερ στην Πάρνηθα. Τότε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου είχε επιτεθεί στον Ευθύμη Λέκκα, λέγοντας πως ο ΟΑΣΠ δεν έκανε τίποτα και πως ο ίδιος δεν προσκλήθηκε στην επιτροπή εκτίμησης σεισμικού κινδύνου επειδή «δεν είναι αυλοκόλακας σαν κάποιους που προσπαθούν να διατηρήσουν τις θέσεις τους». Ο Ευθύμης Λέκκας απάντησε πως ο κ. Τσελέντης δεν συμμετείχε στην επιτροπή «επειδή εκκρεμούσε εισαγγελική έρευνα σε βάρος του σχετικά με δηλώσεις που είχε κάνει για επικείμενο σεισμό στη Δυτική Ελλάδα», γεγονός το οποίο διέψευσε ο ίδιος.
Τα αίτια της «ακατανόητης» αντιπαράθεσης
Η αντιπαράθεση μεταξύ των επιστημόνων, όσο ακραίες μορφές κι αν λαμβάνει, υπερβαίνει τον χαρακτήρα της προσωπικής κόντρας που συνήθως προβάλλεται δημοσίως. Οι γνωρίζοντες τα τεκταινόμενα επισημαίνουν πως τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας κάθε επιστήμονα παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως επίσης και ο – θεμιτός- επιστημονικός ανταγωνισμός, όμως δεν είναι μόνο αυτά. Σε έναν χώρο όπου «μοιράζονται» επιχορηγήσεις εκατομμυρίων ευρώ, μέσω ευρωπαϊκών αλλά και εθνικών κονδυλίων για την έρευνα, όπου οι πολιτικές ηγεσίες έχουν διαχρονικά, όπως προκύπτει εκ των πραγμάτων, λόγο για όλα – και για την επιλογή θεσμικών προσώπων -, όπου με τη στήριξη ή την ανοχή τους διαιωνίζονται στάσεις που εκφυλίζουν το προφίλ ερευνητικών κέντρων της χώρας ή που αγγίζουν τα όρια της αντικοινωνικής συμπεριφοράς, οι «ακατανόητες» αντιπαραθέσεις δείχνουν να αποκτούν νόημα.
Και όταν στο βάθος υπάρχουν… εθνικές εκλογές με παλιές υποψηφιότητες αλλά και εκπεφρασμένες επιθυμίες για νέες, τότε επιστημονικές κρίσεις και κινήσεις προσωπικής προβολής, προβλέψεις για καταστροφικούς σεισμούς, ακραίες πολιτικές αναλύσεις και λαϊκισμοί γίνονται αχταρμάς μπροστά σε ένα κοινό που παρακολουθεί αποσβολωμένο προσπαθώντας, ματαίως, να ξεχωρίσει την ήρα από το σιτάρι.