Τα Χριστούγεννα που θα θυμίζουν Πάσχα στην Ελλάδα

Η κλιματική αλλαγή κάνει την Ευρώπη να «φλέγεται»: ο 5oς πιο θερμός Νοέμβριος όλων των εποχών ήταν για τη Γηραιά Ηπειρο ο Νοέμβριος του 2022. Ο μήνας ακολούθησε το εντυπωσιακό ρεκόρ του Οκτωβρίου, ο οποίος έμεινε στην Ιστορία ως ο θερμότερος Οκτώβριος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη… Σε υψηλά επίπεδα κινήθηκε ο υδράργυρος και στην Ελλάδα – κυρίως στις βόρειες περιοχές της χώρας -, με τις πιο ακραίες τιμές να σημειώνονται στην Ορεστιάδα, όπου η θερμοκρασία υπερέβη το κανονικό για την εποχή ακόμη και κατά 9,4 βαθμούς Κελσίου. Οπως προβλέπουν οι ειδικοί, ο Δεκέμβριος αναμένεται να βαδίσει στα χνάρια της προηγούμενης περιόδου: σύμφωνα με τις προγνώσεις, τις επόμενες ημέρες στη χώρα μας θα εκδηλωθεί «κύμα ζέστης», με τον υδράργυρο να φτάνει τους 21-22° C στην Αττική, δηλαδή 7 βαθμούς πάνω από το κανονικό για την εποχή, και τους 26° C στην Κρήτη, δηλαδή 10 βαθμούς πάνω από τη μέση μέγιστη τιμή…

Eμμονή υψηλών θερμοκρασιών

Αυτό που προβληματίζει τους επιστήμονες είναι η εμμονή των υψηλών θερμοκρασιών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. «Από το 2014 και μετά, όλοι οι μήνες στην Ευρώπη είχαν θερμοκρασίες πολύ πάνω από τις κανονικές τιμές. Η εμμονή των υψηλών θερμοκρασιών είναι εντυπωσιακή. Φέτος, με εξαίρεση τον Μάρτιο και τον Σεπτέμβριο, όλοι οι υπόλοιποι μήνες είναι θερμότεροι από το κανονικό», λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και υπεύθυνος της μετεωρολογικής υπηρεσίας Meteo. «Ολα αυτά τα στοιχεία αναμφισβήτητα συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι πολύ μεγάλες κλιματικές αντιθέσεις που παρατηρούνται. Το παράδειγμα του φετινού Δεκεμβρίου είναι χαρακτηριστικό».

Οπως εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος, «ο Δεκέμβριος εξελίσσεται αρκετά ζεστός και εκτιμώ ότι θα είναι ένας από τους πιο θερμούς Δεκέμβριους των τελευταίων ετών. Από σήμερα, Πέμπτη, μέχρι και την Κυριακή αναμένεται σημαντική άνοδος της θερμοκρασίας, με τις μέγιστες τιμές να φτάνουν στην Αττική τους 21-22° C, δηλαδή 6 με 7 βαθμούς πάνω από το κανονικό, και στην Κρήτη τους 26° C, δηλαδή 10 βαθμούς πάνω από το κανονικό. Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί το 2010· τότε, το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου, είχαμε στην Αθήνα 23° C και στην Κρήτη 29° C. Απομένει να δούμε αν θα προσεγγίσουμε αυτό το ρεκόρ».

Ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου σημειώνει πως «την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια θα έχουμε τιμές πολύ πάνω από τις κανονικές, και μάλιστα με μεγάλη διάρκεια, στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, δηλαδή από τη Βόρεια Ιταλία και πάνω, θα επικρατεί ισχυρό ψύχος. Είναι μια συμπεριφορά του καιρού που τη βλέπουμε για πρώτη φορά». Η αξιοσημείωτη άνοδος της θερμοκρασίας που αναμένεται τις επόμενες ημέρες οφείλεται σε μια ατμοσφαιρική κυκλοφορία που επικρατεί στην Κεντρική Μεσόγειο και έχει ως αποτέλεσμα τη μεταφορά θερμών αέριων μαζών προς τη χώρα μας. Από τη θερμή εισβολή αναμένεται να επηρεαστούν η Ανατολική Μεσόγειος – και συγκεκριμένα η Νότια Ιταλία – και το σύνολο των Βαλκανίων. Τους 23° C είχε φτάσει η θερμοκρασία στην Αθήνα και το διάστημα 20-23 Δεκεμβρίου 1963.

Πού καταγράφηκαν ακραίες τιμές

Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, ο Νοέμβριος στην Ελλάδα ήταν ο 4ος πιο θερμός Νοέμβριος που έχουμε ζήσει από το 2010 μέχρι σήμερα. Κατά τη διάρκεια του μήνα, οι περισσότερες ημέρες με θετικές αποκλίσεις μέγιστων θερμοκρασιών καταγράφηκαν στη Μακεδονία, τη Θράκη και τη Θεσσαλία, όπου η μέση μέγιστη τιμή του μήνα υπερέβη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου την αντίστοιχη τιμή της τελευταίας δεκαετίας. Με βάση τα στοιχεία του Meteo, στον Βόλο η θερμοκρασία κυμάνθηκε σε υψηλά για την εποχή επίπεδα τις 23 από τις 30 ημέρες του μήνα, στη Λήμνο και τη Θεσσαλονίκη 22 ημέρες, στο Κιλκίς 21 ημέρες, ενώ στην Αθήνα καταγράφηκαν 19 ημέρες με θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας. Οι πιο ακραίες τιμές υψηλών θερμοκρασιών καταγράφηκαν στον μετεωρολογικό σταθμό της Ορεστιάδας, όπου εννέα ημέρες του μήνα η θερμοκρασία βρισκόταν 7 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα, φτάνοντας έως και +9,4 βαθμούς στις 2 Νοεμβρίου 2022.

Στην Ευρώπη η μέση θερμοκρασία του Νοεμβρίου βρισκόταν 1,35° C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020, ενώ παγκοσμίως 0,16° C πάνω από τα επίπεδα της περιόδου 1991-2020. Οι υψηλότερες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας έφτασαν τους +3° C με +4° C και καταγράφηκαν στα Βαλκάνια, στη Δυτική Ευρώπη αλλά και σε περιοχές της Νορβηγίας και της Σουηδίας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο ο Νοέμβριος του 2002 ήταν ο 9ος πιο θερμός Νοέμβριος από το 1979 μέχρι σήμερα. Εκτεταμένες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας καταγράφηκαν σχεδόν σε όλη την Ασία, την Αλάσκα, την Αρκτική καθώς και σε περιοχές της Νότιας Αμερικής. Είναι ενδεικτικό πως το φθινόπωρο του 2022 για την Κίνα ήταν το θερμότερο από τις αρχές των καταγραφών. Αντιθέτως, η Αυστραλία κατέγραψε τον πιο ψυχρό Νοέμβριο από το 1999 μέχρι σήμερα.