Θα είναι οι Κούρδοι και το Δημοκρατικό Κόμμα του Λαού (HDP) ο επόμενος στόχος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του καθεστώτος του, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν τις διπλές – προεδρικές και βουλευτικές – εκλογές του 2023; Η αλήθεια είναι ότι η δική τους περίπτωση είναι αρκετά περίπλοκη και κρύβει αρκετές «παγίδες», για όλους, μαζί και για τον Ερντογάν.
Για την ώρα, το σίγουρο είναι ότι τα έξι κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης – πλην του HDP – μπορεί να μην έχουν καταλήξει ακόμη στον υποψήφιο ή την υποψήφιά τους για την προεδρία, όμως υπάρχει κάτι που τους ενώνει χωρίς δεύτερη κουβέντα: η καταδίκη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. Αυτός είναι και ο λόγος που χθες βρέθηκαν όλα στο πλευρό του, στη μεγάλη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην πόλη κατά της δικαστικής απόφασης η οποία, όπως όλοι εκτιμούν, λήφθηκε με βάση πολιτική εντολή. Μάλιστα, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο ηγέτης του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος που επιμένει στη δική του υποψηφιότητα για την προεδρία, διέκοψε την επίσημη επίσκεψή του στη Γερμανία προκειμένου να επιστρέψει και να συμμετάσχει στη συγκέντρωση.
Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης ενήργησαν έτσι όχι μόνο επειδή ο Ιμάμογλου εξελέγη δήμαρχος με τη στήριξή τους, μετατρέποντας σε μπούμερανγκ για τον Ερντογάν την ακύρωση του αρχικού αποτελέσματος και την επανάληψη της αναμέτρησης, αλλά και για έναν ακόμη λόγο: επειδή εκτιμούν ότι το ζήτημα της δημοκρατίας θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην επικείμενη εκλογική αναμέτρηση και θέλουν να επιδείξουν τα καλύτερα δυνατά διαπιστευτήρια προς τους ψηφοφόρους. Συμπεριλαμβανομένων φυσικά των Κούρδων, εις βάρος των οποίων η κυβέρνηση συνεχίζει το πογκρόμ των διώξεων, ενώ απειλεί και με εισβολή τους συμπατριώτες τους στη Βόρεια Συρία.
Εξι εκατομμύρια ψήφοι
Οι Κούρδοι και οι ψήφοι τους όμως – υπολογίζονται σε πάνω από έξι εκατομμύρια – βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής όχι μόνο της αντιπολίτευσης (η οποία συνεργάστηκε μαζί τους στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2019), αλλά και της κυβέρνησης. Μόνο που η υπόθεσή τους αποτελεί δίκοπo μαχαίρι, καθώς καμία τακτική δεν είναι βέβαιο ότι θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, που δεν είναι άλλο από μια ακόμη θητεία για τον Ερντογάν (η τελευταία, σύμφωνα με τον ίδιο) και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).
Από τη μία, υπάρχει η καταστολή, η οποία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Αλλωστε, τη στιγμή που ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς και άλλοι κορυφαίοι παράγοντες του HDP παραμένουν στη φυλακή, δεν αποκλείεται σύντομα την ίδια τύχη να έχουν και άλλα στελέχη, που κάθονται αυτή την περίοδο στο σκαμνί με την κατηγορία της τρομοκρατίας. Είναι γνωστό, επίσης, ότι και το ίδιο το κόμμα βρίσκεται αντιμέτωπο με έρευνα η οποία έχει ήδη προχωρήσει πολύ και είναι πιθανό να οδηγήσει στην απαγόρευσή του. Κατηγορείται δε με κάθε ευκαιρία για συνενοχή στην τρομοκρατία – όπως έγινε με την πρόσφατη φονική έκρηξη στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης.
Η αντιπολίτευση
Οπως σημειώνουν ωστόσο αρκετοί αναλυτές, μια απαγόρευση του HDP μπορεί να οδηγήσει μεγάλο μέρος των Κούρδων να ψηφίσουν υπέρ της αντιπολίτευσης. Κι αυτό είναι κάτι που ίσως της δώσει την αναγκαία ώθηση για να γκρεμίσει το καθεστώς Ερντογάν και ΑΚΡ, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν περίπου ισοπαλία. «Είμαστε ο ρυθμιστικός παράγοντας. Ο υποψήφιος που θα στηρίξουμε θα κερδίσει σχεδόν σίγουρα», είπε χαρακτηριστικά ο Μιτάτ Σαντσάρ, μέλος της σημερινής ηγεσίας του HDP, σε συνέντευξή του στους «Financial Times».
Ο ίδιος υποστήριξε ότι «η εξουδετέρωση του HDP θα καταστήσει πιο εύκολο για τον Ερντογάν και το μπλοκ του να επικρατήσουν». Παράλληλα όμως άφησε σαφείς αιχμές προς την πλευρά της αντιπολίτευσης, η οποία επιμένει να μην τους προσκαλεί στις συναντήσεις της, ενώ σε αρκετά θέματα (όπως αυτό του ΡΚΚ και των Κούρδων της Συρίας και του Ιράκ) εμφανίζεται εξίσου επιθετική με τη νυν κυβέρνηση. «Μέχρι στιγμής (η αντιπολίτευση) αδυνατεί να απεγκλωβιστεί από το γήπεδο του εθνικισμού που έχει καθορίσει η κυβέρνηση», τόνισε ο Σαντσάρ στους «FT».
Οπως φαίνεται, το μεγάλο διακύβευμα αφορά τις προεδρικές εκλογές, καθώς στις βουλευτικές η ηγεσία του HDP έχει ξεκαθαρίσει πως ακόμη και εάν το κόμμα τεθεί εκτός νόμου, θα κατέβει με άλλο «μανδύα». Διεκδικώντας, προφανώς, να περάσει το όριο του 7% και να εκπροσωπηθεί στη Βουλή, όπου στη συνέχεια θα διαπραγματευτεί τις συμμαχίες της.